Krzyż Mariański
W dzisiejszym świecie Krzyż Mariański przejął wiodącą rolę zarówno w życiu codziennym, jak i w sferze zawodowej. Wraz z postępem technologii i globalizacją Krzyż Mariański stał się tematem ciągłego zainteresowania, generując debaty, badania i nowe sposoby podejścia do niego. Od wpływu na społeczeństwo po konsekwencje dla gospodarki, Krzyż Mariański wywierał wpływ na różne sposoby, zmieniając nie tylko sposób, w jaki współdziałamy, ale także sposób, w jaki myślimy i odnosimy się do środowiska. W tym artykule zbadamy niektóre z najważniejszych aspektów Krzyż Mariański, analizując jego znaczenie i ewolucję w czasie.
 Awers krzyża | |
 Awers krzyża na damskiej kokardzie | |
 Awers krzyża na męskiej wstążce | |
 Baretka zakonników | |
 Baretka Krzyża Mariańskiego | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Dewiza |
ORDO TEUTONICUM HUMANITATI |
Krzyż Mariański Zakonu Krzyżackiego (niem.: Marianer-Kreuz des Deutschen Ritterordens) – honorowe odznaczenie Zakonu Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie ustanowione w 1871.
Historia
Po sekularyzacji majątków kościelnych pod koniec XVIII i na początku XIX wieku zakon krzyżacki zachował już tylko znikome posiadłości na terenie monarchii habsburskiej. W 1809 roku został rozwiązany przez cesarza Francuzów Napoleona I. Odnowił go w 1839 cesarz Austrii Ferdynand I Habsburg i od tego momentu godność wielkiego mistrza pełnili członkowie domu panującego.
Liczba rycerzy zakonnych była niewielka. W roku 1871 wielki mistrz aks. Wilhelm ustanowił w celu nagradzania działalności szpitalnej i charytatywnej osób świeckich, niebędących rycerzami zakonu oraz kobiet specjalne odznaczenie dla wolontariuszy, Krzyż Mariański. Po roku 1918 i upadku Habsburgów austriackich odznaczenia nie nadawano.
W 1929 roku został przekształcony przez papieża Piusa XI z zakonu rycerskiego w klerycki zakon żebrzący, a jego działalność została ograniczona do terytorium Niemiec, Austrii i Włoch.
Przywrócono też nadawanie Krzyża Mariańskiego zasłużonym przyjaciołom zakonu, a dawni świeccy zakonnicy nosili swoje dawne odznaki (bez środkowego medalionu z czerwonym krzyżem) na czarnych, jedwabnych wstęgach, mocowanych tak, jak Krzyż Mariański.
Marianami (Kawalerami Honorowymi) byli m.in. Konrad Adenauer i Otto von Habsburg.
Wygląd Krzyża Mariańskiego
Wzorowana na emblemacie zakonu krzyżackiego oznaka odznaczenia to krzyż łaciński z rozszerzonymi zakończeniami ramion czyli tzw. krzyż teutoński, obustronnie emaliowany na czarno z białą bordiurą. W medalionie środkowym awersu widnieje emblemat Czerwonego Krzyża w białym polu, otoczony napisem „ORDO TEUTONICUM HUMANITATI” (Zakon Niemiecki za humanitarność), w medalionie rewersu w białym polu data „1871”.
Odznaczeni
Przypisy
- ↑ Michał Zalewski: Krzyż teutoński. Kapliczki, krzyże i figury przydrożne, 2012. . (pol.).
Bibliografia
- Paul Hieronymussen: Orders, Medals and Decorations of Britain and Europe in Colour, London 1966, s. 9-10, 176-177
- Hyginus Eugene Cardinale: Orders of Knighthood Awards and The Holy See – A historical, juridical and practical Compendium. Londyn: Van Duren, 1983, s. 109
- Teutonic Order, Marian Cross, knight, on ladies’ bow (Marianer-Kreuz des Deutschen Ritterordens, Ritter, an Damenschleife), 1871-1918 issue. medal-medaille.com. .
| I Republika |
|
|---|---|
| II Republika |
|
| Ordery domowe dynastii habsburskiej (od 1918) |
|
