Bu yazımızda toplumun çeşitli kesimleri üzerinde önemli etkisi olan Semizotu konusunu ele alacağız. Semizotu konusu tek bir alanla sınırlı kalmayıp siyasete, ekonomiye, kültüre, bilime ve teknolojiye de yansımaları olması nedeniyle son yıllarda büyük ilgi gören bir konu. Derinlemesine analiz yoluyla Semizotu'in çeşitli yönlerini ve yaşadığımız dünyayı nasıl şekillendirdiğini keşfedeceğiz. Semizotu, günlük hayata olan etkisinden tarihi olaylara olan etkisine kadar derinlemesine incelenmeyi hak eden bir konudur.
Semizotu | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Portulaca oleracea
L. |
Semizotu ya da pirpirim (Portulaca oleracea), semizotugiller familyasından bir bitki olup yaprakları salata olarak, ya da ıspanak gibi pişirilerek yemeklerde kullanılan bir sebzedir. Kökeni Ortadoğu ve Hindistan olmakla birlikte dünyanın birçok bölgesinde bulunmaktadır.
Sebzeler arasında en fazla miktarda Omega-3 içerdiği anlaşılmıştır.
"Semiz", bilinen ilk Eski Türkçe metin olan Orhun Yazıtları'nda karşılaşılabilen bir kelime olup "şişman; eti yağlı, tav" anlamlarına gelmektedir. "Semizotu" adı ise ilk olarak Yadigâr-ı İbnî Şerif'in yaklaşık 1421 tarihli yazılarında ortaya çıkar.
Nişanyan Sözlük'e göre "pirpirim" adının "nihai kaynağı ve alıntı yönleri açık değildir", ancak orada üç ihtimal verilmiştir. "Pirpirim", aynı bitkiyi ifade eden Ermenice փրփրեմ (prprem), Kürtçe pirpir/pirpar veya Farsça پرپرن/پرپرى (parparan/parparī) kelimelerinin herhangi birisinden türemiş olabilir.
Semizotu ABD gibi bazı ülkelerde çabuk yayılan arsız bir bitki olarak tanınır ve yemeklerde kullanılmaz. Buna karşılık Asya ve Avrupa'da ekşimsi ve tuzlumsu tadı nedeniyle sevilerek yenir. Kullanımı ıspanağa çok benzer. Çiğ olarak salatalara konur. Yoğurtlu olarak yenir. Ya da etli yemeklerde veya böreklerde pişirilerek kullanılır.
Büyük oranda Omega-3 içeren semizotunun 100 gramında şunlar yer alır:
Enerji değeri | 42 kJ |
Karbonhidrat | 1 gram |
Protein | 1 gram |
Yağ | 0,2 gram |
C Vitamini | 20 mg |
Karoten | 1,70 mg |
Vitamin B1 | 0,06 mg |
Vitamin B2 | 0,04 mg |
Kalsiyum | 130 mg |
Demir | 3 mg |
Yakma yöntemi de denilen alevlemeye dayanıklı yabancı ot türleri arasında yer alır.