Żargonowe nazwy taboru kolejowego

W dzisiejszym świecie Żargonowe nazwy taboru kolejowego to temat, który przykuł uwagę wielu osób w różnych obszarach społeczeństwa. Od wpływu na gospodarkę po wpływ na kulturę popularną, Żargonowe nazwy taboru kolejowego stał się dziś tematem o ogromnym znaczeniu. Wraz z postępem technologii i ciągłymi zmianami w społeczeństwie niezwykle ważne jest zrozumienie i przeanalizowanie wpływu Żargonowe nazwy taboru kolejowego na nasze życie. W tym artykule zbadamy różne aspekty Żargonowe nazwy taboru kolejowego i jego wpływ na nasz świat, od jego początków po jego dzisiejsze znaczenie.

Żargonowe nazwy taboru kolejowego – nazwy pojazdów kolejowych stosowane przez kolejarzy i miłośników kolei.

Socjolekt kolejowy charakteryzował się pierwotnie podziałem na dwie warstwy. Pierwszą było słownictwo fachowe i jego uproszczenia stosowane przez kolejarzy, ale również przez miłośników. Druga natomiast to pojęcia wykorzystywane wyłącznie przez miłośników. Podział ten po okresie odrębności zaczął się zacierać, jest mniej zauważalny, a słownictwo uległo ujednoliceniu.

Wśród żargonowych nazw pojazdów można wyróżnić:

  • derywatywy i inne przekształcenia oznaczeń,
  • określenia motywowane krajem pochodzenia i nazwą producenta,
  • określenia pochodzące od cech:
    • wyglądu zewnętrznego – budowy i malatury,
    • wydawanych odgłosów,
    • innych, np. awaryjności.

Nazwy te mogą być zapisywane zarówno wielką, jak i małą literą. Wśród ich użytkowników zdecydowanie częściej pojawia się jednak zapis małą literą, co jest zgodne ze słownikową zasadą pisowni nazw pospolitych konkretnych przedmiotów.

Lokomotywy parowe

Pt47 – petucha, pyta
Ol49 – oelka, Ola
Pojazd Nazwy żargonowe
Pn11 Sisi
Pm2, Pm3, Pm36 peema
Ok1 okajedynka
Ok22 oka
Os24 osa
OKl27 okaelka
OKo1 oczko
OKz32 okazetka
Ty246 Truman
Ty2/Ty42 teigrek, dwójka, kriegslok
Ty3 teigrek, trója
Ty51 staliniec, stoker, krowa
Tr5 teerka
Tr20 Baldwin
Tr203 teerka
TKh49 ferrumka
Pt47 petucha, pyta
Ol49 oelka, Ola
TKt48 osiołek, tekatka, tetetka

Lokomotywy elektryczne

EU07 – siódemka
ET22 – byk
Pojazd Nazwy żargonowe
EU04 bezerka
EP05 piątka, Czech, Czesio
EU06 szóstka, Anglik
EU07/EP07 siódemka, Anglik, bezerka, wysokie koła, czekoladka (w brązowym malowaniu)
EU07A siódemka, turbosiódemka, asynchron
EP07-1001÷1069 siódemka, budyń
EP08 ósemka, świnia
EP09 dziewiątka, epoka
EM10 krokodyl, kangurek
EU11 larwa
ET21 kant, sputnik, telewizor, karton
ET22 byk, Helmut, rekin (wersja z reflektorami w prostokątnych oprawach)
ET40 bomba, bombowiec, czterdziestka, Czech
ET41 jamnik, Bolek i Lolek, łamaniec
ET42 Rusek, Czapajew
EU44 Husarz
EU45 Dispolok
EU47 Hetman
EL1, EL2, EL3 krokodyl
2E Vickers
182 rakan
1822 Brennerlok
ASF Adolf, Karolina, capek

Lokomotywy spalinowe

SM42 – stonka
ST44 – Gagarin, Iwan
Pojazd Nazwy żargonowe
JT42CWRM mamut
401Da kaczka, plankton
SM03 kaczka, kaczor
SM30 trzydziestka
SM31 trumna, szafa, polonez, smrodek
SP32 papuga, odkurzacz, Rumun, zemsta Ceaușescu
SM41 Węgier, smrodek
SM42 Eleska,stonka, Fablok, Łajka, wibrator, turbostonka lub kiosk (po modernizacji)
SU42 Polsat
SP42 kaczka, kociołek, Łajka
SM48 Tamara, jamnik (modernizacja do typu 15D/16D)
ST40 Batman
ST43 Rumun
ST44 Gagarin, Iwan, Rusek, Taigatrommel, kołomna (dotyczy jednostek po modernizacji z zastosowaniem nowego silnika, wyprodukowanym w mieście o tej nazwie)
SU45 Fiat
SU46 suka
ČD 753(inne języki), 754(inne języki) okularnik, nurek
BR232 Ludmiła

Elektryczne zespoły trakcyjne i wagony silnikowe

EN57 – kibel
EW58 – UFO, kolory
Pojazd Nazwy żargonowe
EN57 kibel lub enka (ogólnie), żółtek, chińczyk, kanarek lub Minionek (od żółtego koloru w pierwotnym malowaniu), tyk-tyk lub tyku-tyku (charakterystyczna praca sprężarki), kibel de luxe (wersja z miękkimi siedzeniami), ortopeda (wersja z plastikowymi, niewygodnymi siedzeniami), babcia (EN57-038 należący do Kolei Mazowieckich)
EN57-2001÷2078 kibel, spot, banan
EN57KM kibel, chopper
EN57 1900÷1953 kibel, kanciak
EN57AL kibel, Alicja Alina, Arbuz (w podlaskim malowaniu Polregio)
EN57AL-2101÷2121 kibel, tygrys, pomarańcza
EN57 inne zmodernizowane kibel, turbokibel, banan
EN57 i pochodne wyeksportowane do Jugosławii Gomułka
EN61 Pociąg Papieski (ze względu na kursowanie kolejowym szlakiem Jana Pawła II pomiędzy Krakowem a Wadowicami)
EN71 kibel, jamnik, Gomułka (jednostka zmodernizowana po powrocie z Bałkanów), żółwik (modernizacja EN71-045), długi kibel
ED72, ED73 kibel, Edek, eden, tyrystor (ED73), jedynak (ED73)
ED74 Edyta, Edek, asynchron
EN80 babcia
EN94 akwarium, szklarnia (jednostka prototypowa)
EN95 perła, gruszka, lalunia
EN97 mrówa
EN100 Terminator, Predator, Lord Vader
31WE Jaszczur
EW90, EW91, EW92 modrak
EW58 UFO, kolory (ze względu na różnorodność egzemplarzy)
EW60 cudo
EN77 kaktus (żartobliwie od Acatus II)
ED161 karp
ED250 dziobak, galaktyczny dziobak (od kształtu czoła)

Spalinowe zespoły trakcyjne i wagony silnikowe

SN61 – Ganz, Clayton
Pojazd Nazwy żargonowe
SAx 90 luxtorpeda
SN61 Ganz (od silnika), Clayton (od kotła grzewczego), Madziar (od pochodzenia węgierskiego), wibrator
SA106 pesobus, pesozłom (ze względu na awaryjność)
SA105 trapez, żelazko
SA108 podwójne żelazko
SA101, SA102 karton
SN81, SA104, SA107, SA109 Kolzam, kolzłom (ze względu na awaryjność)
SA110 Helmut, niemcobus
SA136 smerf
SA139 rekin, dreamliner (ze względu na awaryjność)
VT627, VT628 niemcobus
MR/MRD Duńczyk, mrówka
Y lynette
DSB MA lyntog, cygaro, srebrna strzała
ČD 810 motorak

Wagony osobowe

Bdhpumn – Bohun
Pojazd Nazwy żargonowe
43A, 101A, 102A bonanza, ryflak
120A bonanza
Bdhpumn Bohun
Bhp bipa (od poprzedniego oznaczenia), kawa (malowanie oliwkowe), jajecznica (malowanie żółto-pomarańczowe)

Tabor wąskotorowy

WLs40 – wueleska
MBxd2 – Rumun
Pojazd Nazwy żargonowe
Kp4 kapeć (od oznaczenia)
Las47 lasek
Px48, Px49 peiks (od oznaczenia)
Lxd2 Rumun (kraj pochodzenia), Maybach (od nazwy producenta silnika), Henschel (od nazwy producenta silnika), rozpruwacz (ze względu na zawieszenie niszczące łuki)
Lyd1 Lidka, wueleska (od typu)
Lyd2 Donald, Lidka, Rumun (kraj pochodzenia)
WLs40 wueleska
WLs50 wueleska
WLs75 wueleska
MBxd1 babcia
MBxd1 161-168, 1Mw Łajka
MBxd2 Rumun, Ikarus (ze względu na silnik i skrzynię biegów), Hungar (podzespoły z Węgier), Raba (producent silnika)
Bxhpi Rumun
3Aw Pafawag

Nazwy stosowane za granicą

Pojazd Nazwy żargonowe
Baureihe 119 DR (NRD) Karpatenschreck (z niem. Postrach Karpat), Ceaușescu Rache (z niem. Zemsta Ceaușescu - z uwagi na rumuńskie pochodzenie i awaryjność), U-Boot (od okrągłych okien bocznych)
seria 2050 ÖBB (Austria) schnelle Franz (z niem. szybki Franciszek)

Przypisy

  1. ↑ a b c d Socjolekt kolejowy. „Świat Kolei”. 10/2005, s. 44. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Piotr Żmigrodzki. Uwagi o języku internetowej grupy dyskusyjnej miłośników kolei. „Język polski”. rocznik LXXXVI, zeszyt 2, s. 107–109, marzec-kwiecień 2006. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego. ISSN 0021-6941. . (pol.). 
  3. ↑ a b c d e f Socjolekt kolejowy (7). „Świat Kolei”. 4/2006, s. 44. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  4. ↑ Piotr Piotrowski: Ciuchcia do liftingu. zary-zagan.regionalna.pl, 2013-07-05. . (pol.).
  5. ↑ Paweł Terczyński. Ok22. „Świat Kolei”. 1/1997, s. 10-16. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  6. ↑ Paweł Terczyński. Parowóz serii Os24. „Świat Kolei”. 6/1999, s. 12-17. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  7. ↑ Paweł Terczyński. Parowóz serii OKl27. „Świat Kolei”. 1/1998, s. 18-22. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  8. ↑ Paweł Terczyński. OKz32. „Świat Kolei”. 4/1997, s. 10-14. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  9. ↑ a b c d e f g h i j k Socjolekt kolejowy (9). „Świat Kolei”. 6/2006, s. 42. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  10. ↑ a b Stacja Sierpc w 1976 roku. sierpc.com.pl. . (pol.).
  11. ↑ Zbyszek Snusz: Parada Parowozów 2010 – fotorelacja. poznan.naszemiasto.pl, 2010-05-01. . (pol.).
  12. ↑ a b c d e f g h Socjolekt kolejowy (8). „Świat Kolei”. 5/2006, s. 44. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  13. ↑ Filip Bebenow: Kolejny pociąg specjalny – Pożegnanie Tr5-65!. Towarzystwo Przyjaciół Wolsztyńskiej Parowozowni, 2009-10-28. . (pol.).
  14. ↑ Bodgan Pokropiński. Parowozy budowy amerykańskiej na PKP – seria Tr20. „Rynek Kolejowy”. 7-9/2010, s. 83-84. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych „Tor”. ISSN 1644-1958. (pol.). 
  15. ↑ Michał Jerczyński: Weitzer przyjechał do Skierniewic. psmk.org.pl. . (pol.).
  16. ↑ a b c d e f g Socjolekt kolejowy (6). „Świat Kolei”. 3/2006, s. 44. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  17. ↑ a b c d e f g Socjolekt kolejowy (2). „Świat Kolei”. 11/2005, s. 43. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  18. ↑ Kurier Kolejowy, 'Czesio' już od 60 lat na torach - jubileusz lokomotywy EP05 , kurier-kolejowy.pl .
  19. ↑ InfoRail: Przewozy Regionalne: Trzecia lokomotywa z TS Opole na szlaku. inforail.pl, 2012-06-18. . (pol.).
  20. ↑ Nowe turbosiódemki pojadą wkrótce do Wrocławia. kurier-kolejowy.pl, 2014-06-05. . (pol.).
  21. ↑ AB: „Złoto Renu” wróci do Polski w sierpniu. kurier-kolejowy.pl, 2013-07-24. . (pol.).
  22. ↑ R. Boduszek. „Ósemki” we Wrocławiu. „Świat Kolei”. 2/1997, s. 4. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  23. ↑ a b c d e f Socjolekt kolejowy (5). „Świat Kolei”. 2/2006, s. 40. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  24. ↑ „Bomby” przechodzą do historii. kurier-kolejowy.pl, 2012-09-27. . (pol.).
  25. ↑ Grzegorz Kotlarz. Przekazania „czterdziestek”. „Świat Kolei”. 11/2008, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  26. ↑ Paweł Terczyński. Lokomotywy EuroSprinter PKP Intercity S.A.. „Świat Kolei”. 1/2010, s. 12-15. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  27. ↑ Seweryn Dębski. Nowości z Olszynki. „Świat Kolei”. 6/2010, s. 3. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  28. ↑ Wojciech Śmiech. Traxx dla Kolei Mazowieckich. „Rynek Kolejowy”. 3/2011, s. 29. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych „Tor”. ISSN 1644-1958. (pol.). 
  29. ↑ Państwowa Fabryka Wagonów Pafawag. W: Ryszard Rusak: Od Pafawagu do Bombardiera. 60 lat Państwowej Fabryki Wagonów Pafawag. Wyd. 1. Łódź: Emi-press, 2005, s. 40. ISBN 83-923083-0-1. (pol.).
  30. ↑ Jacek Chiżyński. Zabrzańskie „rakany” serii 182. „Świat Kolei”. 3/2009, s. 6. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  31. ↑ First „Brennerlok” Back On The Tracks. railvolution.net, 2015-02-28. . (ang.).
  32. ↑ R. Boduszek. Nieatrakcyjne trzydziestki. „Świat Kolei”. 4/2000, s. 4-5. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  33. ↑ Pożegnanie „zemsty Ceauşescu” w Bieszczadach. old.przewozyregionalne.pl, 2009-10-10. . . (pol.).
  34. ↑ Zwyczajowa nazwa lokomotywy Ls800E/P na terenie Fabloku w okresie produkcji , jak i przez Fablokowców w rejonie Chrzanowa i okolic. Jest to rozwinięcie od skrótu Ls czyli lokomotywa spalinowa.
  35. ↑ PKP Intercity: Pierwsza „turbostonka” dla PKP Intercity. kurier-kolejowy.pl, 2014-06-12. . (pol.).
  36. ↑ 235 ton na 24 osiach – nietypowy transport na Pomorzu Środkowym. gryf24.pl. . . (pol.).
  37. ↑ Łajką z „półbipiem”. pajpress.pl. . (pol.).
  38. ↑ Kolejny „jamnik” w spółce. „Szerokim Torem”. 4/2012, s. 3. Zamość: PKP LHS sp. z o.o.. ISSN 2084-9974. (pol.). 
  39. ↑ Summer LHS Camp 2012. „Szerokim Torem”. 3/2012, s. 19. Zamość: PKP LHS sp. z o.o.. ISSN 2084-9974. (pol.). 
  40. ↑ a b Socjolekt kolejowy (4). „Świat Kolei”. 1/2006, s. 44. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  41. ↑ Lokomotywa spalinowa, a jedzie na prąd!ę. fakt.pl, 2015-05-03. . (pol.).
  42. ↑ Hans Müller, Andreas Stange, Die Baureihe V 200. Die Geschichte der »Taigatrommel«, Freiburg: EK-Verlag, 1997, ISBN 3-88255-201-8 (niem.).
  43. ↑ Kolejowy KOMIS, Encyklopedia: ST44 , Kolejowy KOMIS (pol.).
  44. ↑ Piotr Kilanowski. Lokomotywy spalinowe serii T478.3 kolei ČSD. „Świat Kolei”. 6/2015, s. 32-37. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  45. ↑ AB, Cztery „okularniki” trafią do eksploatacji w PKP IC , kurier-kolejowy.pl, 28 maja 2014 (pol.).
  46. ↑ a b c d Socjolekt kolejowy (3). „Świat Kolei”. 12/2005, s. 46. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  47. ↑ gb: Czy znasz slang kolejarzy? Zobacz, jak na kolei jest wesoło (galeria). expressilustrowany.pl, 2011-12-30. . (pol.).
  48. ↑ Na wycieczce z „Babcią”, czyli o EN57 038 Kolei Mazowieckich , Koleje Mazowieckie, 27 listopada 2020 (pol.).
  49. ↑ Marek Synowiecki: Najdłuższa seria nowoczesnej Europy…. rynek-kolejowy.pl, 2013-07-04. . . (pol.).
  50. ↑ Zespoły trakcyjne serii EN57 z silnikami asynchronicznymi. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 256-265, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
  51. ↑ Wyborcza.pl , szczecin.wyborcza.pl .
  52. ↑ Marek Jaszczyński, Polregio chce kupić używane, ale całkowicie zmodernizowane pociągi , Głos Szczeciński, 17 lipca 2020 (pol.).
  53. ↑ "Aliny" na torach, czyli ostatnia modernizacja EN57 w Kolejach Mazowieckich. , Koleje Mazowieckie, 11 grudnia 2020 (pol.).
  54. ↑ InfoRail: Przewozy Regionalne: Zamieniliśmy buraka w pomarańczę. inforail.pl, 2015-10-22. . (pol.).
  55. ↑ Marcin Hermna: Żółtek lepszy od Pendolino. gb.pl, 2015-01-03. . (pol.).
  56. ↑ Zespoły czterowagonowe typu 5B/6B i pochodne, serie PKP: EN71, ED72 i ED73. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe PKP 1945–1990. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2012, s. 246-257, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-3-3. (pol.).
  57. ↑ "Pociąg Papieski" znowu jeździ po powiecie , wadowiceonline.pl (pol.).
  58. ↑ Konrad Majszyk: „Gomułka” zabierze pasażerów. zw.com.pl, 2010-01-21. . (pol.).
  59. ↑ jm: Pierwsza Edyta już jeździ w nowych barwach. rynek-kolejowy.pl, 2014-03-03. . . (pol.).
  60. ↑ MSMS: Pokaz zabytkowego wagonu EKD. wiadomosci.wpr24.pl, 2010-04-28. . (pol.).
  61. ↑ Wagony serii EN94 Warszawskiej Kolei Dojazdowej. „Model z kartonu? Tak!”. 2-3/2002, s. 2. Sochaczew: Delta-te. ISSN 1640-6389. (pol.). 
  62. ↑ Ostatnie chwile starych wagoników (ok. 1970). W: Szymon Kucharski: Stary Pruszków. Pruszków: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Henryka Sienkiewicza w Pruszkowie, 2010, s. 79. ISBN 978-83-62144-06-8. . (pol.).
  63. ↑ Anna Sołtysiak: W poszukiwaniu „perły”. wpr24.pl, 2015-02-08. . . (pol.).
  64. ↑ Karol Trammer. Życie po życiu. „Z Biegiem Szyn”. 5 (20) wrzesień-październik 2005. s. 8. Warszawa. ISSN 1896-4079. . (pol.). 
  65. ↑ Karolina Gontarczyk: Rewolucja na WKD coraz bliżej (foto). zachodniemazowsze.info, 2016-03-28. . . (pol.).
  66. ↑ Kurier Kolejowy, Jaszczury, czyli pociągi Impuls 31WE dla Kolei Dolnośląskich , Kurier Kolejowy .
  67. ↑ Nasza historia. skm.pkp.pl. . (pol.).
  68. ↑ Zespoły trójwagonowe typu 3WE serii EW58. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe PKP 1945–1990. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2012, s. 258-266, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-3-3. (pol.).
  69. ↑ Zespoły trakcyjne 32WE Acatus II. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 207-211, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
  70. ↑ Tomáš Kuchta, Jaromír Pernička. Uncertainties Over German Link DMUs Continue. „Railvolution”. 1/2017, s. 5. Praga: Railway Builder. ISSN 1804-3429. (ang.). 
  71. ↑ Jak zapełnić Pendolino? , www.polityka.pl .
  72. ↑ Stefan Akira Jarecki. Pomoc na zakup „galaktycznego dziobaka”. „Rynek Kolejowy”. 7/2014, s. 68-70. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych „Tor”. ISSN 1644-1958. (pol.). 
  73. ↑ Paweł Wolny, Zapomniane linie kolejowe: Linia nr 214. Somonino – Kartuzy , Wolna Droga .
  74. ↑ Kacper Fiszer: Autobusem do Opoczna… i co dalej?. kurier-kolejowy.pl, 2013-03-12. . (pol.).
  75. ↑ a b Bohdan Jędrzejewski. Pociągi spalinowe w Zachodniopomorskiem. „Świat Kolei”. 1/2011, s. 14-15. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  76. ↑ a b Karol Wach: SA110+SA112 i – czyli „niemcobusy” na polskich szlakach kolejowych. inforail.pl, 2006-02-20. . (pol.).
  77. ↑ Spalinowy zespół trakcyjny 223M Link. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 142-147, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
  78. ↑ Dariusz Kalinowski. Spalinowe zespoły trakcyjne MR/MRD (2). „Świat Kolei”. 8/2014, s. 12-19. Łódź: Emi-Press. ISSN 1234-5962. (pol.). 
  79. ↑ Mały Słownik Żargonu Kolejowego, Urząd Transportu Kolejowego, Warszawa 2020, ISBN 978-83-65709-56-1.
  80. ↑ Marek Graff. Spalinowe zespoły trakcyjne serii MR + MRD i Y. „Technika Transportu Szynowego”. 5/2013, s. 30-33. Łódź: Emi-Press. ISSN 1232-3829. (pol.). 
  81. ↑ Lubuska Kolej Regionalna. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 11-19, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
  82. ↑ Michał Grobelny. LKR – pierwszy przewoźnik samorządowy w Polsce. „Rynek Kolejowy”. 12/2009, s. 67-68. Warszawa: Zespół Doradców Gospodarczych „Tor. ISSN 1644-1958. (pol.). 
  83. ↑ Wagony spalinowe obcych zarządów obsługujące połączenia transgraniczne. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 297-307, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
  84. ↑ M. Ciesielski: Powrót „kapcia” na BKL!, „Świat Kolei” nr 2/2012, s. 7
  85. ↑ Michał Jerczyński: 10 lat Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej, „Świat Kolei” nr 11/2007, s. 18
  86. ↑ Ryszard Rusak: Lokomotywy spalinowe serii 119 DR, "Świat Kolei" nr 6/2013, s.34
  87. ↑ Ryszard Rusak: Lokomotywy spalinowe serii 2050 kolei ÖBB, "Świat Kolei" nr 10/2013, s.36

Linki zewnętrzne

Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot