Ге́рта Мю́ллер (нем. Herta Müller; 17 август 1953, Ницкидорф, Банат, Румыния) — немец шүлүкчү база чогаалчы, хөй-ниитичи, чурукчу. 2009 чылдың литературада Нобель шаңналының эдмлекчизи.
Намдары
1953 чылдың август 17-де Румынияның Банатка Ницкидорф деп черге төрүттүнген.
Герта Тимишоарада университет (West University of Timişoara) дооскан, аңаа румын болгаш немец литератураны өөренген. 1976 чылда заваодка очулдурукчулап турган. 1979 чылда ажылындан үндүрткен.
Уруглар садынга ажылдап турган. Немец дыл башкылап база ажылдаан. 1982 чылда бир дугаар немец дыл кырында «Оргулааштар / Низины»деп ному үнген.
Амгы үеде Берлинде чурттап турар.
Уран-чүүлү
Шүлүк проза база эссе бижиир. Чурукчу база фотограф кылдыр санаттынып турар.
-
Авторский вечер «Вдох-выдох».
Потсдам. Июль 2010
Элээн хөй литература шаңналдарының эдилекчизи:
Дублинской литературной премии 1998 года, Австрийской премии имени Франца Кафки 1999 года,
Нобелевской премии по литературе 2009 года.
2008 чылда Швецияның чогаалчылар эвилели ооң «Король кланяется и убивает» деп чыындызын сөөлгү чылдарда бижээн 10 тергиин дээн херээжен кижи бижээн чогаалдарның бирээзи деп үнелээн.
Чогаалдары
Романнары
- Der Mensch ist ein großer Fasan auf der Welt (Берлин, 1987), в англ. пер. The Passport (1989)
- Reisende auf einem Bein (1989)
- Der Fuchs war damals schon der Jäger (Лиса тогда уже была охотником) (1992)
- Herztier (Сердце-зверь) (1994)
- Heute wär ich mir lieber nicht begegnet (Лучше бы я себя сегодня не встречала) (1997)
- Atemschaukel (Вдох-выдох) (в соавторстве с Оскаром Пастиором, 2009)
Шүлүк чыындылары
- Im Haarknoten wohnt eine Dame (Женщина живет в пучке волос), 2000
- Die blassen Herren mit den Mokkatassen (Бледные господа с чашечкой кофе в руках), 2005
- Vater telefoniert mit den Fliegen (Отец звонит с мухами), München: Carl Hanser Verlag, 2012
- Im Heimweh ist ein blauer Saal, München: Carl Hanser Verlag, 2019
Проза болгаш эссе чыындылары
- Niederungen (Низина) (Бухарест, 1982)
- Drückender Tango (Тягостное танго) (Бухарест, 1984)
- Barfüßiger Februar (Босоногий февраль) (1987)
- Wie Wahrnehmung sich erfindet (1990)
- Der Teufel sitzt im Spiegel (Дьявол пребывает в зеркале) (1991)
- Eine warme Kartoffel ist ein warmes Bett (1992)
- Der Wächter nimmt seinen Kamm (1993)
- Angekommen wie nicht da (1994)
- Hunger und Seide (Голод и шелк) (1995)
- In der Falle (1996)
- Der fremde Blick oder das Leben ist ein Furz in der Laterne (1999)
- Heimat ist das, was gesprochen wird (2001)
- Der König verneigt sich und tötet (Король кланяется и убивает) (2003)
Орус дылче очулдурттунган
- Сердце-зверь: Роман. / Пер. с нем. Г. Снежинской. — СПб.: «Амфора». ТИД Амфора, 2010. — 255 с. (Тираж 3000 экз.) ISBN 978-5-367-01644-4
- Качели дыхания: Роман. / Пер. с нем. М. Белорусца. — СПб.: «Амфора», 2011. — 319 с. ISBN 978-5-367-01804-2
- Бледные господа с чашечкой кофе в руках: Книга стихов. / Пер. с нем. Б. Шапиро. — Озолниеки: Literature without borders, 2018. — 216 с. (Тираж 1000 экз.) ISBN 978-9934-8708-5-9
- Как даме жить в пучке волос: Книга стихов. / Пер. с нем. А. Прокопьева. — Озолниеки: Literature without borders, 2018. — 200 с. (Тираж 1000 экз.) ISBN 978-9934-8708-4-2
Демдеглелдер
Литература
- Herta Müller. / Haines B., ed. — Cardiff: University of Wales Press, 1998
- Predoiu G. Faszination und Provokation bei Herta Müller: eine thematische und motivische Auseinandersetzung. — Frankfurt/Main; N. Y.: P. Lang, 2001.
- Herta Müller. — Münch.: Richard Boorberg, 2002.
- Daum T., Geissler K.-F. Herta Müller: eine Würdigung. — Fr./M.: Brandes & Apsel, 2003
- Schau A. Leben ohne Grund: Konstruktion kultureller Identität bei Werner Söllner, Rolf Bossert und Herta Müller. — Bielefeld: Aisthesis, 2003.
- Dascălu B. M. Held und Welt in Herta Müllers Erzählungen. — Hamb.: Dr. Kovac̆, 2004.
- Bozzi P. Der fremde Blick: zum Werk Herta Müllers. — Würzburg: Königshausen & Neumann, 2005.
- Johannsen A. K. Kisten, Krypten, Labyrinthe, Raumfigurationen in der Gegenwartsliteratur: W.G. Sebald, Anne Duden, Herta Müller. — Bielefeld: Transcript, 2008.
Шөлүглер
Орус дылче очулдурган чогаалдары
Ооң дугайында