Autun

**Autun**
Gemeente in Frankrijk
	;
Situering
Regio	Bourgogne-Franche-Comté
Departement	Saône-et-Loire (71)
Arrondissement	Autun
Kanton	hoofdplaats van 2 kantons: Autun-1 en Autun-2
Coördinaten	46° 57′ NB, 4° 18′ OL
Algemeen
Oppervlakte	61,52 km²
Inwoners ; (1 januari 2021)	13.145 ; (214 inw./km²)
Hoogte	280 - 642 m
Burgemeester	Rémi Rebeyrotte
Overig
Postcode	71400
INSEE-code	71014
Website	autun.com
Foto's
	Panorama van Autun
Portaal	Frankrijk

Dit artikel gaat over de plaats Autun. Voor de gelijknamige kaas, zie Autun (kaas).

Autun is een stad in de regio Bourgogne in Frankrijk. Autun ligt in het departement Saône-et-Loire en is daar tevens een onderprefectuur van. Op 1 januari 2021 woonden er 13.145 mensen, die Autunois worden genoemd. Autun is een oude, Romeinse stad met als belangrijkste bezienswaardigheid de middeleeuwse kathedraal van Autun, toegewijd aan de Heilige Lazarus.

Geografie

De oppervlakte van Autun bedroeg op 1 januari 2021 61,52 vierkante kilometer; de bevolkingsdichtheid was toen 213,7 inwoners per km². Autun ligt in een heuvelachtig gebied met bossen, net buiten het natuurpark van de Morvan. De stad ligt aan de rivier Arroux.

De onderstaande kaart toont de ligging van Autun met de belangrijkste infrastructuur en aangrenzende gemeenten.

Geschiedenis

Oudheid

Zie Augustodunum voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Autun werd in de eerste eeuw v.Chr. gesticht door het Gallische volk van de Haedui, en werd hun nieuwe hoofdstad, in opvolging van Bibracte. Na door de Romeinen te zijn veroverd werd de stad Augustodunum genoemd, naar de Romeinse princeps Augustus. Hij wilde in Gallië een stad stichten die de macht van Rome zou uitdrukken. Daarom kreeg Autun enkele indrukwekkende gebouwen. Van sommige zijn nog de overblijfselen te zien, zoals van de tempel van Janus en een theater. Autun werd gesticht aan de weg tussen Marseille en de Kanaalkust, ofwel tussen Lyon en Boulogne, die zowel voor de handel als in strategisch opzicht belangrijk was. Ook op cultureel gebied was Autun belangrijk in de Romeinse tijd; de stad was bekend door haar school voor retoriek.

Het bisdom Autun werd opgericht in de vierde eeuw. De stad had intussen een 6 km lange stadsmuur met 53 torens en 4 stadspoorten. Autun werd geplunderd bij de invallen van de Germaanse stammen. De stad was eind 6e eeuw de residentie van Brunhilde, de koningin-moeder van Austrasië, die vanuit Autun het Burgondische erfdeel van haar zoon bestuurde. In 725 verwoestten Saracenen de stad; zij waren vanuit de Rhône, de Saône opgevaren. In 888 deden de Noormannen hetzelfde.

Middeleeuwen

In de tiende eeuw werd Autun onderdeel van het Hertogdom Bourgondië. In de middeleeuwen kende Autun opnieuw een bloeiperiode. Het werd een religieus centrum en kreeg een kathedraal. Deze kathedraal Saint-Lazare werd gebouwd tussen 1120 en 1132 in de Romaanse Cluny-stijl, met indrukwekkend Romaans beeldhouwwerk.

Nieuwe tijd

In 1675 werd een grootseminarie gebouwd; een gebouw met een kloosteromgang en gekleurde dakpannen. Dit werd na de Franse Revolutie achtereenvolgens ziekenhuis, gevangenis en school. In 1885 werd het een militaire school. In 1709 werd er een jezuïetencollege geopend. In 1779 liep Napoleon Bonaparte enkele maanden school in dit college, dat later zijn naam kreeg als Lycée Bonaparte.

In de omgeving van Autun werd in 1852 het radioactief mineraal autuniet ontdekt.

Demografie

Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).

Stadsbeeld

Het opvallendste gebouw in de stad is de kathedraal Saint-Lazare, waarvan de bouw begon in de 12e eeuw. Het timpaan van het hoofdportaal wordt beschouwd als een van de meesterwerken van romaanse beeldhouwkunst. Het stelt het Laatste Oordeel voor. De beeldhouwer, Gijzelbert (Gislebertus), heeft zijn naam aangebracht onder de voeten van Christus.

Uit de Romeinse periode bleven enkele stadspoorten en een Romeins theater bewaard. Ook is er net buiten de stad een ruïne van een Romeinse tempel (Temple de Janus). In het oude theater wordt elk jaar een historisch klank-en-lichtspel opgevoerd. Een ander opvallend Romeins bouwwerk net buiten de stad is de Pyramide de Couhard, een sterk geërodeerde piramide uit de 1e eeuw.

Verder is er het voormalig bisschoppelijk paleis uit de 18e eeuw, het stadhuis en het Italiaans theater uit de 19e eeuw.