Tu banner alternativo

Lezgiler

Günümüz dünyasında Lezgiler geniş bir kitlenin büyük önem verdiği ve ilgisini çeken bir konu haline geldi. İster bir kavram, ister önemli bir şahsiyet, ister tarihi bir olay, ister güncel bir konu olsun, Lezgiler toplumun birçok kesiminde dikkat çekmeyi ve tartışma yaratmayı başardı. Etkisi siyasetten ekonomiye, kültürden eğlenceye kadar farklı alanlarda mevcut. Lezgiler küresel gündemin üst sıralarında yer almaya devam ederken, bağlamını, sonuçlarını ve çağdaş dünyadaki alaka düzeyini daha derinlemesine incelemek büyük önem taşıyor. Bu makalede, Lezgiler olgusunu ve bunun çeşitli sonuçlarını kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz ve bugün büyük önem taşıyan bu konuya kapsamlı ve objektif bir vizyon sunacağız.

Tu banner alternativo
Lezgiler
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Rusya
473.722
385.240[1]
 Azerbaycan180.000-190.000[2][3]
 Türkmenistan17.000
 Ukrayna4.349
 Özbekistan4.300
 Kazakistan5.300
 Kırgızistan2.603
 Türkiye34.400[4]
 Belarus404
 Letonya280
 Estonya121
 Litvanya82
 Moldova74
 Gürcistan6.988
Diller
Lezgice
Din
İslâm
İlgili etnik gruplar
Dağıstan
Makale serilerinden
Lezgiler
Lezgi
Diaspora
Farklı kimliğini sürdüren Lezgi toplumları

Tamamen asimile olmuş Lezgi toplumları

Din
Kültür
Tarih
Ortaçağ

Modern

Günümüz

Lezgi boyları
Hala var olanlar

Antik ve ortaçağ boyları:

  • Agvanlar
  • Erler
  • Kaslar
  • Gargarlar
  • Lekler
Kuruluşlar
Alakalı etnik gruplar

Lezgiler (Lezgice: Лезги/Lezgi), Kuzeydoğu Kafkasya'da Azerbaycan'ın kuzey ve Dağıstan'ın güney kesimlerinde yerleşik halk. Kafkasya'nın yerli halklarından biridir. Konuştukları dil Lezgice olarak adlandırılır. Samurçay civarında yaşamaktadırlar.

Lezgival

Lezgival (Lezgice: Лезгивал/Lezgival), Lezgi halkının töresi, hayat yasası ve dünya görüşüdür. Lezgival kuralların temeli, yaşlılara ve kadınlara saygı, kendinden güçlü olanın karşısında boyun eğmemek, zayıflara merhamet, dürüstlük, onur ve cesaretin önemini içerir.

Türkiye Lezgileri

Tarih

Kafkas Savaşı'ndan (1817-1864) sonra Lezgilerin, Rus İmparatorluğu tarafından, bir kısmının öldürüldüğü ya da asimile etmek amacıyla Osmanlı İmparatorluğu'na sürgün edildiği bilinmektedir.

Yerleşim

Lezgilerin yerleşimi

Türkiye'de Lezgiler gennelikle Dağıstanlı ismiyle tanınır ve Lezgiceyi hâlâ günlük yaşamda konuşurlar ve gelenek, göreneklerini hâlâ sürdürmektedirler. Lezgiler Ortaca (Lezg. Kӏirne), Yaylaköy (Balakesir vilayeti), Dağıstan (Bergama yakınlarında), Güneykin (Yalova yakınlarında), Findicak (İzmir yakınlarında), Kayalipinar, Emilrler, Selimiye, Osmaniye, Sultaniye (Sivas ilinde) ayrıca İrşadiye, Bursa, İzmir, İstanbul, Ankara ve diğer büyük şehirlerde yaşamaktadırlar.

Lezginlerin çoğunlukta olduğu bölgeler

Azerbaycan

Lezgiler'in büyük çoğunluğu Azerbaycan'ın kuzeyinde, Kusar, Kuba, Haçmaz, Kebele, İsmayıllı, Oğuz, Kah, Şeki rayonları toprağında toplu bir halde Bakü, Gence, Sumgayıt ve Mingeçevir şehirlerinde yaşıyorlar.

Azerbaycan'da Lezgiler'in sayılarının 190.000 kişi olduğu bilinmektedir.

Kusar'da lezgi mutfağı

Rusya

Rusya'ya bağlı Dağıstan'da Lezgiler'in sayısının 550.000 ve diğer Samur boylarıyla birlikte değerlendirildiğinde 850.000'e eriştiği görülmektedir.

Lezgi milliyetçiliği ve Sadval

SSCB'nin dağılmasının ardından, birliğe bağlı birçok halk bağımsızlığını ilan etmişti. Topraklarının Azeriler ve Ruslar tarafından gasbedildiği iddiasıyla Lezgiler 1990'da, Dağıstan/Derbent'te Sadval (‘Birlik’) adlı ayrılıkçı, silahlı bir örgüt kurdular.[5]

Galeri

Kaynaklar

  1. ^ "Национальный состав населения Российской Федерации согласно переписи аселения 2010 года". gks.ru. 29 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2011. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014. 
  3. ^ "The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. Population by ethnic groups". 3 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2014. 
  4. ^ "Country: Turkey (Joshuaproject)". 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2015. 
  5. ^ "english.pravda.ru". 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Lezgiler ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot