Tenzin Gyatso

Tenzin Gyatso, la 14ma Dalai-lamao

La 14ma Dalai Lamao (religiala nomo: Tenzin Gyatso, kurtigo di Jetsun Jamphel Ngawang Lobsang Yeshe Tenzin Gyatso, naskinta kom Lhamo Thondup, 6ma di julio 1935) esas la nuna Dalai Lama.

Dalai Lama esas importanta monaki di la Gelug-skolo, la maxim nova skolo di Tibetana Budismo di qua la chefo esas la Ganden Tripas. De la tempo di la 5ma Dalai Lama til 1959, la centrala guvernerio di Tibet, la Ganden Phodrang, investis la ofico di Dalai Lama per sekulara funcioni.

La 14ma Dalai Lama naskis en la vilajo Taktser, Amdo, Tibet (olim administrale en Qinghai-provinco, Republiko Chinia), e selektesis kom la tulku di la 13ma Dalai Lama en 1937 e formale agnoskesis kom la 14ma Dalai Lama che publika deklaro proxim la urbo Bumchen en 1939.

Lua entronigo-ceremonio kom la Dalai Lama eventis en Lhasa ye 22ma februaro 1940, e lu asumis plena sekulara (politikala) funcioni ye 17ma novembro 1950, evinte 15, pos l'invado di Tibet da la Popul-Republiko Chinia. La guvernerio di la Gelug-skolo administris areo cirkume korespondinta la autonoma regiono Tibet samtempe kam la naskanta PRC volis establisar centrala dominaco di ol.

Dum la Tibetana Sedicio di 1959, Tenzin Gyatso fugis ad India, ube il nun habitas kom refujinto. La 14ma Dalai Lama recevis la Nobel-Paco-Premio en 1989. Il voyajis cirkum la mondo e diskursis pri la bonstando di tibetani, ambiento, ekonomiko, yuri di mulieri, ne-violento, interreligia dialogo, fiziko, astronomio, Budismo e cienco, neurocienco, genitala saneso e sexualeso, ultre diversa temi Mahayana e Vajrayana.