Cheder

W dzisiejszym świecie Cheder to temat, który przyciągnął uwagę milionów ludzi na całym świecie. Od momentu pojawienia się Cheder wywarł ogromny wpływ w różnych obszarach, wywołując gorące debaty i sprzeczne opinie. Jego znaczenie jest niezaprzeczalne, ponieważ jego wpływ rozciąga się na dziedziny tak różnorodne, jak polityka, technologia, kultura, nauka i społeczeństwo w ogóle. Cheder pozostawił głęboki ślad w najnowszej historii, kwestionując ustalone paradygmaty i oferując nowe spojrzenie na wyzwania współczesnego świata. W tym artykule przeanalizujemy wiele aspektów Cheder i zbadamy jego znaczenie w bieżącym kontekście.

Uczniowie z mełamedem w chederze, ok. 1917
Uczniowie z mełamedem w Jędrzejowie, 1915

Cheder (hebr. חדר pokój) – szkoła żydowska o charakterze religijnym utrzymywana przez gminę religijną.

Opis

Dawniej była to szkoła elementarna, do której posyłano chłopców w wieku trzech lub pięciu lat. Nauka w chederze trwała do bar micwy i polegała na nauce czytania po hebrajsku z elementarza Reszit Daat oraz z Księgi Kapłańskiej i mechanicznego tłumaczenia tej ostatniej. Dzieci przebywały w szkole większość dnia. Zajęcia odbywały się najczęściej w mieszkaniu nauczyciela (mełameda). Dla większości chłopców nauka kończyła się na chederze, tylko niektórzy kontynuowali ją w jesziwie.

Powszechna była opinia na temat niskiego poziomu nauczania w chederach, szczególnie w porównaniu ze szkołą państwową. Chedery krytykowane były także za ich hermetyczność i brak przedmiotów świeckich. Przeszkodą dla Żydów był m.in. język wykładowy.

Przypisy

Bibliografia

  • Rafał Żebrowski, Cheder, Zofia Borzymińska, Rafał Żebrowski (red.), Polski Słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie, Prószyński i S-ka, t. 1, Warszawa 2003, s. 281–283.
  • Szkolnictwo w Izraelu, Julius H. Schoeps (red.), Nowy leksykon judaistyczny, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa 2007, s. 809.