Táirgeoir | Pluma |
---|---|
Sonraí | |
Cineál | drúp agus toradh |
Príomh-chomhábhair | Laetrile |
Is toradh de chuid roinnt speiceas sa ghéineas Prunus é pluma. Tugtar prúnaí ar phlumaí triomaithe.
D’fhéadfadh go raibh plumaí ar cheann de na chéad torthaí a ceansaíodh riamh, as Oirthear na hEorpa, Sléibhte Chugais, agus an tSín ó thosach. Tugadh go dtí an Bhreatain ón Áise iad, agus tá fianaise ann ón 12ú haois gur saothraíodh san Andalúis, i ndeisceart na Spáinne, iad. Is grúpa speiceas ilghnéitheach iad na plumaí, agus sroicheann crainn 5-6 méadar ar airde nuair a ghearrtar iad. Is drúp é an toradh, le bia súmhar stalcánta.
Is í an tSín an táirgeoir plumaí is mó, agus an Rómáin agus an tSeirbia ina dhiaidh sin. Tá plumaí Seapánacha agus Síneacha chun tosaigh i margadh na dtorthaí úra, agus tá plumaí Eorpacha coitianta i roinnt réigiún freisin. Is féidir plumaí a ithe úr, iad a úsáid i subh, nó a choipeadh i bhfíon nó i mbranda. Tá gliocóisídí cianaigineacha in eithní pluma, ach níl an ola a dhéantar astu ar fáil ar bhonn tráchtála.
Is timpeall lonnaíochta daonna amháin a fhaightear na trí speiceas is mó saothraithe: Prunus domestica, a tháinig ó Oirthear na hEorpa agus Sléibhte Chugais ar dtús, agus Prunus salicina agus Prunus simonii ón tSín. Fuarthas iarsmaí pluma i suíomhanna seandálaíochta ón ré Neoiliteach le taobh ológa, fíonchaora, agus figí.
Tagann an t-ainm pluma ón Bhéarla plum, ón Sean-Bhéarla plume, a fuarthas ar iasacht ón Ghearmáinic nó ón Meán-Ollainnis, a tháinig ón Laidin prūnum agus ar deireadh thiar thall ón tSean-Ghréigis προῦμνον proumnon, focal iasachta é féin ó theanga anaithnid de chuid na hÁise Bige.
Tír | Táirgeadh | |
---|---|---|
An tSín | 6. 47 | |
An Rómáin | 0.76 | |
An tSeirbia | 0. 58 | |
An tSile | 0. 42 | |
An Iaráin | 0. 38 | |
An Tuirc | 0. 33 | |
Domhan | 12.23 | |
Foinse: Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta na NA |