Köln
Köln (distaget ), e rannyezh Köln: Kölle () a zo ur gêr eus kornaoueg Alamagn, war ribl ar Roen. Ar pevare brasañ kêr eus ar vro eo-hi war-lerc'h Berlin, Hamburg ha München. Kêr vrasañ Nordrhein-Westfalen eo ivez. Ur milion a dud a zo o vevañ enni.
Anv
Impalaeriezh roman uhelañ
- Oppidum Ubiorum (Tacitus, Annales, I, 36 & XII, 27)
- Ara Ubiorum (Tacitus, Annales, I, 39)
- Colonia Agrippinensis (Suetonius, Tacitus, Plinus; mein-bonn IIvet & IIIvet)
- Ara ː enskrivadur eus amzer ar Flavii
- Cl(audia) Ara ː enskrivadur IIvet kantved
- CCAA (Colonia Claudia Ara Agrippinensis) ː enskivadurioù adalek eil hanter IIvet kantved
- Colonia Agrippina (Itin. Ant)
- Aggripina (CIL XIII, 8283; Itin. Ant; Taolen Peutinger)
- Col(onia) Claud(ia) Aug(usta) Agrippinensium (CIL, IX, 1584, da vare Severus Alexander)
- Col(onia) ː maen-bonn lev eus 251/253
Impalaeriezh roman izellañ
- CCAA (Valeria)na Galliena (CIL XIII, 8261)
- CCAA, Col(onia) Cl(audia) Agrip(pinensium), CA (pezhioù moneiz Postumus)
- Agripina (Sid. App, Carm. VII, 115)
- Agrippina (Ammianus; Impalaer Julianus; Athanasius; Eutropius; Aurelius Victor; Hist. Aug.; Codex Theodosianus, XI, 3, 1, e 319; XI, 11,1, e 365; Salvianus)
- Colonia Agrippina (Ammianus, XV, 8, 19; Codex Theodosianus, II, 19, 3; IV, 10, 1, e 332)
- Civitas Agrippinensium (Not. Gall.; sened-iliz 346)
Krennamzer
- Agripina Colonia (Venancius Fortunatus, Carm. III, 14, 3)
- Agripina (Gregor Teurgn, Vit. Patr, VI, 2) pe Agrepina (HF, II, 9)
- Agrippensis Colonia (Gregor Teurgn, HF, II,9)
- Agrippensis Civitas, que nunc Colonia dicitur (Gregor Teurgn, HF, II,40)
- Colonia (kroniken Fredegarius, 58, 75, 85; Gregor Teurgn, HF, VI, 24; senedoù iliz 614 ha 626/627; pezhioù moneizh)
Ardamezioù
| En argant e unnek daeraouenn en sabel; e gab en gul karget gant teir kurunenn en aour | 
|
Istor
Henamzer
Köln a zo bet da gentañ, adalek 50, un drevadenn roman staliet et bro Velgia. Goude se eo bet savet kêrbenn Germania Izellañ (Inferior).
Saloninus, mab an impalaer Gallienus a zo bet drouklazhet eno gant Postumus er bloaz 260.
Postumus e reas e gêrbenn diganti.
Victorinus a zo bet drouklazhet eno er bloaz 270.
Goude bet diskaret an impalaeriezh galian, daou ofiser, Proculus ha Bonosus, emsavet a-enep Probus, e oa lazhet an eil war lec'h egile e-kichen Köln.
Er bloaz 310, ur pont a zo bet savet war urzh Kustentin, hag ar castellum Divitia (Deutz) evit difenn ar pont en tu all d'ar stêr.
War dro 509, Sigebert, roue ar Vranked ar Rhin, e oa lazhet gant e vab Chloderic, diwar atiz Klovis, roue ar Vranked Salian.
Chloderic e oa drouklazhet d'e zro gant tud kaset gant Klovis, hag e oa war an dro anvet roue Franked ar Rhin.
Mojenn santez Ursula
Monumantoù ha traoù heverk
Liammoù diavaez
Levrlennadur
- Nancy Gauthier, Hansgerd Hellenkemper : Topographie chrétienne des cités de la Gaule, des origines au milieu du VIIIè siècle. XII. Province ecclésiastique de Cologne (Germania Secunda). De Boccard. 2002
Notennoù ha daveoù
- ↑ pe Kolun hervez geriadur Vallée, p. 132.
| ||||||||||||||||||||||||||
