Wasaloop

Wasaloop
Finish van de Wasaloop
Gehouden in	Sälen–Mora, Zweden
Data	Eerste zondag in maart
Sport	Langlaufen
Eerste editie	1922
Portaal    Sport

De Wasaloop (Zweeds: Vasaloppet) is een langlaufwedstrijd die jaarlijks op de eerste zondag van maart in Dalarna in Midden-Zweden gehouden wordt. De tocht van ongeveer 90 kilometer gaat van Sälen naar Mora en is de langste in zijn soort.

De tocht wordt gehouden in nagedachtenis van Gustaaf Vasa, de koning van Zweden die, op de vlucht voor de Denen, deze tocht op ski's maakte.

Vrouwelijk deelname

De deelname van vrouwen vormt een hoofdstuk apart in deze wedstrijd. Lange tijd was er geen afzonderlijk klassement voor vrouwen. Vrouwelijke winnaars in de Wasaloop hebben prijzen ontvangen sinds 1997. Daarvoor, in 1922-1923 en 1981-1996, mochten vrouwen wel meeracen, maar ontvingen ze geen prijzen. De eerste vrouw die meedeed was Margit Nordin uit Grängesberg in 1923.

Door de jaren na de eerste race waren er veel verhitte debatten over de deelname van vrouwen. Een meerderheid van de functionarissen, meestal mannen, zowel binnen sportorganisaties als in de samenleving in het algemeen, was tegen vrouwen in de race. Dit leidde ertoe dat vrouwen van 1924 tot 1980 werden uitgesloten van de race. Het verbod werd ingevoerd omdat het slecht werd geacht voor de gezondheid van vrouwen om aan zo'n wedstrijd deel te nemen. Het verbod werd bekritiseerd, vooral na 1960. Sommigen verdedigden het verbod en zeiden dat het toelaten van vrouwen de reputatie van de race als een zware uitdaging zou verminderen. Toch deden verschillende vrouwen mee aan het verbod, vermomd als mannen, onder wie ook de Nederlandse atlete Mareike Bestenbreur die in 1980 uit protest een namaaksnor opplakte die ze in een feestwinkel had gekocht. Van de 12.000 mannelijke deelnemers zou ze er zo'n 7.000 achter zich laten. De organisatie beraadde zich over het invoeren van een "verscherpte" geslachtstest om dergelijke "grappenmaaksters" te kunnen weren. Twee van de Zweedse vrouwen die zich eerder in 1978 "vermomden"" om dit aan de kaak te stellen, Birgitta Westhed en Britt Dohsé, werden bijgestaan door een professionele visagiste die hun uiterlijk veranderde met pruiken, snor en een volle baard. Westhed werd tijdens de race door de tv geïnterviewd, waardoor vrouwenparticipatie hoger op de media-agenda kwam te staan. In 1981 werd de race ook opengesteld voor vrouwen.

Overige wedstrijden

In de weken rondom de Wasaloop worden er ook verschillende andere wedstrijden gehouden, veelal op (een gedeelte van) hetzelfde parcours.

Tjejvasan

De Tjesvasan is een wedstrijd over 30 km in klassieke stijl, alleen bestemd voor vrouwen. De race volgt de laatste 30 km van het parcours van de Wasaloop. De race vindt plaats op een zaterdag, een week voor de Wasaloop. De Tjejvasan is voor de eerste keer gehouden in 1989 en wordt sinds 2012 elk jaar live uitgezonden op de Zweedse televisie.

Kortvasan

De Kortvasan is een race over 30 km in klassieke stijl van Oxberg tot Mora die sinds 1997 wordt georganiseerd. De wedstrijd is voor iedereen vanaf 12 jaar en is daarom uitermate geschikt voor families. De race vindt plaats op een vrijdag, een week voor de Wasaloop.

Öppet Spår Zondag

Het parcours van deze wedstrijd is precies hetzelfde als de Wasaloop en gaat langs dezelfde checkpoints. De race gaat over 90 km in klassieke stijl. De race vindt de zondag voor de Wasaloop plaats. De Öppet Spår Zondag wordt gehouden sinds 1979.

Ungdomsvasan

De Ungdomsvasan is een wedstrijd voor de jeugdige skiërs van een leeftijd van negen tot zestien. De wedstrijd start in Hemus, Mora Ski Stadion en eindigt op de finishlijn in Mora. Er zijn vier verschillende afstanden, de kortste is 3 km en de langste 9 km. De afstanden zijn leeftijdsgebonden, de 3 km is voor de leeftijd 9-10, de 5 km voor 11-12, de 7 km voor 13-14 en de 9 km voor 15-16. De Ungdomsvasan vindt plaats op de zondagochtend voor de Wasaloop en wordt georganiseerd sinds 2008.

Öppet Spår Maandag

Het parcours van deze wedstrijd is precies hetzelfde als de Wasaloop en gaat langs dezelfde checkpoints. De race gaat over 90 km in klassieke stijl. De race vindt de maandag voor de Wasaloop plaats. De Öppet Spår Maandag wordt gehouden sinds 1979.

Halvvasan

De Halvvasan is een wedstrijd van 45 km, een halve Wasaloop. De race begint in Oxberg en neemt een extra lus waarna het oorspronkelijke parcours van de Wasaloop wordt gevolgd naar de finish in Mora. De race vindt plaats op de dinsdag voor de Wasaloop. De Halvvasan wordt gehouden sinds 1997.

Stafettvasan

Deze wedstrijd is een estafette voor 5 deelnemers. Het oorspronkelijke parcours van de Wasaloop is in vijf secties verdeeld van 24 km, 24 km, 14 km, 9 km en 19 km. Elke deelnemer loopt een van de secties. De race vindt plaats op de vrijdag voor de Wasaloop. De Stafettvasan wordt georganiseerd sinds 2007.

Öppet Spår 9 K

De Öppet Spår 9 K is een korte Wasaloop die voert over de laatste 9 kilometer van de Wasaloop. De race vindt plaats op de zaterdag voor de Wasaloop en werd voor de eerste keer gehouden in 2016.

Erelijst

Mannen

Jaar	Datum	Stijl	Afstand	Klassement	Winnaar	Land	Tijd
2021	7 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Tord Asle Gjerdalen	Noorwegen	3:28:18
2020	1 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Petter Eliassen	Noorwegen	4:25:14
2019	3 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Tore Björseth Berda	Noorwegen	4:39:15
2018	4 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Andreas Nygaard	Noorwegen	4:24:36
2017	5 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	John Kristian Dahl	Noorwegen	3:57:18
2016	6 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	John Kristian Dahl	Noorwegen	4:08:00
2015	8 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Petter Eliassen	Noorwegen	4:01:48
2014	2 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	John Kristian Dahl	Noorwegen	4:14.33
2013	3 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Jørgen Aukland	Noorwegen	3:50.48
2012	4 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics & FIS Marathon Cup	Jörgen Brink	Zweden	3:38.41
2011	6 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics & FIS Marathon Cup	Jörgen Brink	Zweden	3:51.51
2010	7 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Jörgen Brink	Zweden	4:02.59
2009	1 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Daniel Tynell	Zweden	4:10.55
2008	2 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Jørgen Aukland	Noorwegen	4:13.45
2007	4 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Oskar Svärd	Zweden	4:43.40
2006	5 maart	Klassiek	90 km	–	Daniel Tynell	Zweden	4:34.09
2005	6 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Oskar Svärd	Zweden	3:51.47
2004	7 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Anders Aukland	Noorwegen	3:48.42
2003	2 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Oskar Svärd	Zweden	3:58.23
2002	3 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Daniel Tynell	Zweden	3:58.52
2001	4 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Henrik Eriksson	Zweden	4:01.22
2000	5 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Raul Olle	Estland	4.14.38
1999	7 maart	Klassiek	90 km		Staffan Larsson	Zweden	4:31.37
1998	1 maart	Klassiek	90 km		Peter Göransson	Zweden	3:38.57
1997	2 maart	Klassiek	90 km		Mikhail Botvinov	Oostenrijk	4:11.41
1996	3 maart	Klassiek	90 km		Håkan Westin	Zweden	4:01.15
1995	5 maart	Klassiek	90 km		Sven-Erik Danielsson	Zweden	4:11.09
1994	6 maart	Klassiek	90 km		Jan Ottosson	Zweden	4:06.19
1993	7 maart	Klassiek	90 km		Håkan Westin	Zweden	4:02.10
1992	1 maart	Klassiek	90 km		Jan Ottosson	Zweden	3:57.04
1991	3 maart	Klassiek	90 km		Jan Ottosson	Zweden	5:07.11
1990		Klassiek	90 km		Niet gehouden
1989	5 maart	Klassiek	90 km		Jan Ottosson	Zweden	5:09.33
1988	6 maart	Klassiek	90 km		Anders Blomqvist Örjan Blomqvist	Zweden  Zweden	4:47.04
1987	6 maart	Klassiek	90 km		Anders Larsson	Zweden	4:20.20
1986	2 maart	Klassiek	90 km		Bengt Hassis	Zweden	3:48.55
1985	3 maart	Klassiek	90 km		Bengt Hassis	Zweden	4:45.43
1984	4 maart	Klassiek	90 km		Hans Persson	Zweden	4:14.14
1983	6 maart	Klassiek	90 km		Konrad Hallenbarter	Zwitserland	3:58.08
1982	7 maart	Klassiek	90 km		Lasse Frykberg	Zweden	4:28.50
1981	1 maart	Klassiek	90 km		Sven-Åke Lundbäck	Zweden	4:29.32
1980	2 maart	Klassiek	90 km		Walter Mayer	Oostenrijk	4:08.02
1979	4 maart	Klassiek	90 km		Ola Hassis	Zweden	4:05.58
1978	5 maart	Klassiek	90 km		Jean-Paul Pierrat	Frankrijk	5:20.12
1977	6 maart	Klassiek	90 km		Ivan Garanin	Sovjet-Unie	4:30.34
1976	7 maart	Klassiek	90 km		Matti Kuosku	Zweden	4:09.07
1975	2 maart	Klassiek	90 km		Gert-Dietmar Klause	DDR	4:20.29
1974	3 maart	Klassiek	90 km		Matti Kuosku	Zweden	5:06.23
1973	4 maart	Klassiek	90 km		Pauli Siitonen	Finland	4:42.11
1972	5 maart	Klassiek	90 km		Lars-Arne Bölling	Zweden	5:35.19
1971	7 maart	Klassiek	90 km		Ole Ellefsæter	Noorwegen	5:12.57
1970	1 maart	Klassiek	90 km		Lars-Arne Bölling	Zweden	5:08.38
1969	2 maart	Klassiek	90 km		Janne Stefansson	Zweden	4:50.07
1968	3 maart	Klassiek	90 km		Janne Stefansson	Zweden	4:39.49
1967	5 maart	Klassiek	90 km		Assar Rönnlund	Zweden	5:20.22
1966	6 maart	Klassiek	90 km		Janne Stefansson	Zweden	5:52.38
1965	7 maart	Klassiek	90 km		Janne Stefansson	Zweden	4:35.03
1964	1 maart	Klassiek	90 km		Janne Stefansson	Zweden	5:32.07
1963	3 maart	Klassiek	90 km		Janne Stefansson	Zweden	4:56.25
1962	4 maart	Klassiek	90 km		Janne Stefansson	Zweden	5:07.46
1961	5 maart	Klassiek	90 km		David Johansson	Zweden	4:45.10
1960	6 maart	Klassiek	90 km		Sixten Jernberg	Zweden	5:13.26
1959	1 maart	Klassiek	90 km		Sune Larsson	Zweden	5:13.28
1958	2 maart	Klassiek	90 km		Gunnar Larsson	Zweden	5:31.50
1957	3 maart	Klassiek	90 km		Gunnar Larsson	Zweden	6:23.40
1956	4 maart	Klassiek	90 km		Sigvard Jonsson	Zweden	5:23.36
1955	6 maart	Klassiek	90 km		Sixten Jernberg	Zweden	5:27.28
1954	7 maart	Klassiek	90 km		Pekka Kuvaja	Finland	6:22.51
1953	1 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	5:01.55
1952	2 maart	Klassiek	90 km		Sigfrid Mattsson	Zweden	5:09.45
1951	4 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	5:27.20
1950	5 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	6:08.25
1949	6 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	5:44.09
1948	7 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	5:35.13
1947	9 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	5:59.35
1946	10 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	6:08.42
1945	11 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	6:27.59
1944	27 maart	Klassiek	90 km		Gösta Andersson	Zweden	5:18.43
1943	14 maart	Klassiek	90 km		Nils Karlsson	Zweden	5:47.10
1942	22 februari	Klassiek	90 km		Olle Wiklund	Zweden	5:31.50
1941	2 maart	Klassiek	90 km		Mauritz Brönnström	Zweden	6:51.12
1940	25 februari	Klassiek	90 km		Arthur Häggblad	Zweden	6:23.57
1939	5 maart	Klassiek	90 km		Alfred Lif	Zweden	5:35.59
1938	6 maart	Klassiek	90 km		Elias Nilsson	Zweden	5:48.28
1937	14 maart	Klassiek	90 km		Arthur Häggblad	Zweden	6:05.56
1936	1 maart	Klassiek	90 km		Sven Hansson	Zweden	6:31.55
1935	3 maart	Klassiek	90 km		Arthur Häggblad	Zweden	6:08.55
1934		Klassiek	90 km		Niet gehouden
1933	19 maart	Klassiek	90 km		Arthur Häggblad	Zweden	5:57.09
1932		Klassiek	90 km		Niet gehouden
1931	1 maart	Klassiek	90 km		Anders Ström	Zweden	6:37.47
1930	2 maart	Klassiek	90 km		Verner Lundström	Zweden	6:56.30
1929	3 maart	Klassiek	90 km		J. A. Persson	Zweden	6:38.22
1928	13 maart	Klassiek	90 km		Per-Erik Hedlund Sven Utterström	Zweden  Zweden	5:33.23
1927	13 maart	Klassiek	90 km		Konrad Pettersson	Zweden	6:19.32
1926	21 februari	Klassiek	90 km		Per-Erik Hedlund	Zweden	5:36.07
1925	8 maart	Klassiek	90 km		Sven Utterström	Zweden	6:03.55
1924	2 maart	Klassiek	90 km		John Lindgren	Zweden	6:53.26
1923	4 maart	Klassiek	90 km		Oskar Lindberg	Zweden	6:32.41
1922	19 maart	Klassiek	90 km		Ernst Alm	Zweden	7:32.49

Vrouwen

Jaar	Datum	Stijl	Afstand	Klassement	Winnares	Land	Tijd
2021	7 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Lina Korsgren	Zweden	3:58:08
2020	1 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Lina Korsgren	Zweden	4:41:02
2019	3 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Britta Johansson Norgren	Zweden	4:54:24
2018	4 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Lina Korsgren	Zweden	4:41:50
2017	5 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Britta Johansson Norgren	Zweden	4:19:43
2016	6 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Kateřina Smutná	Oostenrijk	4:17:56
2015	8 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Justyna Kowalczyk	Polen	4:41:02
2014	2 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Laila Kveli	Noorwegen	4:31:57
2013	3 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics	Laila Kveli	Noorwegen	4:22:22
2012	4 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics & FIS Marathon Cup	Vibeke Skofterud	Noorwegen	4:08:24
2011	6 maart	Klassiek	90 km	Ski Classics & FIS Marathon Cup	Jenny Hansson	Zweden	4:25.30
2010	7 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Susanne Nyström	Zweden	4:33:07
2009	1 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Sandra Hansson	Zweden	4:43.13
2008	2 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Sandra Hansson	Zweden	4:47:16
2007	4 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Elin Ek	Zweden	4:48.29
2006	5 maart	Klassiek	90 km	–	Christina Paluselli	Italië	4:59:24
2005	6 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Sofia Lind	Zweden	4:24.09
2004	7 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Sofia Lind	Zweden	4:20.28
2003	2 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Ulrica Persson	Zweden	4:32:57
2002	3 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Svetlana Nagejkina	Wit-Rusland	4.38.47
2001	4 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Ulrica Persson	Zweden	4:31.05
2000	5 maart	Klassiek	90 km	FIS Marathon Cup	Svetlana Nagejkina	Rusland	4:52:35
1999	7 maart	Klassiek	90 km	–	Sofia Lind	Zweden	5:04.50
1998	1 maart	Klassiek	90 km	–	Kerrin Petty	Verenigde Staten	4:17.02
1997	2 maart	Klassiek	90 km	–	Sofia Lind	Zweden	5:06.35

Recordwinnaars

Mannen

Vrouwen

Vrouwen werden uitgesloten van 1924 tot 1980. Verschillende vrouwen namen toch deel, verkleed als man.

Beste tijden winnaars

Mannen

#	Jaar	Winnaar	Nationaliteit	Tijd	Snelheid (km/h)
1	2012	Jörgen Brink	Zweden	3:38:41	24,69
2	1998	Peter Göransson	Zweden	3:38:57	24,66
3	2004	Anders Aukland	Noorwegen	3:48:42	23,61
4	1986	Bengt Hassis	Zweden	3:48:55	23,59
5	2013	Jørgen Aukland	Noorwegen	3:50.48	23,40
6	2005	Oskar Svärd	Zweden	3:51:47	23,30
7	2010	Jörgen Brink	Zweden	3:51:51	23,29
8	1992	Jan Ottosson	Zweden	3:57:04	22,78
9	2017	John Kristian Dahl	Noorwegen	3:57:18
10	1983	Konrad Hallenbarter	Zwitserland	3:58:08	22,68
11	2003	Oskar Svärd	Zweden	3:58:23	22,65

Parcours

Deelnemersaantallen

Zie de categorie Vasaloppet van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.