Kapitülasyon
Bugün, Kapitülasyon geniş bir yelpazedeki insanların büyük ilgisini çeken bir konudur. Kapitülasyon, toplum üzerindeki etkisinden günlük yaşam üzerindeki etkilerine kadar hem uzmanların hem de genel nüfusun dikkatini çekti. Bu yazıda Kapitülasyon'in farklı yönlerini keşfedeceğiz ve günümüz dünyasındaki önemini inceleyeceğiz. Ayrıntılı bir analiz yoluyla Kapitülasyon'in zaman içinde nasıl geliştiğini ve geleceğe yönelik projeksiyonunun ne olduğunu anlamaya çalışacağız. Ekonomi üzerindeki etkisinden popüler kültürdeki varlığına kadar Kapitülasyon, günümüzde kendisini tartışma ve yansıma konusu olarak konumlandırmayı başarmıştır.
Kapitülasyon, bir devletin bir anlaşmaya bağlı olarak başka devletlere tanıdığı iktisadi ve sosyal ayrıcalıklara denir.
Kapitülasyon kelimesinin kökeninde Latince caput (baş) sözcüğü vardır. Geniş anlamıyla kapitülasyon baş eğmek, teslim anlaşması yapmak anlamlarını taşır. Tarihte kazandığı özel anlamla kapitülasyon, bir ülke tarafından başka bir ülkenin vatandaşlarına verilen ticari ayrıcalıklar bütünüdür.
Osmanlı İmparatorluğu
Osmanlı İmparatorluğu tarafından yükselme döneminden imparatorluğun dağılışına değin Avrupa devletlerine çeşitli kapitülasyonlar verilmiştir.
Osmanlı Devleti II. Mehmed döneminde Venediklilere, I. Süleyman döneminde Fransızlara çeşitli amaçlar doğrultusunda kapitülasyonlar vermiştir. Aynı zamanda dağılma döneminde Balta Limanı Ticaret Antlaşması ile İngilizler'e, Hünkâr İskelesi Antlaşması ile Ruslar'a çeşitli kapitülasyonlar vermiştir.
İsviçre
İsviçre paralı askerlerinin Fransız monarşisi tarafından orduda kullanılması için 1444 ile 1492 yılları arasında yaygın olarak yapılan devlet anlaşması. Bu anlaşmalar Fransız monarşisi ile ilgili İsviçre kantonu ya da soylu ailesi arasında yapılırdı ve anlaşmaların "capitula"lardan (bölümler) oluşan standart yapısından dolayı "Capitulación" adı verilirdi. Detaylarda farklılıklar olsa da, genel olarak anlaşmada istihdam edilecek askerlerin sayısı, ödeme veya diğer sağlanacak faydalar ve Fransız kanunlarından ayrı tutulmaları gibi taahhütler yer alırdı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ocak 2016.
- ^ Tozzi, Christopher J. Nationalizing France's Army. p. 20. ISBN 978-0-8139-3833-2.
