Bu yazımızda Uyuşturucu'in büyüleyici dünyasını keşfedeceğiz. İster bir konu, ister bir kişi, ister bir tarih olsun, Uyuşturucu'in toplumumuz üzerinde önemli bir etkisi vardır. Tarih boyunca Uyuşturucu kültürümüzü ve çevremizdeki dünyayı anlama şeklimizi şekillendirmede hayati bir rol oynadı. Bu makale aracılığıyla Uyuşturucu'in önemini ve günlük yaşamın çeşitli yönleri üzerindeki etkisini keşfedeceğiz. Uyuşturucu'i daha iyi anlamak için benzersiz ve heyecan verici bir yolculuğa kendinizi kaptırmaya hazır olun!
Uyuşturucu, kişisel zevk veya tıbbi amaçlı kullanılan psikoaktif maddelere verilen ortak isim.
Günümüzde uyuşturucu amacıyla kullanılan maddelerin bir kısmı normal tıbbî kullanımı olan ilaçlardır. Bu ilaçlara hidrokodon, kodein, metadon, afyon örnek olarak gösterilebilir.
Esrar, eroin, amfetamin-metamfetamin, kokain, kubar, haşhaş, afyon, bonzai (sentetik kenevir) vs. isimlerle tanınırlar ve genellikle bitkisel kaynaklı maddelerden elde edilirler. Bazıları sağlık açısından zararlıdırlar. Dünyada hızla yayılmaya başlamıştır ve günümüzde daha çok gençler arasında yaygındır. Bazı uyuşturucular önlenmediği sürece ölüme kadar götürebilmektedir. Psikiyatri ve Adli Psikiyatri uygulamalarında bu maddelere yönelik bağımlılık "toksik madde bağımlılığı" ya da "madde bağımlılığı" olarak nitelendirilir. Bu tür maddeler tıp disiplini açısından 4 ana grupta toplanırlar:
Uyuşturucu maddeler çoğu ülkede yasa dışı olmakla birlikte, bu durum maddenin tipine göre ve ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir.
Alman bilim insanı Christian Rätsch uyuşturucunun kullanımı üzerine çeşitli görüşler ileri sürmüştür. Uyuşturucunun yasallaşması gerektiğini ileri süren Rätsch'ın en önemli gerekçelerinden biri uyuşturucu tüketiminin hukuksal bir hak olduğu düşüncesidir. Bunun dışında uyuşturucunun yasak olduğu bir ortamda tüketiminin de doğru yapılamayacağını, çok fazla alındığı takdirde her maddenin ölüme götürebileceğini ileri sürmüştür. Ona göre devlet uyuşturucuyu yasallaştırırsa, karaborsa maddeler piyasada olmayacak ve böylece denetimli tüketim sağlanıp, ölümlerin önüne geçilebilecektir.
2014 yılında 29 milyon insanda uyuşturucu bağımlılığı saptanmıştır.[kaynak belirtilmeli] Teşhis konulan her altı uyuşturucu bağımlısından sadece biri tedaviye başvurmaktadır. Dünyada en fazla afyon üretimi ise Afganistan'da yapılmaktadır. Birleşmiş Milletler yaptığı bir açıklama ile Avrupa ülkelerinin en büyük uyuşturucu pazarları arasında olduğu belirtildi.
Birleşmiş Milletler 2016 raporuna göre hayatında en az bir kere uyuşturucu kullananların sayısı 2013'te 246 milyon, 2015 yılında ise 247 milyon olarak açıklandı. Uyuşturucu kategorisinde en fazla Esrar üretimi yapılmaktadır. Esrar 129 ülkede yasadışı yollarla üretilmektedir. Dünyada esrar kullananların sayısı ise 182 milyon civarındadır.
Eğlence amaçlı madde kullanımı | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Madde grupları |
| ||||||||||||||||||
Kültür |
| ||||||||||||||||||
Üretim ve ticaret | |||||||||||||||||||
Madde kullanımı ile ilgili problemler | |||||||||||||||||||
Listeler |
Anatomik Terapötik Kimyasal Sınıflandırma Sistemine dayalı olarak - Büyük ilaç grupları | |
---|---|
Gastrointestinal kanal / metabolizma (A) | |
Kan ve kan yapıcı organlar (B) | |
Kardiyovasküler sistem (C) | |
Deri (D) | |
Genitoüriner sistem (G) | |
Endokrin sistem (H) | |
Enfeksiyonlar ve enfestasyonlar (J, P, QI) | |
Malign hastalıklar (L01-L02) | |
Bağışıklık hastalıkları (L03-L04) | |
Kaslar, kemikler ve eklemler (M) | |
Beyin ve sinir sistemi (N) |
|
Solunum sistemi (R) | |
Duyu organları (S) | |
Diğer ATC (V) | |
GABAA |
| ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
GABAB | |||||||||||||||||||||||||
H1 |
| ||||||||||||||||||||||||
α2-Adrenergic | |||||||||||||||||||||||||
5-HT2A |
| ||||||||||||||||||||||||
Melatonin | |||||||||||||||||||||||||
Orexin | |||||||||||||||||||||||||
Gabapentinoid | |||||||||||||||||||||||||
Diğer |
Psychedelics (5-HT2A agonists) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Dissociatives (NMDAR antagonists) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Deliriant (mAChR antagonists) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Diğerleri |
|
Adamantan | |
---|---|
Adenozin antagonistleri | |
Alkilaminler | |
Ampakin | |
Arilsikloheksilamin | |
Benzazepin | |
Katinonlar |
|
Kolinerjikler |
|
Kasılmalar | |
Eugeroik | |
Oksazolin | |
Fenetilaminler |
|
Fenilmorfolinler | |
Piperazin | |
Piperidin |
|
Pirolidin | |
Rasetam | |
Tropan |
|
Triptaminler | |
Diğer |
|