Lizbon Antlaşması

Bu yazıda Lizbon Antlaşması konusunu ve günümüz toplumu üzerindeki etkisini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. İlgili bir karakter, tarihi bir olay, güncel bir konu veya ilgi duyulan başka bir konu olsun, bunun kökenlerini, gelişimini ve sonuçlarını derinlemesine inceleyeceğiz. Kültürden siyasete, ekonomiden teknolojiye kadar çeşitli alanlardaki etkisini analiz edeceğiz. Multidisipliner bir yaklaşımla, çağdaş dünyadaki önemini ve etkisini anlamak amacıyla Lizbon Antlaşması'in kapsamlı ve zenginleştirici bir vizyonunu sağlamaya çalışacağız.

Lizbon Antlaşması
Lizbon Antlaşması'nı imzalayan Avrupa Birliği devlet ve hükûmet başkanları
TürDüzenleme Antlaşması
İmzalanma19 Ekim 2007
YerLizbon

Lizbon Antlaşması (Reform Antlaşması), Fransa ve Hollanda'nın halk oylaması ile reddederek düşürdüğü AB Anayasasını temelde koruyan ve ufak değişikliklerle tekrar ülkelerin onayına sunulan AB Temel Antlaşmasıdır.

18-19 Ekim 2007'de Lizbon'da yapılan zirvede onaylandığı için Lizbon Antlaşması olarak adlandırılan yeni AB Nitel Antlaşması, 250 sayfadan oluşmakta ve kabul edilmesi için tüm üye ülke parlamentolarında ve/veya referandum ile onaylanması gerekmektedir.

Öngördüğü değişiklikler

  • 6 aylık dönüşümlü başkanlık sistemini kaldırıp yerine, 2,5 yıllık süre için üye ülkelerin oy birliğiyle atayacakları AB Konseyi Başkanı'nı getirmektedir. Bu başkan yılda 4 kez toplanacak AB zirvelerine de başkanlık edecektir.
  • Dış politikada tek seslilik amaçlı olarak atanan AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ise, Dışişleri Bakanlarını buluşturan Dış İlişkiler Konseyi toplantılarına başkanlık edecek ve AB Komisyonu başkan yardımcılığı görevini de üstlenecektir ve eşgüdüm sağlayacaktır. İngiltere'nin ısrarı üzerine "AB Dışişleri Bakanı" sıfatı değiştirilmiştir.
  • Avrupa Komisyonu, yasama sürecini başlatan, ayrıca Birliğin yürütme organı olarak AB müktesebatını, bütçeyi ve programları uygulamaktan ve idari denetimden sorumlu kurumdur. Avrupa Komisyonu, her bir üye devletten bir kişinin yer aldığı, 5 yıl için seçilen 27 üyeden oluşur.
  • İkili çoğunluk sistemi olarak adlandırılan nitelikli oylama yöntemi, karar alınabilmesi için ülke sayısı dikkate alındığında yüzde 55 ve ülke nüfusları dikkate alındığında yüzde 65 destek bulunmasını gerekli kılıyor.
  • AB bütçesi, dış politika ve vergi gibi konularda karar alınabilmesi için, "İkili çoğunluk sistemi" geçerli olmayacak ve üye ülkelerin oy birliği gerekecek.
  • Üye ülkelerin ulusal meclisleri, AB Komisyonunun hazırladığı yasa tasarılarını yeniden incelenmek üzere geri gönderme yetkisine sahip olacaktır.

Onay süreci

Onay Grafiği

Önsöz: Antlaşmanın yürürlüğe girmesi için bütün üye ülkelerin anayasalarında öngörüldüğü şekilde onay vermesi gerekmektedir. İrlanda hariç diğer devletler, antlaşmayı halk oyuna sunmaksızın parlamento kararı ile onaylayacaklardır. Aşağıdaki tablo onay durumunu gösterir. Yeşil renk onay prosedürünün tamamlandığını, sarı renk henüz açık veya tamamlanmamış olduğunu, kırmızı renk ise şu an red edildiğini gösterir. Ülkeler, antlaşmayı onayladıktan sonra onay belgesini geleneksel olarak İtalya'nın başkenti Roma'ya gönderirler. Belgenin Roma'ya ulaşması ile onay prosedürü tamamlanmış olur ve antlaşma onaylayan ülke için devletler hukukuna göre bağlayıcı hale gelir. Bütün belgelerin Roma'ya ulaşmasından bir ay sonra (en erken 1. ocak 2009 tarihinde) Lizbon Antlaşması yürürlüğe girer.

Son durum :

2 Ekim 2009'da İrlanda da yapılan referandumda Lizbon Anlaşması'na % 67.13 oranında "evet" oyu vermiştir. Tüm üye ülkeler onay prosedürünü tamamlayarak onay dökumanını İtalya devletine göndermiş ve 1 Aralık 2009 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

Ülke Onay Tarihi Onay şekli Sonuç Roma
 Macaristan 17.12.2007 Parlamento Evet Evet
 Slovenya 29.01.2008
29.01.2008
Ulusal Meclis
Ulusal Konsey
Evet
Evet
Evet
 Malta 29.01.2008 Parlamento Evet Evet
 Romanya 04.02.2008 Parlamento ve Senato Evet Evet
 Fransa 07.02.2008
07.02.2008
14.02.2008
Meclis
Senato
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
Evet
 Bulgaristan 21.03.2008 Ulusal Meclis Evet Evet
 Slovakya 10.04.2008
12.05.2008
Ulusal Konsey
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
 Portekiz 23.04.2008 Cumhuriyet Meclisi Evet Evet
 Danimarka 24.04.2008
30.04.2008
Parlamento
Kraliçe
Evet
Evet
Evet
 Avusturya 09.04.2008
24.04.2008
28.04.2008
Ulusal Meclis
Federal Konsey
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
Evet
 Litvanya 08.05.2008
08.05.2008
Cumhuriyet Meclisi
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
 Birleşik Krallık 11.03.2008
18.06.2008
19.06.2008
Temsilciler Meclisi
Lordlar Kamarası
Kraliçe
Evet
Evet
Evet
Evet
 Lüksemburg 29.05.2008
29.05.2008
Meclis
Grandük
Evet
Evet
Evet
 Yunanistan 11.06.2008 Parlamento Evet Evet
 İtalya 31.07.2008
23.07.2008
02.08.2008
Temsilciler Meclisi
Senato
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
Evet
 Kıbrıs Cumhuriyeti 03.07.2008
26.08.2008
Parlamento
Devlet Başkanı
Evet
Evet
Evet
 Letonya 08.05.2008
14.05.2008
Cumhuriyet Meclisi
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
 Hollanda 05.06.2008
08.07.2008
10.07.2008
Ikinci Kamara
Birinci Kamara
Kraliçe
Evet
Evet
Evet
Evet
 Estonya 11.06.2008
19.06.2008
Meclis
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
 Finlandiya 11.06.2008
12.09.2008
Parlamento
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
 İspanya 26.06.2008
15.07.2008
30.07.2008
Temsilciler Kongresi
Senato
Kral
Evet
Evet
Evet
Evet
 Belçika 06.03.2008
10.04.2008
14.05.2008
19.05.2008
20.05.2008
27.06.2008
10.07.2008
11.07.2008
Senato
Temsilciler Meclisi
Vallon Bölge Meclisi
Alman Topluluğu Meclisi
Fransız Topluluğu Meclisi    
Bölgesel Brüksel Meclisi
Flamen Meclisi
Kral
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
 İsveç 20.11.2008
27.11.2008
Parlamento
Kral
Evet
Evet
Evet
 Almanya 24.04.2008
23.05.2008
08.10.2008
Federal Meclis
Federal Konsey
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
Evet
Evet
 Polonya 01.04.2008
02.04.2008
09.04.2008
Meclis
Senato
Devlet Başkanı
İrlanda Referandumundan sonra
Evet
Evet
Evet
Evet
 Çekya 18.02.2009
06.05.2009    
Meclis
Senato
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
-
-
 İrlanda 03.10.2009
10.10.2009
Referandum
Alt Meclis
Senato
Cumhurbaşkanı
Evet
Evet
-
-
-
  • 12 Haziran 2008 tarihinde yapılan halk oylamasında İrlanda halkı Lizbon Antlaşmasına gereken onayı vermemiştir. 2 ekim 2009 yapılan ikinci halk oylamasında antlaşma kabul görmüştür. Referandumun pozitif sonuçlanması durumunda meclis ve senato antlaşmayı onaylamak zorundadırlar.
  • Almanya Cumhurbaşkanı Horst Köhler, ek yasanın parlamentodan geçmesiyle antlaşmayı imzalamıştır.
  • Polonya Devlet Başkanı Lech Kaczyński, onay yasasını 9. nisan tarihinde imzaladı fakat antlaşmayı İrlanda Referandumundan sonra imzalayacağını bildirdi. Onay dokümanının İtalya Hükûmetine gönderilmesi ve Roma'da saklı tutulması onay prosedürünün son ayağını teşkil eder.
  • Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Anayasa Mahkemesinin ikinci itiraza verecek kararı beklemektedir.
  • Finlandiya'nın Åland Bölgesel Meclisinde Lizbon Antlaşması ayrıca oylamaya sunulacaktır. Çıkacak kararın ülkenin genel onayına bağlayıcı bir etkisi yoktur. Red edilmesi durumunda Åland bölgesi antlaşma dışında kalacaktır; Lakin antlaşma yürürlüğe girebilecektir.

Resmi siteler

Avrupa Birliği

Üye ülkeler

Basın

Kaynakça

  1. ^ Voanews: Lizbon Anlaşması'nı İlk Macaristan Onayladı, 18. Aralık 2008
  2. ^ NTVMSNBC: İngiltere Lizbon Anlaşması’nı kabul etti 19 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 17. Temmuz 2008
  3. ^ BBC News: UK ratifies the EU Lisbon Treaty 27 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 17. Temmuz 2008
  4. ^ Tagesschau.de: Niederlande ratifizieren Vertrag von Lissabon, 8. Temmuz 2008
  5. ^ Deutsche Welle: Belçika Lizbon Antlaşması'nı kabul etti 25 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 11. Temmuz 2008
  • Güneş, Ahmet M. (2010): Lizbon Antlaşması Sonrasında Avrupa Birliği, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl 200, Sayı 87, 2008, C. XII, S. 1-2, s. 739 -772.

Dış bağlantılar