In dit artikel gaan we Open data diepgaand onderzoeken en hoe dit verschillende aspecten van ons leven heeft beïnvloed. Vanaf zijn opkomst tot zijn huidige evolutie is Open data het onderwerp geweest van studie en debat op verschillende gebieden en disciplines. Door de jaren heen heeft Open data grote belangstelling en nieuwsgierigheid in de samenleving gegenereerd en is het een bron van inspiratie geweest voor tal van onderzoeken en projecten. In die zin is het fascinerend om te analyseren hoe var1 de manier heeft beïnvloed waarop we de wereld om ons heen waarnemen, maar ook op onze interpersoonlijke relaties en ons dagelijks leven. Op deze manier hopen we een volledig en gedetailleerd beeld te bieden van de impact van Open data op ons dagelijks leven.
Open data is een term die wordt gebruikt om vrij beschikbare gegevens (data) aan te duiden. De voorwaarden waaronder deze gegevens beschikbaar zijn wordt beschreven in licenties en gebruiksvoorwaarden. Bij open data wordt er naar gestreefd om de beperkingen in hergebruik tot een minimum te beperken. Open standaarden en linked data zijn erop gericht de uitwisseling en het hergebruik van open data te vergroten.
De term 'open' in open data wordt vaak gedefinieerd volgens de Open Knowledge Definition. Data is open als iedereen er gratis gebruik van kan maken, deze kan hergebruiken en kan verspreiden zonder juridische, sociale of technologische beperkingen. Open data hanteert daarmee dezelfde definitie van 'open' als open kennis.
De Nederlandse overheid hanteert de volgende definitie voor open data van overheden:
Om bruikbaar te zijn wordt linked open data ter beschikking worden gesteld onder een open licentie, zonder naamsvermeldingseis. Bij open data van Nederlandse overheden wordt vergoeding voor (redelijke) transactiekosten toegestaan.
Het eerdere recht op inzage van documenten door burgers volgens het principe van de openbaarheid van bestuur is aangevuld met regelgeving rond het zogenoemde “hergebruik van overheidsinformatie”, oorspronkelijk geregeld met de Richtlijnen 2003/98/EG en 2013/37/EU, en herzien met de Richtlijn 2019/1024/EU. Met deze zogenoemde ‘PSI-richtlijn’ worden de lidstaten aangezet tot het openbaar maken van informatiemateriaal dat berust bij overheidsorganen in de lidstaten, zoals ministeries, agentschappen en gemeenten, evenals instellingen die door de overheid worden gefinancierd of gecontroleerd, bijvoorbeeld meteorologische instituten. De lidstaten moeten de richtlijn tegen juli 2021 omzetten in nationale wetgeving. Toch was informatie in milieuzaken eerder al publiek toegankelijk gemaakt met Richtlijn 2003/4/EG.
In Nederland is de PSI-richtlijn voornamelijk omgezet in de Wet Hergebruik van Overheidsinformatie.
Door het combineren van opengestelde data en publiceren via bijvoorbeeld een mobiele of web toepassing, kunnen deze gebruikt worden door burgers, instellingen en organisaties. Op deze manier geven open data waarde terug aan de samenleving. Er zijn vele voorbeelden van het hergebruik van Open Data. Deze data kunnen worden gebruikt om inzicht te bieden in de veiligheid van een bepaald gebied. Verschillende overheden en andere publieke instellingen hebben een register opgestart met verwijzingen naar open data.
Voorbeelden van toepassingen in België zijn:
Voorbeelden van toepassingen in Nederland zijn:
Bronnen, noten en/of referenties
|