Isaac Newton |
---|
|
Ruggit |
25 Mee ny Nollick 1642 (ayns feaillere Yool), 4 Jerrey Geuree 1643, 1642 Woolsthorpe-by-Colsterworth, Lincolnshire, Reeriaght Hostyn |
---|
Hooar baase |
31 Mayrnt 1727, 20 Mayrnt 1727 (ayns feaillere Yool), 1727 Kensington, Middlesex, Reeriaght y Vretyn Vooar |
---|
Boayl oanluckee |
Abban y Vannishter Heear |
---|
Ynnyd beaghee |
Sostyn |
---|
Seyraanaght |
Reeriaght Hostyn Reeriaght y Vretyn Vooar Reeriaght Unnaneysit |
---|
Çhengey |
Ladjyn · Baarle |
---|
Keird |
maddaghteyr · fallsoonagh · fishigagh · rollageyder · jeeoilagh · ynlaghteyr · far-chemmigagh · politickeyr · yl-oayllee · ynseyder ollooscoill · screeudeyr neu-farskeealagh · fishigagh sheiltynagh · kemmigagh · jeeoilagh · rollageydagh · screeudeyr · mintmaster (en) · sheanseyr · executive (en) |
---|
Failleyderyn |
Ollooscoill Cambridge |
---|
Ynsagh |
Ollooscoill Cambridge The King's School, Grantham (en) (1655 - 1659) Colleish y Trinaid, Cambridge (Mean Souree 1661 - Luanistyn 1665) Bachelor of Arts (en) Colleish y Trinaid, Cambridge (Averil 1667 - 1668) Master of Arts (en) |
---|
Ayr |
Isaac Newton Sr. |
---|
Moir |
Hannah Ayscough |
---|
Enmys |
Member of the 1689-90 Parliament (en) Warden of the Mint (en) Master of the Mint (en) eaghtyrane y Çheshaght Reeoil Member of the 1701-02 Parliament (en) Olloo Lucasagh y Vaddaght |
---|
Partee politickagh |
Whigs (en) |
---|
Olteynys boayrd |
y Çheshaght Reeoil |
---|
Credjue |
nontrinitarianism (en) |
---|
Aundyryn |
|
---|
Kianglaghyn fysseree as sheshoil |
---|
|
She fishigagh, maddaghteyr, rollageyder, fallsoonagh najoor, far-chemmigagh as jeeoilagh Sostynagh va'n Reejerey Isaac Newton (4 Jerrey Geuree 1643 – 31 Mayrnt 1727 ). Ta enney share er kyndagh rish yn obbyr ren eh er leighyn gleashaght, reayrt-oaylleeaght, ym-hayrn, as calcalys. Ayns 1687, hoilshee eh magh lioar va enmyssit Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Ladjyn son "Prinsabylyn Maddaghtoil jeh Fallsoonys y Najoor"; enmyssit Principia dy mennick chammah) raad chur eh magh e heiltynys er yn ym-hayrn cadjin as er tree leighyn y ghleashaght.
Hrogg Newton y chied odreayrtan aahoilshagh ayns 1668. Chammah's shen, lhiassee eh sheiltynys y tollysh va bunnit er y vaght raad ta prismey jeechummey yn soilshey bane stiagh ayns daaghyn y ghoal twoaie. Ta lhiassaghey y chalcalys rheynnit magh eddyr eshyn as Gottfried Leibniz chammah.
Ren smooinaghtyn Newton er y toilshey, y ghleashaght, as yn ym-hayrn kioneys er yn ishig harrish y chied tree eashyn elley derrey dy row ad lhiassit liorish sheiltynys y chonastaght liorish Albert Einstein.
Va Newton jeant ny reejerey ayns 1705 liorish y Venrein Onnee as cheau eh ny tree eashyn jerrinagh echey ayns Lunnin raad v'eh ny Wardoon (1696–1699) as ny Vainshtyr (1699–1727) er y Thie Cooinnee Reeoil, chammah as eaghtyrane er y Çheshaght Reeoil (1703–1727).
Imraaghyn
Kianglaghyn magh
Screeunyn liorish Newton