Jack London | |
File:Jack London young.jpg Jack London en 1903 | |
Nom de naissença | (en) John Griffith Chaney Lobondon |
---|---|
Naissença | 12 de genièr de 1876, San Francisco, Califòrnia, EUA |
Decès | 22 de novembre de 1916, Glen Ellen, Califòrnia, EUA |
Occupacion | Romancièr, Novelista, jornalista, assagista |
Jack London, nascut John Griffith Chaney lo 12 genièr de 1876 a San Francisco e mòrt lo 22 novembre de 1916 a Glen Ellen, Califòrnia,,,,, foguèt un escrivan american que los tèmas preferits èran l'aventura e la natura salvatja.
Escriguèt The Call of the Wild La crida del bòsc e mai de cinquanta autras novèlas e romans coneguts coma (Martin Eden, John Barleycorn) autobiografics.
Quitament s'aqueste aspècte de son òbra es sovent negligit, s'inspirèt de sas lecturas e de la sieuna vida de misèra per escriure d'obratges fòrça engatjats e de resson socialista.
Foguèt un dels primièrs Americans a far fortuna dins la literatura.
Jack London nàis a San Francisco. Trenta ans mai tard, son ostal natal, al 615 Third Street, es destruch pendent lo tèrratrem de 1906. Una placa i es estat pausada en 1953 per la Societat istorica de Califòrnia (California Historical Society).
La maire de Jack es Flora Wellman. Fòrça biografs, coma Clarice Stasz, escrivon que lo paire probable de Jack seriá estat l'astrològ William Chaney. Pasmens, se o pòt pas afirmar pr'amor que lo tèrratrem de 1906 a San Francisco destruguèt gaireben totes los registres de la vila. William Chaney saca Flora del domicili abans de partir, precisant dins una letra que l'aviá abandonada non pas a causa d'un refús de se far avortar, mas que son emprenhament constituissiá una avoacion d'infidelitat. Flora assag alara de se suicidar dos còps.
A causa d'una greva malautiá seguent la jasilha, Flora pòt s'ocupar de son filh. Una anciana esclava del nom de Virginia Prentiss ven la noiriça de l'enfant, e pauc a pauc, la figura mairala per John Chaney.
Flora esposa, lo 7 de setembre de 1876, un ancian combatent de la guèrra de Secession vengut veus, John London,, qu'es chafrat Jack. John Chaney adòpta lo nom d'ostal de son pairastre, e son chafre; alara, pòrta lo nom de Jack London.
John London aguèt doas filhas eissidas de son primièr maridatge. Lo 19 de febrièr de 1877, data de lor arribada a l'ostal de San Francisco, Ida e Eliza sortisson de l'orfanelat l'orphelinat e menadas al l'ostal novèl. Un an mai tard, Jack e Eliza patisson de la difteria: la familha decidía alara de mudar dins la baia de San Francisco, a Oakland per escapar a l’epidèmia.
En 1881, la familha encara quita son ostal per s'installar dins una bòrda a Alameda. John ven agricultor; Flora, professòra de musica. Quitament se la familha aparten a la classa dicha laboriosa, es pas tan paura que Jack London l'afirmèt mai tard dins unes de sos escrichs. Jack intègra alara la West End Elementary School d'Alameda. En 1883, la familha encara muda dins un bòrda, dins lo comtat de San Mateo.
Fin finala, en 1885 John London crompa una bòrda dins la val de Livermore. Es a partir d'aqueste moment que la vida de Jack coença a cambiar de ritme.
Viu una enfança miserabla dins lo ranch de son pairaste e comença una vida d'errança a quinze ans. Fa enseguida difrents mestièrs per subreviure: escobaire de jardins publics, fustièr, agricultor, elevaire de polets, caçaire de fòcas (fins al Japon e en Siberia), pilhar d’ustras, patrolhaire maritim, blaquièr, cecaire d'aur al Klondike.
Autodidacte, Jack faguèt son educacion pels libres. En 1885, a nòu ans d'edat, descobriguèt los Contes de l'Alhambra de Washington Irving, e lo libre Signa de la romancièra anglesa Ouida, contant l'istòria d'un macip italian sens educacion que ven un celèbre compositor d'opèra. Citarà aqueste libre coma la font de son aspiracion futura a la literatura.
Un cambiament màger dins sa vida ven en 1886, alara que la familha torna a Oakland. Descobrís la bibliotèca publica de la vila, ont fa la coneissença d'Ina Coolbrith, la bibliotecaira. Aquesta obten lo títol de « primièra poetessa de Califòrnia » e ven un personatge important dins lo mond literari de San Francisco. Lo guida dins sas nombrosass lecturas.
Alara qu'es afogat per la lectura, sentís un atrach tanben pel mar, quand son paire lo mena navegar sus la baia de San Francisco. Comença a trabalhar e collecciona lso trabalhòts per crompar una barqueta.
En 1887, dintra dins l'Oakland Cole Grammar School. Contunha de trabalhar, e capita a se pagar un esquif de seissenta dolars amb que dintra en competicion l'annada seguenta, en 1888.
En 1890, après que son paire foguèt nafrat per un tren alara que trabalhava sus la via del camin de fèrre, Jack se fa engatjar a la conservariá de salmon Hickmott o s'agota entre dotze e detz e uèit oras per jorn, a detz cents de l’ora. Ven pauc a pauc afogat de libertat, un tèma qu'utiliza mai tard dins sas novèlas e romans. Se servissiá tanben de son experiéncia obrièra, que comença aquò, per son òbra.
Per escapar a aquesta òbra agotant, decidís, en 1891, d'empruntar d'argent a sa noiriça Virginia Prentiss, e crompa lo sloop Razzle-Dazzle al pilhaire d'ustras French Frank. A son torn ven un pilhaire d'ustras. Dins son autobiografia John Barleycorn, va comprene que seduguèt Mamie, la mestressa de French Frank,,. La legenda lo nomena Prince dels pilhaire d'ustras. Ganha sa vida la nuèch, e ven un gròs buveire, frequentant locabaret de Johnny Heinold: le First and Last Chance Saloon. Aquestes periòdes d'alcoolisme son contadas dins son roman John Barleycorn. Pasmens, unes meses mai tard, en 1892, sa nau s'ensendia, puèi s'enfonsa. Maca de moirir negat. Se convertís alara e rejonh lo costat de la lei. Ven membre de la California Fish Patrol (la patrolha de pèsca de Califòrnia) eur trapar los braconièrs de la baia de San Francisco.
En 1893, s'engatja sus la goleta Sophia Sutherland, per caçar de fòcas. Aquesta experiéncia lo mèna fins a la mar de Bering e al Japon. Son capitani lo noirís d'istòrias de mar, que s’inspirarà per escriure sos romans.
Quand torna en agost, trapa sa familha roïnada. A la seguida d'un emplec interminable dins una fabrica de jute, se fait publicar dins lo quotidian San Francisco Morning Call après aver ganhat lor concors de redaccion en pròsa amb Typhoon off the coast of Japan que conta una de sas experiéncia a bòrd del Sophia Sutherland.
Cambia de trabalh per anar pelejar de carbon dins una centrala electrica. Jack London abandona aqueste emplec, descorat, quand apren que remplaça sol dos obrièrs, per un salari tres còps mendre, e qu’un dels dos obrièrs que remplaça se suicidiguèt. Trapa encara l'Estat de Califòrnia devastat per la panica de 1893: Oakland es roïnat per la crisi de l'emplec. Torna pas trobar de trabalh e rejonh l'armada de Kelly, una armada de cent mila caumaires protestant contra lo sosemplec, que camina cap a Washington amb Jacob Coxeyper obténer del president lo lançament d'òbras publicas. Jack arriba tanben a Washington, ont participa a la tragica manifestacion del 1èr de mai de 1894, e ven socialista.
Mais a la fin del mes de mai, quita aquesta caminada e barutla dins contradas americanas, vengut vagabond. Sas experiéncias son contadas dins son recuèlh de novèlas: The Road. A la fin de junh de 1894, es arrestat per vagabondatge e embarrat trenta jorns dins la preson de la comtat d'Erié a Buffalo, dins l'Estat de Nòva York. Escrich:« Lo bias que son tractats los òmes es plan simplament una de las fòrça mendre orrors impubliablas del penitencièr del comtat d'Erié. Disi « impubliablas » mas deuriai puslèu dire « impensablas ». Èran impensablas per ièu fins a que lo vegèri, e pasmens èri pas una pola mòla; coneissavi ja las escasenças del mond e las orros abissalas de la descasença umana. Caldriá largar una bola de plomb fòrça pesuga per qu'atenga lo fond de l'ocean, o lo comtat d'Erié, e fai pas que rasejar leugièrament e faceciosament la superfícia de las causas coma las ai vist alà. »
A la davalda de 1894, a 18 ans, quita sa vida de vagabond e torna a Oakland per integrar lo licèu d'Oakland en 1895. Vòl estudiar las òbras de Karl Marx e d'Herbert Spencer. Escriu d'articles dins lo jornal del licèu The Aegis. Son primièr raconta socialista es publicat en març de 1895. Participa tanbenals debats del Henry Clay Club, ont encontra Edward Appelgarth e sa sòrre Mabel. S'enamora de Mabel, li inspira lo personatge de Ruth Morse dins son roman Martin Eden.
En 1896, s'insciu a l'universitat d'Alameda, ont acaba lo programa de dos ans en quatre meses. Rejonh alara la seccion d'Oakland del Socialist Labor Party. Militant dins las carrièras, se fa arrestar, puèi condamnar a un mes de preson per « agitacion ». En setembre, es admés a l'universitat de Berkeley mas deu abandonar unes meses mai tard, en 1897, avent pas pus d'argent per pagar sos estudis. Lo biograf Kingman indica qu'a pas res pus a publicar pendent sa darrièra annada d'estudi. Publica en seguida una brèva autobiografia, What Life means to me (1906), retraçant lo camin que l'aviá menat a venir socialista.
Lo 7 de julhet de 1897, lo vapor Excelsior venent de pòrt de Saint-Michael en Alaska arriba dins la baia de San Francisco cargat d'una tona d'aur e 15 prospectors que confian aver descobèrt al Klondike fòrça d'aur, un verai Eldorado.
Lo 25 de julhet de 1897, Jack embarca a bòrd de l'SS Umatilla cap al Grand Nòrd, acompanhat de son conhat de 60 ans d'edat qu'ipotequèt son ostal per financiar lor expedicion. An cadun una tona de viure per passar una annada, mas lo conhat quita l'aventura unas setmanas descoratjat pel redobtable pòrt de la Chilkoot Pass.
Arribat a Whitehorse, Jack fin finala prospècta gaireben pas, passa fòrça temps dins los saloons e los cabarets ont los prospectors encontran lors istòrias. Tocat per l'escorbut, es rapatriat pel flume Yukon que davala sus un milierat de quilomètres per rejònher la mar ont embarca en junh de 1898 per San Francisco.
Al Klondike, a pas trobat d'aur mas de la matèria literària. En genièr de 1899, la revista The Overland Monthly publica sa primièra novèla To the man on the trail. contunha d’escriure e obten una reconeissença amb The Son of the Wolf mas lo verai succès ven amb deThe Call of the Wild.
En 1902, viatge en Euròpa. Deviá cobrir la guèrra dels Boers coma correspondent pel grop Hearst, mas arribat en Anglatèrra la guèrra es acabada. Demora alara a Londres e decidís de viure pendent sièis meses dins lo quartièr pauvre de l'East End. Li vendrà la matèria del libre The People of the Abyss, publicat en 1903.
En 1904, cobrís guèrra russojaponesa dins un reportatge banhat de prejutjts racistas suls Coreans, mas que marca sa suspresa fàcia al caractèr industrializat de la guèrra modèrna. Es arrestat per l'armada japonesa puèi liberada, puèi expulsat de Corèa. Descriurà son experiéncia dins una novèla: Jack London reports.
En junh de 1905, Jack crompa un ranch, lo Hill Ranch a Glen Ellen, dins la Sonoma Valley.
En 1907, comença un torn del mond a bòrd de sa nau Le Snark mas, en Austràlia, deu èsser sonhat e torna fin finala en Califòrnia en 1909. Dins l'equipatge, lo futur aventurièr Martin Johnson es emplegat coma cosinièr. Contunha a viatjar (Hawaii, lo cap Hòrn).
En 1907, publica un roman sus sa traversada dels EUA a la seguida del « General Coxey », The Road.
Jack London esposa Elizabeth « Bessie » Maddern lo 7 d'abril de 1900, lo quita jorn ont son roman The Son of the Wolf es publicat. Bessie fasiá partit de son cercle d'amics dempuèi un cèrt nombre d'annadas. Stasz disait: « Son totes los dos reconeguts publicament que se maridèron pas per amor, mas per amistat e la conviccion que donarián d'enfants vigoroses. » Kingman, li, disiá: « Èran ben ensemble… Jack aviá clarament dich a Bessie que l'amarà pas, mas que li agradariá plan per far un maridatge capitat. » Auràn ensemble doas filhas: Joan, nascuda en 1901, e Bess en 1902,. Lo divòrci es prononciat en 1905, pauc abans son novèl maridatge amb Charmian Kittredge, a Chicago, lo 19 de novembre de 1905.
Lo 18 d'agost de 1904, London van, amb son amic pròche, la poèta George Sterling, al Summer High Jinks organizat pel Bohemian Club al Bohemian Grove, pròche del Ranch. London foguèt elegit membre onorari del Bohemian Club e participèt a de nombrosas activitats. Los autres membres del Bohemian Club _ran alara: Ambrose Bierce, John Muir, Gelett Burgess e Frank Norris.
Sas experiéncias obrièras e sas lecturas li donèron una orientacion politica socialista, classificat alara a l'esquèrra extrèma. ven membre de Socialist Labor Party en abril de 1896. Contunha a militar fins a trencadura amb lo Socialist Labor Party en 1901 per rejònher lo Partit socialista d'America. Sa concepcion materialista de l'istòria exprimada dins The Iron Heel ne fa un verai visionari: dins aqueste roman descriu una revolucion de tipe socialista, que situa als EUA, e sa repression pendent tres cents ans per una societat de tipe faissista, plan abanç sa venguda, ont la dictatura se liga als capitalistas arribats al darrièr estadi possible de lor évolucion. Après l'arribada d'Hitler al poder l'obratge serà prefaciat per Leon Trotskii.
Se presenta a la seleccions municipalas d’Oakland en 1905, sosten amb de dons (en argent e escrichs) de jornals socialistas, se liga amb Eugene Victor Debs (la novèla The Dream of Debs pòrta son nom).
Al començament la revolucion mexicana, sosten la causa dels insurgents. Los tèxtes que publica en lor favor son acampats dins lo recuèlh Yours for the revolution.
En març de 1916, demissiona del Socialist Party, li reprochant d'abandonar la doctrina revolucionària per se capvirar cap a la refòrma sociala négociada.
Morí lo 22 de novembre de 1912 d'un empoisonament du sang causat per une uremiá, malautiá que patissiá dempuèi viatge dins lo Pacific. Al moment de sa mòrt, èra tanben tocat de disenteriá, e rosegat per son alcolisme.
Son usatge de la morfina e son roman Martin Eden fa pensar a l'ipotèsi d'un suicidi par overdòsi.
Jack London legiguèt los principals autors franceses de l’epòca: Victor Hugo, Eugène Sue, Guy de Maupassant ; d'autors socialistas (Karl Marx), Charles Darwin, Herbert Spencer.
Es tanben afogat d'Herman Melville (Moby Dick).