Լեոն | |
---|---|
Տեսակ | մեծ քաղաք, քաղաք և municipality of Nicaragua? |
Երկիր | Նիկարագուա |
Վարչատարածք | Լեոն |
ԲԾՄ | 86 մետր |
Մակերես | 820,2 կմ² |
Ձևավորում | հունիսի 15, 1524 |
Անվանված է | Լեոն-Վեխո |
Լեոն (իսպ.՝ León, ամբողջական անվանումը՝ Santiago de los Caballeros de León), Նիկարագուայի երկրորդ խոշորագույն քաղաքը՝ մայրաքաղաք Մանագուայից հետո, Լեոն վարչական կենտրոն։
Գտնվում է երկրի հյուսիսարևմտյան մասում՝ խաղաղօվկիանոսյան ափից ոչ հեռու։ 1985 թվականին քաղաքի բնակչությունը կազմել է 89 հազար մարդ, տնտեսության հիմքը սննդի արդյունաբերությունն էր։
Քաղաքը Սանտյագո դե լոս Կաբալյերոս դե Լեոն անվանմամբ (իսպ.՝ Santiago de los Caballeros de León) հիմնադրվել է իսպանացիների կողմից՝ 1524 թվականին։
1609 թվականին այն ոչնչացվել է Մոմոտոմբո հրաբխի ժայթքման և երկրաշարժի հետևանքով, բայց 1610 թվականին վերականգվել է (հին վայրից 32 կմ հեռավորության վրա, որն այժմ կոչվում է Լեոն-Վիեխո)։
1812 թվականին հիմնադրվել է համալսարանը (հետագայում՝ Նիկարագուայի ազգային ինքնավար համալսարան Լեոնեում)։ 1816 թվականին համալսարանին կից բացվել է գրադարան։
1839 թվականին Լեոնը դարձավ Նիկարագուայի մայրաքաղաքը, բայց 1852 թվականից սկսել է կորցնել ազդեցությունը և 1858 թվականին մայրաքաղաքը տեղափոխվել է Մանագուա։ Այնուամենայնիվ, մինչև 19-րդ դարի վերջը քաղաքը մնում էր երկրի գլխավոր քաղաքական կենտրոններից մեկը և հետագայում պահպանել է առևտրատնտեսական կենտրոնի նշանակությունը։
1883 թվականին քաղաքի միջով անց է կացվել երկաթգիծ։ 1889 թվականին բնակչության թիվը կազմում էր 25 հազար մարդ. այդ ժամանակ այստեղ կար կաշվե և մետաղագործական իրերի արտադրություն, եկեղեցի և համալսարան, տների մեծ մասը միահարկ էր և կավից կառուցված։
1920 թվականին այստեղ բացվել է ևս մեկ գրադարան՝ «Խոսե Մադրիս»:
1936 թվականի հունիսի 9-ին ռազմական հեղաշրջման հետևանքով Նիկարագուայում իշխանության եկավ Ազգային գվարդիայի ղեկավար Անաստասիո Սամոսան։ Նույն օրը Ազգային գվարդիայի ստորաբաժանումները գրավեցին մայրաքաղաքի կենտրոնը և պաշարեցին Լեոն քաղաքի Լակոկրասկա ամրոցը (կայազորի հրամանատարն իշխանությունից հեռացված նախագահ Խ.Բ. Սաքասիի զարմիկն էր)։
1950 թվականին Լեոնում ապրում էր 31 հազար մարդ։
1956 թվականի սեպտեմբերի 21-ին Լեոնում երիտասարդ բանաստեղծ Ռիգոբերտո Լոպես Պերեսը մահափորձ է կատարում բռնապետ Անաստասիո Սոմոսի դեմ՝ մահացու վիրավորվելով նրան։
1962 թվականին Լեոնում բնակվում էր 49.6 հազար մարդ, այստեղ արհեստագործական արտադրություն էր գործում և հրատարակվում էր երկրի վեց թերթերից մեկը։
1970 թվականին Լեոնում ապրում էր 53 հազար մարդ, այստեղ գործում էին կահույքի ֆաբրիկա և գյուղատնտեսական արտադրանքի վերամշակման ձեռնարկություններ։ Լույս էին տեսնում երկրի ութ թերթերից երկուսը՝ «El Centroamericano» և «El Universal»:
1974 թվականին քաղաքի բնակչության թիվը կազմում էր 62 հազար մարդ։ Այստեղ գործում էին սննդի և կոշկեղենի արդյունաբերության ձեռնարկություններ։
1978 թվականին քաղաքի բնակչության թիվը կազմում էր 82 հազար մարդ, տնտեսության հիմքը սննդի արդյունաբերության ձեռնարկություններն էին։
1978 թվականի սեպտեմբերի 5-ին Ազգային ազատագրման սանդինիստական ճակատն ապստամբություն է սկսում Սոմոսի ընտանիքի ռեժիմի դեմ։ 1978 թվականի սեպտեմբերի 9-ին ապստամբում են Լեոն, Մասայա, Չինանդեգա և Մանագուա քաղաքները։ Ապստամբները շրջափակում են կայազորը, վերահսկողություն հաստատում Լեոն քաղաքի վրա և սկսում բարիկադներ կառուցել։ 1978 թվականի սեպտեմբերի 11-ին Ազգային գվարդիայի ուժեղացված զրահատեխնիկան գրոհում է Լեոն։ Մարտերը քաղաքում շարունակվում են մինչև 1978 թվականի սեպտեմբերի 17-ը։
1979 թվականի հուլիսի 17-ին այստեղ է աշխատանքը սկսել ժամանակավոր հեղափոխական կառավարությունը (այդ կապակցությամբ 1981 թվականի օգոստոսի 25-ին՝ Սանդինիստական հեղափոխության հաղթանակից հետո, Լեոն քաղաքին շնորհվել է «հերոս քաղաք» պատվավոր կոչումը և «Նիկարագուայի առաջին մայրաքաղաք» կոչումը)։
«Կոնտրաս»-ի դեմ պատերազմ սկսվելուց հետո՝ 1981 թվականին, Լեոնը դարձավ 2-րդ ռազմական շրջանի կենտրոնը (միավորող Լեոն և Չինանդեգա վարչությունները)։
1983 թվականին քաղաքի բնակչության թիվը կազմում էր 63 հազար մարդ, տնտեսության հիմքը սննդի, կաշվի և կահույքի արդյունաբերությունն էր։
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լեոն (Նիկարագուա)» հոդվածին։ |
|