Gagauz (lenga)
Lo gagauz (Gagauz dili, Gagauzca o Gökoğuzca) es la lenga turquesa daus Gagauzes o Gökoğuz, pòble turcofòne mas crestian ortodoxe vivent en Ucraïna, Moldàvia, la Romania e en Bulgaria. Oficialament es parlat per mai o mens 162.200 personas e es lenga oficiala en Gagauzia, region autonòma de Moldàvia, mas es usada au quotidian que per environ 50000 personas, perque los Gagauzes s'exprimen usualament en rus dempuèi lo XIXe sègle.
Ortografia
Lo prumier alfabet utilizat per 'quela linga fuguet l'alfabet grèc a la fin dau sègle XIX.
De 1957 a la dissolucion de l'URSS in 1991, lo gagauz s'escriguet en cirillic. Aura, s'emplec un alfabet de basa latina, creat d'apres l'afabet truc moderne, emb tres letras de mai : ä representa lo son æ (coma lo ə en Azèri), ê representa lo ə, qu'exista pas en Turc, e ț o ţ per lo son ts coma en Romanés. D'autre biai, coma lo Crimean Tatar, lo Turc, e quauquas lingas Turcas, lo Gagauz a pas la letra ğ, qu'es venguda muda.
Alfabèt latin
| A a | Ä ä | B b | C c | Ç ç | D d | E e | Ê ê |
| F f | G g | H h | I ı | İ i | J j | K k | L l |
| M m | N n | O o | Ö ö | P p | R r | S s | Ş ş |
| T t | Ţ ţ | U u | Ü ü | V v | Y y | Z z | |
Alfabèt cirillic (istoric)
| А а | Ӓ ӓ | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё |
| Ж ж | Ӂ ӂ | З з | И и | Й й | К к | Л л | М м |
| Н н | О о | Ӧ ӧ | П п | Р р | С с | Т т | У у |
| Ӱ ӱ | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ |
| Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Referéncias
- ↑ Пригарін О. А., Тхоржевська Т. В., Агафонова Т. А., Ганчев О. І. Кубей і кубейці: Побут та культура болгар і гагаузів в с. Червоноармійське Болградського району Одеської обл. (O. Prigarine, T. Thorjevska, T. Agathonova et O. Gantchev, (ru) Vie et culture des Bulgares et des Gagaouzes de l'oblast d'Odessa, Odessa, 2002 ; au recensament moldau de 2004 (Recensământul populației 2004, 40.485 gagaouzes de Moldavie, soit un sur deux, ont déclaré avoir le russe comme langue usuelle.(fr)
- ↑ M. Ciachir. Basarabialâ gagauzlarân istoriassi / Chișinău: 1933, p. 133
