Ensampel a | lytherennek Semitek, lytherennek heb lytherennow bras |
---|---|
Yeth | Arabek |
Synsys ynno/i | ا, ب, ت, ث, ج, ح, خ, د, ذ, ر, ز, س, ش, ص, ض, ط, ظ, ع, غ, ف, ق, ك, ل, م, ن, ه, و, ي |
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia |
An yethow a sew a wra devnydh a'n lytherennek arabek: Arabek, Kashmirek, Kurdek, Persek, Sindhi, Ourdu. Turkek a janjyas dhyworth an lytherennek arabek dhe'n lytherennek Latin yn 1928, ha Hausa re janjyas ynwedh.
Skrifys yw Arabek dhyworth an dhyghow dhe'n gledh. Nyns eus lytherennow bras mes skrifys yw an lytherennow yn fordh dhyffrans yn kres ha war dhiwedh ger may hallons mires yn kempen, r.e. dell yw usys an lytheren dhiwetha a worfen gans lost.
Lytheren | Hanow | Leveryans Kernewek | Treuskrifans Latin | |||
Sengel | Kynsa | Kres | Diwedh | |||
---|---|---|---|---|---|---|
ﺀ | أ إ ؤ ئ |
hamza | ' (lett glottek) | ' | ||
ﺍ | — | ﺎ | 'alif | a | a / e | |
ﺏ | ﺑ | ﺒ | ﺐ | ba' | b | b |
ﺕ | ﺗ | ﺘ | ﺖ | ta' | t | t |
ﺙ | ﺛ | ﺜ | ﺚ | tha | th | th |
ﺝ | ﺟ | ﺠ | ﺞ | jim | j | j / dj / g |
ﺡ | ﺣ | ﺤ | ﺢ | ḥa' | h (poslevys kepar hag anella war agas dewweder) | ḥ |
ﺥ | ﺧ | ﺨ | ﺦ | kha' | gh (poslevys) | kh |
ﺩ | — | ﺪ | dal | d | d | |
ﺫ | — | ﺬ | dhal | dh | dh | |
ﺭ | — | ﺮ | ra' | r | r | |
ﺯ | — | ﺰ | zay | z | z | |
ﺱ | ﺳ | ﺴ | ﺲ | sin | s | s |
ﺵ | ﺷ | ﺸ | ﺶ | shin | sh | ch / sh |
ﺹ | ﺻ | ﺼ | ﺺ | ṣad | s (poslevys) | ṣ |
ﺽ | ﺿ | ﻀ | ﺾ | ḍad | d (poslevys) | ḍ |
ﻁ | ﻃ | ﻄ | ﻂ | ṭa' | t (poslevys) | ṭ |
ﻅ | ﻇ | ﻈ | ﻆ | ẓa' | dh (poslevys) | ẓ |
ﻉ | ﻋ | ﻌ | ﻊ | Aayn | a ("A" ronk kepar ha diskwedhes agas briansen dhe'n medhek) | A |
ﻍ | ﻏ | ﻐ | ﻎ | ghayn | gh ("R" ronk kepar hag yn Frynkek) | gh |
ﻑ | ﻓ | ﻔ | ﻒ | fa' | f / ph | f / ph |
ﻕ | ﻗ | ﻘ | ﻖ | qaf | g ("g" ronk) | q |
ﻙ | ﻛ | ﻜ | ﻚ | kaf | k | k |
ﻝ | ﻟ | ﻠ | ﻞ | lam | l | l |
ﻡ | ﻣ | ﻤ | ﻢ | mim | m | m |
ﻥ | ﻧ | ﻨ | ﻦ | nun | n | n |
ﻩ | ﻫ | ﻬ | ﻪ | ha' | h | h |
ﻭ | — | ﻮ | waw | w | ou / w | |
ﻱ | ﻳ | ﻴ | ﻲ | ya' | î | i / y |
Lytherennow erel:
Sengel | Kynsa | Kres | Diwedh | Hanow | Leveryans Kernewek | Treusskrifans Latin |
---|---|---|---|---|---|---|
ﺓ | — | ﺔ | ta' marbuta | a / at | a / at | |
ﻯ | — | ﻰ | 'alif maq'ura | a | a / e | |
ﻻ | — | ﻼ | lam 'alif (L+A) | la | la / le |
Nodtennow:
Y kwelir an Abjad (lytherennek kessonyow, liesplek; abjadi) y'n array a sew dell yw usys. Perthewgh kov dhe redya a'n dhyghow dhe'n gledh;-
Y hyllir lenna an abjad y'n fordh ma;-
Fordh aral a lenna an abjad yw;-
An array yw nebes dyffrans y'n Maghreb, h.y;-
Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |