Bugün Karaz Höyük, çeşitli alanlarda çok çeşitli tartışma ve araştırmaları kapsayan bir konudur. Sağlıktan teknolojiye, tarih ve kültüre kadar Karaz Höyük, hem uzmanların hem de sıradan insanların dikkatini çekti. Bu makalede Karaz Höyük'in farklı yönlerini inceleyip günümüz toplumu üzerindeki etkisini analiz edeceğiz. Kökeninden gelecekteki sonuçlarına kadar, günlük hayatımızdaki önemini anlamak için Karaz Höyük'in ayrıntılı bir analizine dalacağız. Bu Karaz Höyük dünyası turunda bize katılın ve bu konunun yaşadığımız dünyayı nasıl şekillendirdiğini keşfedin.
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Karaz Höyük |
| il: | Erzurum |
| İlçe: | Merkez |
| Köy: | Karaz |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | Tescilli |
| Tescil No ve derece: | 3173 / 1 |
| Tescil tarihi: | 14.05.1987 |
| Araştırma yöntemi | Kazı |
Karaz Höyük, Erzurum il merkezinin yaklaşık 16 km. batı – kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Yaklaşık 200 metre çapındaki tepe 16 metre yüksekliktedir. Karasu Çayı'nın suladığı ovanın kuzeyindedir.
Höyük ilk kez 1941 yılında H. Örs tarafından saptanmıştır. Daha sonra 1942 ve 1944 yıllarında Türk Tarih Kurumu adına Dr. Hamit Zübeyir Koşay ve Kemal Turfan başkanlığında kazılar yapılmıştır.
Tepenin üç bölümünde yapılan sondajlarla saptanan tabakalanma Bizans Dönemi, Erken Tunç Çağı ve Geç Kalkolitik Çağ olarak verilmektedir.
Kazılarda ele geçen buluntular arasında obsidiyen ve çakmak taşı bıçaklar, öğütme taşları, metal oraklar, metal hançer ve bıçaklar, baltalar, mızrak uçları ve iğneler sayılabilir. Ancak en önem verilen buluntular, koyu yüzlü açkılı mal olarak da bilinen Karaz çanak çömleği buluntularıdır.
Karaz Höyük'te ele geçen çanak çömlekler, Erken Transkafkasya Kültürü olarak da bilinen (bazı kaynaklarda Yanık Kültürü, Khirbet Kerak Kültürü, Doğu Anadolu'nun Bakır Çağı olarak geçer) Karaz Kültürü'ne ait ilk buluntulardandır. Kültürün en eski yerleşmeleri Doğu Anadolu'da, Erzurum ve çevresidir. Doğu Anadolu'da Geç Kalkolitik Çağ ve Erken Tunç Çağ'ı boyunca gelişen Karaz Kültürü buluntuları ele geçen diğer yerleşimler arasında Pulur Höyük ve Güzelova Höyük, Sos Höyük ve Büyüktepe Höyük sayılabilir. Karaz Kültürü'nün etnik kökeninin Hurri olduğu kabul edilmektedir.