گایوس سالوستیوس کریسپوس (/ˈsæləst/) مورخ، سیاستمدار و سناتور رومی در دوره جمهوری بود که در سال ۸۶ پیش از میلاد در روستای سابینه در آمیترنوم زاده شد و بعد او به روم آمد و در سال ۳۵ ق. م درگذشت.[۱]
او از یک خانواده پلب بود. (اهالی غیربومی روم و فرزندانشان را پلب مینامیدند)
وی پس از اخراج از مجلس سنا، در جنگ داخلی ۴۹ قبل از میلاد شرکت کرد و در سپاه سزار علیه پومپیئوس جنگید. پس از شکست پومپیئوس سزار او را دوباره به مجلس سنا فرستاد.
پس از تجربه ناموفق در دولت و در پی مرگ سزار وی از زندگی سیاسی کنار رفت و خود را وقف تدوین آثار تاریخی کرد.
وی را قدیمترین مورخ بزرگ رومی میدانند که امتیازش بیشتر مدیون سبک اوست. او آثاری نوشت که میتوان آنها را تکنگاریهای تاریخی نامید.[۱]
در سال ۴۲–۴۳ ق. م توطئه کاتیلینا (در ۶۸ ق. م) را نوشت، و در حدود ۴۰ تا ۳۵ ق. م تواریخ مربوط به حوادث سالهای ۷۸ تا ۶۶ ق. م روم را نوشت که مفقود شدهاست.[۱]
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به سالوست در ویکیگفتاورد موجود است. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ سالوست موجود است. |
متن لاتین با ترجمه انگلیسی:
متن لاتین: