In dit artikel gaan we in op het onderwerp Pacifisme, dat grote belangstelling heeft gewekt in de huidige samenleving. Pacifisme is een kwestie die aanleiding heeft gegeven tot debatten en discussies op verschillende gebieden, zowel op politiek, sociaal, cultureel als wetenschappelijk gebied. Er bestaat een brede belangstelling om meer over Pacifisme te leren en de implicaties ervan in onze dagelijkse realiteit te begrijpen. Om deze reden stellen we in dit artikel voor om de verschillende aspecten en perspectieven rondom Pacifisme te analyseren, met als doel een alomvattende en verrijkende visie op dit onderwerp te bieden. Langs deze lijnen zullen we verschillende meningen en standpunten verkennen die ons in staat zullen stellen een breder en verrijkend panorama over Pacifisme te krijgen.
Pacifisme is een visie die duurzame vrede nastreeft en tegen oorlog en geweld is.
Kees Kraaijeveld, filosoof en psycholoog, noemt vijf 'klassieke' argumenten voor pacifisme en ontwapening:
Mahatma Gandhi maakte een belangrijk onderscheid tussen de non-violence of the weak (d.i. geweldloosheid) en de non-violence of the brave (d.i. geweldvrijheid):
Gandhi verduidelijkt dit door een bespreking van vier reactievormen op een agressor:
Gandhi had enkele grondbeginselen die hem tot zijn niet-tegenstand tegen geweld brachten:
In Nederland werd het pacifisme vanaf 1914 jarenlang uitgedragen door de zogeheten Internationale Anti-Militaristische Vereeniging in Nederland, die het maandblad De wapens neder uitgaf.
De meeste groene partijen namen het pacifisme expliciet op in hun basisbeginselen.
Volgens de teleologische ethiek is moreel verantwoord gedrag ondergeschikt aan datgene wat voor bijvoorbeeld een mens of de mensheid begerenswaardig is; het doel heiligt de middelen. Men zou voortbordurend op die ethiek kunnen betogen dat geweld meer geweld zou kunnen voorkomen, met als eventueel gevolg dat bepaalde gewelddadige en/of mensonterende middelen toegepast worden om een bepaald doel te bewerkstelligen, wat in contradictie is met de pacifistische leer. Volgens sommige historici en militaire analisten is de atoombomaanval op Hiroshima een voorbeeld van deze ethiek. Ook volgens Truman, toenmalig president van de Verenigde Staten, zou de atoombom vele levens hebben gespaard, zowel Amerikaanse als Japanse.
Binnen het pacifisme zou overigens ook nog een scheiding gemaakt kunnen worden tussen verscheidene stromingen, zoals deontologisch- en consequentialistisch pacifisme. Zo zou een deontoloog zich aan absolute waarden houden, terwijl een consequentialist zijn keuze baseert op de gevolgen van zijn daden, met als gevolg dat ook binnen het pacifisme meningsverschillen bestaan over de juiste methode voor verscheidene contexten.[bron?]
De vroege kerk was geweldloos/pacifistisch. Met Constantijn de Grote, de Romeinse keizer die de kerk godsdienstvrijheid toestond, veranderde dat.
Paus Franciscus heeft kerk en wereld opgeroepen de actieve geweldloosheid van Jezus Christus na te volgen. Bij zijn bezoek aan het Amerikaans Congres in Washington in 2015 hield hij de afgevaardigden vier landgenoten van hen voor die hij voorbeeldig achtte, waarvan drie pacifisten.
Bronnen, noten en/of referenties
|