Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Marmota marmota | |
---|---|
Una marmota en o Parque Nacional de Queyras (Francia) | |
Denominacions populars | |
Estau de conservación | |
Dende o Mindel | |
Clasificación cientifica | |
Animalia | |
Filo:
|
Chordata |
Mammalia | |
Rodentia | |
Sciuridae | |
Marmota (chenero) | |
M. marmota | |
Descripción | |
Marmota marmota
Linné, 1758 | |
Distribución cheografica | |
Distribución de Marmota marmota |
A marmota (Marmota marmota (Linné, 1758)) ye una especie de radedor d'a familia d'os esciuridos propia d'os Alpes y os Tatra y introduca en atras zonas montanyosas d'Europa Central y meridional.
En aragonés medieval son conoixidas con os zoonimos marmutas (lexico comercial d'o sieglo XV), marmotas u marmoz ("Libro d'as Marabillas d'o Mundo").
En o Pleistoceno no pareixe que fuese una especie propia d'as tascas alpinas; o rechistro fósil en os Pireneus, cordelera Cantabrica y Meseta Norte amuestra que viviba en semontanos u como muito zonas con altaria no guaire alta. Probablement yera una especie propia d'estepas como a Marmota bobak, con a que tien una distribución dischunta. D'esta traza con o cambio climatico dimpués d'a glaciación de Würm desapareixió l'habitat ubierto a on viviba esta especie y no trobó refuchio en as tascas d'o piso alpín d'os Pireneus como si que se desvinió en os Alpes (a on cuasi s'extinguió como amuestra un cuello de botella chenetico) y en os Tatra, a on que sobrevivioron adaptando-sen a las condicions d'as tascas alpinas.
En o sieglo XX fue reintroduca en a versant norte d'os Pireneus y s'ha extendillau muito, plegando dica o Prepireneu d'a versant sud.