А́ԥсуа бызшәа́, аԥсшәа (аур. абхазский язык, ақырҭ. აფხაზური ენა) — Аԥсны ҳәынҭқарра бызшәас иамоуп. Ихалхно — 125 000 ҩык.
Аԥсуа бызшәа амш — жьҭаарамза 27.
Акодқәа
- ISO 639-1:ab
- ISO 639-2:abk
- ISO 639-3:abk
Аԥсуа алфавит
- Ихадароу астатиа: Аԥсуа алфавит
Аграматика
- Ихадароу астатиа: Аԥсуа грамматика
Абжьыҟатә шьҭыбжьаҟәа
- аа ←
- а
- ы
- ы ← ы (ажәа аԥхьа)
- ы ← ҩы ← ҩы
- е ← ие ← иа
- е ← еи ← аи
- и ← и
- и ← и
- о ← уо ← уа уа
- о ← оу ← ау ау
- у ← у / у
Аҵыбжьыҟатә шьҭыбжьаҟәа
Аҵыбжьыҟа шьҭыбжьаҟәа
|
Ақьышәнтә
|
Ахаԥыцшь.
|
Ашьҭахаԥыц.
|
Арԥшқара.
|
Ретрофлекс.
|
Велиар.
|
Увулиар.
|
Фарингал.
|
Ахәлым.
|
лас.
|
лаб.
|
лас.
|
лаб.
|
лас.
|
лаб.
|
пал.
|
лас.
|
лаб.
|
пал.
|
лас.
|
лаб.
|
фар.
|
лаб. + фар.
|
лас.
|
лаб.
|
Аԥынҵатә
|
м
|
н
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Алаӷәымынтә
|
ада.
|
ԥ
|
ҭ
|
ҭә
|
|
|
|
|
|
қь
|
қ
|
қә
|
|
|
|
|
|
|
|
|
арҵ.
|
б
|
д
|
дә
|
|
|
|
|
|
гь
|
г
|
гә
|
|
|
|
|
|
|
|
|
абр.
|
п
|
т
|
тә
|
|
|
|
|
|
кь
|
к
|
кә
|
ҟь
|
ҟ
|
ҟә
|
|
|
|
|
|
Аффрикатқәа
|
ада.
|
|
ц
|
|
ч
|
|
ць
|
цә
|
ҽ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
арҵ.
|
|
ӡ
|
|
џь
|
|
ӡь
|
ӡә
|
џ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
абр.
|
|
ҵ
|
|
ҷ
|
|
ҵь
|
ҵә
|
ҿ
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Акылааратә
|
ада.
|
ф
|
с
|
|
шь
|
шә
|
ҫ
|
ҫә
|
ш
|
хь
|
х
|
хә
|
хь
|
х
|
хә
|
х'
|
х'ә
|
ҳ
|
ҳә
|
|
арҵ.
|
в
|
з
|
|
жь
|
жә
|
ҙ
|
ҙә
|
ж
|
ӷь
|
ӷ
|
ӷә
|
ӷь
|
ӷ
|
ӷә
|
|
|
|
|
|
абр.
|
ф'
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Аппроксимантқәа
|
|
л
|
|
|
|
|
ҩ
|
|
и
|
|
у
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Аҵысҵысрантә
|
|
р
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- Ацыбжьыҟақәа уԥылоит бзыԥтәи адиалект мцараҿ, аиеҵәа ԥшшәыла иазгәаҭо бзыԥтәи, асаӡтәи диалектқәа — аиаҵәала, абжьауатәи — ҟаԥшьыла.
- Авелиартә фрикатақәа иреиԥшхаӡом ахархәара аҭыԥ зеиԥшро ала, авелиартәи ма аувелиартәи, иахьатәи аамҭаз бзыԥтәы адиалект аҿы ахархәара амоуп афрингалтә шьҭабжьқәа /χˁ χˁʷ/.
- Ахәлымшәытә еидылара ицәырнагоит, актәи ахархәаратә феномен аҟынтә /q’/, аҩбатәи, иара убас иуԥылоит ажәаҿ /ʔaj/ «мап». /ɥ/ уи иахылҵуеит аҟырҟы еиҵалара /ʕʷ/, иара убас уи уаҳауеит анхарҭа ҭыԥқәакырҿ.
- Афонологиатә қәиӷәӷәара аҵакы амоуп.
Аҩышьаԥҟарақәа
Азхьарԥшқәа
Ахьарԥшқәа
- ↑ Џьонуа В. Гь., Касланӡиа В. А., «Аурыс-аԥсуа жәар» (А-Мя) / Аԥсны аҭҵаарадыррақәа ракадемиа, Д. Гәлиа ихьӡ зху Аԥсуаҭҵааратә институт, Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә университет, ат. I, ад. 12, Аҟәа, 2016.
- ↑ Касланӡиа В. А. (аред. Џьонуа Б. Гь.), «Аԥсуа-аурыс жәар», Аԥсны аҭҵаарадыррақәа ракадемиа, Д. Гәлиа ихьӡ зху Аԥсуаҭҵааратә институт, Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә Университет, Аҟәа, 2005