Lingua Neograeca

Unam legis e paginis de
lingua Graeca
disserentibus
Proto-Graeca (ca. 2000 a.C.n.)
Mycenaea (1600–1100 a.C.n.)
Graeca antiqua (800–300 a.C.n.)
Dialecti: Aeolica, Arcado-Cypria,
Attica, Dorica, Ionica
Koine (300 a.C.n.–600 p.C.n.)
Graeca Media (600–1500)
Neograeca (ab anno 1500)
Demotica, Catharevusa
Dialecti: Graeco-Calabra, Ievanica, Cappadociana, Pontica, Tsaconica, Cypria
Dialecti in Graecia et Cypro inventae

Lingua Neograeca, seu lingua Graeca vulgaris, est quaelibet nonnullarum linguarum vel dialectorum Graecorum in usu vernaculo post Constantinopolim a Turcis expugnatam (1453). Lingua Neograeca usque ad annum 1976 per diglossiam in duas varietates divisa erat, quarum una erat lingua Demotica (δημοτική, scilicet γλώσσα, 'communis', 'vulgaris'), sermo quotidianus et quasi innatus, altera lingua Pura (Καθαρεύουσα), plerumque (tantum) scripta, forensis et ecclesiastica.

Ab anno 1976, norma facta est Lingua Neograeca communis (Νεοελληνική κοινή), sermo Demotica (Δημοτική) cum quibusdam proprietatibus e Pura (Καθαρεύουσα) oriundis.

Sunt etiam dialecti neograecae; fere omnes filiae dialecti Atticae sunt. Tantum dialectus Tsaconica est filia dialecti Doricae, quae in paucis vicis Peloponnesiis adhuc in usu est.

Aliqua solita verba locutionesque

Lingua Latina Lingua Graeca Pronuntiatus
Graecus Έλληνας .
Graeca Ελληνίδα .
Graece Ελληνικά .
bonum mane (opto) καλημέρα .
bonam vesperam (opto) καλησπέρα .
bonam noctem (opto) καληνύχτα .
vale χαίρετε (sermo urbanus), αντίο (s. cotidianus), γεια σου or γεια σας (s. familiaris) , , , .
domina κυρία
quaeso παρακαλώ .
domine κύριε
ignosce mihi συγνώμη .
gratias tibi (ago) ευχαριστώ .
illud αυτό, (ε)κείνο ; .
hoc αυτό, (ε)τούτο ; .
ita (est) ναι .
non όχι .
propinatio εις υγείαν! (ad litteram: "saluti"), aut vulgarius γεια μας! (ad litteram: "nostrae saluti") , .
sucus χυμός .
aqua νερό .
vinum κρασί .

Textus exemplum

Commentatione prima Universae Iurum Humanorum Declarationis (a Consociatione Nationum):

Άρθρο 1: 'Ολοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης.
Graeca in abecedario Graeco.
Arthro 1: Holoe hoe anthropoe genniuntae eleutheroe cae isoe sten axioprepea cae ta dicaeomata. Einae proecismenoe me logici cae syneidese, cae opheilun na symperipherontae metaxy tus me pneuma adelphosynes.
Graeca in translitteratione Romana.
Árthro 1: Óli i ánthropi yeniúnde eléftheri ke ísi stin aksioprépia ke ta dhikeómata. Íne prikizméni me loyikí ke sinídhisi, ke ofílun na simberiféronde metaksí tus me pnévma adhelfosínis.
Graeca in transcriptione.
Graeca in Abecedario Phonetico Internationali.
Commentatio I: Omnes homines dignitate et iure liberi et pares nascuntur, rationis et conscientiae participes sunt, quibus inter se concordiae studio est agendum.
Latine (e situ United Nations Human Rights)

Numeri

nihil, nil - μηδέν - míden - API:

unus - ενας, μία, ενα - enas, mía, ena - API: , ,

duo - δύο - duo - API:

tres - τρία - tría - API:

quattuor - τέσσερα - téssera - API:

quinque - πέντε - pénte - API:

sex - έξι - éxi - API:

septem - επτά - eptá - API:

octo - οκτώ - októ - API:

novem - εννέα - ennéa - API:

decem - δέκα - déka - API:

Notae

  1. ↑ Vide e.g. titulum operis H. C. Muller, Cobeti de lingua neograeca iudicium epistola critica ad Naberum. Lugduni Batavorum: Brill, 1892 (Textus apud Google Books)
  2. ↑ Ioannis Matthiae Gesneri Opuscula minora varii argumenti, tomus V (Vratislaviae; 1745), p. 39.

Bibliographia

  • Trudgill, Peter. 2003. Modern Greek dialects. A preliminary classification. Journal of Greek Linguistics 4: 54–64. ISSN 1566-5844.
  • Holton, David, Peter Mackridge, et Irene Philippaki-Warburton. 1997. Greek: A comprehensive grammar of the modern language. Londinii: Routledge. ISBN 0-415-10002-X. Liber apud books.google.de.
  • Ruge, Hans. 2001. Grammatik des Neugriechischen (Lautlehre, Formenlehre, Syntax). Coloniae Agrippinae. ISBN 3-923728-19-0.
  • Κλαίρης, Χρήστος, et Γεώργιος Μπαμπινιώτης. 2005. Γραμματική της Νέας Ελληνικής. Athenis.
  • Μπαμπινιώτης, Γεώργιος. 1998. Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Athenis.
  • ?. 1998. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ινστιτούτο Νεοελληνικών σπουδών: Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. Thessalonicae.
  • Lonely Planet, Thanasis Spilias et Lonely Planet Publications, Greek, editio quarta, Mars 2010. ISBN 9781741047080

Nexus interni

Nexus externi