In this article, we will delve into the fascinating world of King of Champa, exploring its different facets and meanings. King of Champa is a topic that has aroused the interest of many people throughout history, since it has a relevance that transcends borders and cultures. From its origins to its influence today, King of Champa has been the subject of study and debate, generating endless opinions and reflections. Along these lines, we will delve into the complexity of King of Champa, analyzing its impact in different contexts and its relevance in today's society.
You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Vietnamese. (October 2018) Click for important translation instructions.
|
King of Champa | |
---|---|
Details | |
First monarch | Sri Mara |
Last monarch | Po Phaok The |
Formation | 192 |
Abolition | 1832 |
King of Champa is the title ruler of Champa. Champa rulers often use two Hinduist style titles: raja-di-raja (राजाओं का राजा "king of kings"; written here in Devanagari since the Cham used their own Cham script) or po-tana-raya ("lord of all territories").
The regnal name of the Champa rulers originated from the Hindu tradition, often consisting of titles and aliases. Titles (prefix) like: Jaya (जय "victory"), Maha (महा "great"), Sri (श्री "glory"). Aliases (stem) like: Bhadravarman, Vikrantavarman, Rudravarman, Simhavarman, Indravarman, Paramesvaravarman, Harivarman... Among them, the suffix -varman belongs to the warrior class and is only for those leaders of the Champa Alliance.
The last king of Champa was deposed by Minh Mạng in 1832.
Dynasty | Sanskrit | Vietnamese | Reign |
1st Dynasty - Lâm Ấp | Sri Mara | Khu Liên | 192 - 220 |
? | Phạm Hùng | 220 - 230 | |
? | Phạm Duật | ? – 336 | |
2nd Dynasty - Lâm Ấp | ? | Phạm Văn | 336–349 |
? | Phạm Phật | 349–377 | |
Bhadravarman I | Phạm Hồ Đạt | 380-413 | |
Gangaraja Dynasty - Lâm Ấp and Simhapura | Gangaraja | Phạm Địch Chớn | ?-? |
Manorathavarman | Dịch-lợi Mã-nặc-lạp-đát-bạt-ma | ?-? | |
unknown - Lâm Ấp | ? | Dịch-lợi Phạm-địch-văn | ?-420 |
3rd Dynasty - Kandapurpura | ? | Phạm Dương Mại I | 421-431 |
? | Phạm Dương Mại II | 431-446 | |
? | Phạm Thần Thành | 455-472 | |
? | Phạm Đang Căng Thuần | 472-492 | |
? | Phạm Chư Nông | 492-498 | |
? | Phạm Văn Tẩn | 498-510 | |
? | Phạm Thiên Khởi | 510-526 | |
Vijayavarman | Phạm Bật Tôi Bật Ma | 526-529 | |
Gangaraja Dynasty - Simhapura | Rudravarman I | Luật Đà La Bạt Ma | 529-572 |
Dynasty | Sanskrit and Old Cham | Vietnamese | Reign |
Gangaraja Dynasty - Simhapura | Sambhuvarman | Phạm Phạn Chí | 572–629 |
Kandarpadharmavarman | Phạm Đầu Lê | 629–? | |
Prabhasadharma | Phạm Trấn Long | ?–645 | |
Bhadresvaravarman | Bạt Đà La Thú La Bạt Ma | 645–? | |
Daughter of Kandarpadharma | ?–653 | ||
Vikrantavarman I | Dịch-lợi Chư-cát-địa | 653–686 | |
Naravahanavarman | 686–? | ||
Vikrantavarman II | Dịch-lợi Kiến-đa-thế-ma | 687–741 | |
? - unknown | Lútuóluó | Dịch-lợi Lô-đà-la | ?–? |
Vicitrasagara Dynasty - Kauthara & Panduranga | Prithindravarman | Dịch-lợi Tất-để-bân-đà-la-bạt-ma | 757–770 |
Satyavarman | Dịch-lợi Tát-đa-bạt-ma | 770–787 | |
Indravarman I | Dịch-lợi Nhân-đà-la-bạt-ma | 787–801 | |
Harivarman I | Dịch-lợi Ha-lê-bạt-ma | 802–817 | |
Vikrantavarman III | Dịch-lợi Bì-kiến-đà-bạt-ma | 817–? | |
Bhrgu Dynasty/Uroja Dynasty - Indrapura | Indravarman II | Dịch-lợi Nhân-đà-la-bạt-ma | ?–893 |
Jaya Simhavarman I | Xà-da Tăng-gia-bạt-ma | 897–904 | |
Saktivarman | 904 | ||
Bhavavarman II | Xà-da Ha-la-bạt-ma | 905–917 | |
Indravarman III | Xà-da Nhân-đức-man | 918–960 | |
Jaya Indravarman I | Dịch-lợi Nhân-di-bàn | 959–965 | |
Paramesvaravarman I | Dịch-lợi Bế-mi-thuế | 965?/972–982 | |
unknown | Dịch-lợi Nhân-đà-la-bạt-ma | ?–? | |
? - Indrapura | Lưu Kế Tông | 986–988 | |
7th Dynasty - Indrapura | Harivarman II | Dịch-lợi Băng-vương-la | 989–997 |
Yang Pu Ku Vijaya Sri | Thất-ly Bì-xà-da-bạt-ma | ?–? | |
? - Kauthara | Harivarman III | Dịch-lợi Ha-lê-bạt-ma | 1007–1018 |
? - unknown | Sultan Mahmud | ? | ca. 1035 |
? - unknown | Yang Pu Ku Sri (Yáng Bǔ Jù Shìlí) | Thi Nặc Bài Ma Diệp | ?–? |
Vikrantavarman IV | Dịch-lợi Bì-kiến-đà-bạt-ma | 1030–1041 | |
Jaya Simhavarman II | Sạ Đẩu | 1041–1044 | |
Uroja Dynasty - Kauthara & Panduranga | Jaya Paramesvaravarman I | Ứng Ni | 1044–1060 |
Bhadravarman III | ? | 1060–1061 | |
Rudravarman III | Chế Củ | 1061–1074 | |
Pralayeshvara Dynasty - Indrapura & Vijaya simultaneously | Harivarman IV | ? | 1074–1080 |
Jaya Indravarman II | Chế Ma Na | 1080–1081 | |
Paramabhodhisatva | ? | 1081–1086 | |
Jaya Indravarman II (restore) | Chế Ma Na | 1086–1113 | |
Harivarman V | ? | 1114–1129 | |
Jaya Indravarman III | ? | 1139–1145 | |
11th Dynasty - Vijaya | Rudravarman IV | ? | 1145–1147 |
Jaya Harivarman I | Chế Bì La Bút | 1147–1166 | |
Jaya Harivarman II | ? | 1166–1167 | |
Jaya Indravarman IV | ? | 1167–1190 | |
Suryajayavarman (Khmer king in Vijaya) | ? | 1190–1191 | |
Jaya Indravarman V (Champa king in Vijaya) | ? | 1191–1192 | |
Suryavarman or Vidyanandana (Khmer king in Panduranga 1190-1192, then in Vijaya also 1192) | 1192–1203 | ||
occupied by Khmer Empire | 1203–1220 | ||
Jaya Paramesvaravarman II | ? | 1220–1254 | |
Jaya Indravarman VI | ? | 1252–1257 | |
Indravarman V | ? | 1257–1285 | |
Jaya Simhavarman III | Chế Mân | 1285–1307 | |
Jaya Simhavarman IV | Chế Chí | 1307–1312 | |
Jaya Simhavarman V | Chế Năng | 1312–1318 | |
12th Dynasty - Vijaya | unknown | Chế A Nan | 1318–1342 |
unknown | Trà Hòa Bố Để | 1342–1360 | |
unknown | Chế Bồng Nga | 1360–1390 | |
Vr̥ṣu Dynasty - Vijaya | Jaya Simhavarman VI | La Ngai | 1390–1400 |
Indravarman VI | Ba Đích Lại | 1400–1441 | |
Virabhadravarman | 1441–1444/46? | ||
14th Dynasty - Vijaya | unknown | Ma-kha Bí-cai | 1441–1446 |
unknown | Ma-kha Quý-lai | 1446–1449 | |
unknown | Ma-kha Quý-do | 1449–1458 | |
unknown | Ma-kha Trà-duyệt | 1458–1460 | |
unknown | Ma-kha Trà-toàn | 1460–1471 | |
unknown | Ma-kha Trà-toại | 1471–1474 |
Dynasty | Eastern Cham | Vietnamese | Reign |
1st Dynasty - Băl Sri Banoy | Po Uwaluah | ? | ? - ? |
Po Binnasur | ? | ? - ? | |
Po Putik | ? | ? - ? | |
Po Sulika | Bà Gia-nễ-các-đáp | ? - 1167 | |
Po Klong Garai | Bà Khắc-lượng Gia-lai | 1167 - 1205 | |
2nd Dynasty - Băl Hangâu | Sri Agarang | Kế Khả | 1205 - 1247 |
Cei Anâk | Kế Lực | 1247 - 1281 | |
3rd Dynasty - Băl Anguai | Po Dobatasuar | Bà Điệp | 1281 - 1306 |
Po Patarsuar | Bà Bức | 1306 - 1328 | |
Po Binnasuar | Bà Bính | 1328 - 1373 | |
4th Dynasty - Băl Anguai | Po Parican | Bà Phát | 1373 - 1397 |
5th Dynasty - Băl Cau | Po Kasit | Bà Khiết | 1433 - 1460 |
Po Kabrah | Bà Kế | 1460 - 1494 | |
Po Kabih | Bà Cấp | 1494 - 1530 | |
Po Karutdrak | Bà Khứ | 1530 - 1536 | |
6th Dynasty - Băl Cau | Maha Sarak | Ma-kha Trà-lộc | 1536 - 1541 |
Po Kunarai | Bà Bãi | 1541 - 1553 | |
Po At | Bà Ất | 1553 - 1579 | |
7th Dynasty - Băl Canar | Po Klong Halau | Bà Khắc-lượng Khất-lưu | 1579 - 1603 |
Po Nit | Bà Nhiếp | 1603 - 1613 | |
Po Jai Paran | Bà Thái | 1613 - 1618 | |
Po Aih Khang | Bà Ưng | 1618 - 1622 | |
8th Dynasty - Băl Canar | Po Klong M'hnai | Bà Khắc-lượng Như-lai | 1622 - 1627 |
Po Rome | Bà Lâm | 1627 - 1651 | |
Po Nraop | Bà Thấm | 1651 - 1653 | |
Po Saktiraydapaghoh | Bà Thích | 1654 – 1657 | |
Po Jatamah | Bà Chất | 1657 – 1659 | |
Po Saot | Bà Tranh | 1659 - 1692 | |
Po Saktiraydapatih | Bà Tử | 1695 - 1727 | |
Po Ganuhpatih | Bà Thị | 1727 - 1730 | |
Po Thuntiraidaputih | Nguyễn Văn Thuận | 1730 - 1732 | |
Po Rattiraydaputao | Nguyễn Văn Đạt | 1732 - 1763 | |
Po Tisundimahrai | Nguyễn Văn Thiết | 1763 - 1765 | |
Po Tisuntiraydapaghoh | Nguyễn Văn Tịch | 1768 - 1780 | |
Po Tisuntiraydapuran | Nguyễn Văn Tá | 1780 - 1781 | |
Cei Brei | Nguyễn Văn Chiêu | 1783 - 1786 | |
Po Tisuntiraydapuran (restored) | Nguyễn Văn Tá | 1786 - 1793 | |
Po Chongchan | Nguyễn Văn Tòng | 1786 | |
9th Dynasty - Băl Canar | Po Ladhuanpaghuh | Nguyễn Văn Hào | 1793 - 1799 |
Po Saong Nyung Ceng | Nguyễn Văn Chấn | 1799 - 1822 | |
Po Bait Lan | Nguyễn Văn Lân | 1822 | |
Po Klan Thu | Nguyễn Văn Vĩnh | 1822 - 1828 | |
Po Phaok The | Nguyễn Văn Thừa | 1828 - 1832 | |
Po War Palei | Bà Hóa Ba-lai | 1834 - 1835 |