In dit artikel zullen we het onderwerp Studiebureau behandelen, dat de afgelopen jaren tot grote belangstelling en discussie heeft geleid. Studiebureau heeft de nieuwsgierigheid van onderzoekers, academici en het grote publiek gewekt vanwege zijn relevantie in verschillende domeinen van de samenleving. Van de impact ervan op de economie, de politiek en de cultuur tot de invloed ervan op het dagelijks leven van mensen: Studiebureau is een centraal onderwerp van discussie en reflectie geworden. Langs deze lijnen zullen we verschillende perspectieven en meningen over Studiebureau analyseren, met als doel een brede en verrijkende visie te bieden op dit onderwerp dat vandaag zo relevant is.
Een studiebureau is een organisatieeenheid die onderzoek verricht. In de Belgische politiek en met name in Brussel is ook de aanduiding studiedienst in gebruik voor de eenheid die binnen een politieke partij als zodanig functioneert: het aanleveren van onderbouwde gegevens voor de beleids- of bedrijfsvoering. In Nederland gebruikt men in de politiek hiervoor de term wetenschappelijk bureau. In de wereld van het lobbyen wordt de term studiebureau gebruikt als neutraler klinkend alternatief dan lobbyfirma of publicaffairskantoor. Zie hiervoor Lobbyen. De generieke term studiebureau wordt in Vlaanderen ook gebruikt voor de specifieke functies die worden geleverd door ingenieursbureaus op het gebied van architectuur, stedenbouw, landschapsarchitectuur en ruimtelijke inrichting.
In de marketingsector, waar dit Wikipedialemma verder op ingaat, zorgt een studiebureau voor marktonderzoek. Een dergelijk bureau werkt op verschillende niveaus:
In de eerste plaats vervult het bureau een raadgevende functie:
Vervolgens vergaart het bureau de nodige informatie:
Een derde taak is de verwerking van de ingezamelde gegevens:
Het vierde niveau betreft opnieuw het verstrekken van advies:
In Nederland zijn de meeste studiebureaus (marktonderzoekbureaus) aangesloten bij de MarktOnderzoekAssociatie (MOA). In totaal telt de MOA 180 leden.
De grootste Belgische bureaus maken deel uit van een internationale groep (bijvoorbeeld: Anderson Consulting, KPMG, ...). De omzet ligt zo rond de 125 miljoen euro en er zijn zo'n 25-tal studiebureaus in België aangesloten bij Febelmar.