Lingwicyzm, dyskryminacja językowa – forma przeświadczenia, podobnie jak rasizm czy seksizm. Po raz pierwszy terminu tego użyła lingwistka Tove Skutnabb-Kangas w swojej książce z połowy lat 80. XX wieku o przeświadczeniach w edukacji.
Lingwicyzm to wydawanie opinii na temat czyjegoś zdrowia, wykształcenia, statusu społecznego itp. oparte na ich zdolnościach językowych czy też nierówne traktowanie za względu na używany język. Lingwicyzm może się przejawiać w manifestowaniu niechęci bądź też jawnej dyskryminacji osób posługujących się daną odmianą języka. Elementy języka, które mogą stać się podstawą do takiego osądu, to: akcent, zasób słów i składnia. Może to również być czyjaś sprawność (lub jej brak) w posługiwaniu się innymi językami, w szczególności w kraju, w których dany język nie obowiązuje. Lingwicyzm bywa związany z ideologią języka standardowego oraz koncepcjami poprawności językowej. Za jego przejaw można uznać poprawianie cudzych wypowiedzi przez osoby żywiące przekonanie, że „lepiej” znają język.
Jako że nieliterackie odmiany języka są kojarzone z mniejszościami lub niższymi klasami, pod przeświadczeniami językowymi bywa skrywana dyskryminacja grup społecznych. W porównaniu z innymi formami nietolerancji dyskryminacja na tle językowym cechuje się stosunkowo dużym stopniem akceptacji społecznej.
Dyskryminacja językowa w Internecie
Dyskryminacja językowa w środowisku internetowym może objawiać się poprzez różne zachowania, takie jak:
- Wykluczanie w grupach społecznościowych: Osoby popełniające błędy językowe mogą być zniechęcane do uczestnictwa w tematycznych, pomocowych czy lokalnych grupach na platformach takich jak Facebook. To może wynikać z aktów poniżania, wyśmiewania czy piętnowania, które wpływają na ich poczucie własnej wartości i komfort w interakcjach online.
- Degradacja w grupach branżowych: W grupach związanych z konkretną branżą, błędy językowe mogą prowadzić do umniejszania kwalifikacji danej osoby. Nawet niewielka literówka może być wykorzystywana do podważania autorytetu i kompetencji, co może wpłynąć na uczestnictwo w dyskusjach czy udostępnianie wiedzy.
- Odmawianie prawa do głosu: Osoby popełniające błędy językowe mogą napotykać na sytuacje, gdzie ich wypowiedzi są ignorowane lub odrzucane w dyskusjach. To może prowadzić do ich marginalizacji i odbierania im prawa do wyrażania swoich opinii czy uczestniczenia w rozmowach.
- Zniechęcanie do udziału w dyskusjach: W wyniku negatywnych reakcji na błędy językowe, wiele osób może czuć się zniechęconych do aktywnego uczestnictwa w internetowych dyskusjach. To może prowadzić do ubogacenia dyskursu o różnorodne perspektywy.
- Kwestionowanie kompetencji i ról społecznych: Błędy językowe niekiedy są wykorzystywane do kwestionowania kompetencji lub umiejętności w innych sferach życia. Na przykład, osoba, która popełni błąd językowy, może być niesłusznie oceniana jako nieodpowiednia do pełnienia określonej roli społecznej, takiej jak rodzic.
Dyskryminacja językowa w Internecie ma negatywny wpływ na swobodę wyrażania się oraz uczestnictwo różnorodnych grup społecznych w dyskusjach i społecznościach online. Ważne jest promowanie szacunku, empatii i otwartości wobec różnych umiejętności językowych oraz stworzenie inkluzywnego środowiska, w którym każdy ma możliwość aktywnego udziału i wyrażania swoich myśli.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Glottophobie , maria-online.com (ang.).
- ↑ Linguicism and Deficit Language, Rethink Language (ang.).
- ↑ Language Discrimination or Linguicism, Language Education Policy Studies (ang.).
- ↑ JerzyJ. Smolicz JerzyJ., Pojednanie i wielokulturowość, „Roczniki nauk społecznych”, 2003, XXXI, s. 11–13 .
- ↑ MiklósM. Kontra MiklósM., The Unrecognized Linguistic Right in Hungarian Education , 2012 (ang.).
- ↑ LauraL. Greenfield LauraL., The “Standard English” Fairy Tale: A Rhetorical Analysis of Racist Pedagogies and Commonplace Assumptions about Language Diversity, LauraL. Greenfield, KarenK. Rowan (red.), Writing Centers and the New Racism: A Call for Sustainable Dialogue and Change, Utah State University Press, 2011, s. 33–60, DOI: 10.2307/j.ctt4cgk6s.6, ISBN 978-0-87421-862-6, JSTOR: 10.2307/j.ctt4cgk6s (ang.).
- ↑ a b MarijaM. Runić MarijaM., Kampanja „Njegujmo srpski jezik“: pitanja i zablude (serb.).
- ↑ a b JamesJ. Milroy JamesJ., The ideology of the standard language, CarmenC. Llamas, LouiseL. Mullany, PeterP. Stockwell (red.), The Routledge Companion to Sociolinguistics, London: Routledge, 2007, s. 135, DOI: 10.4324/9780203441497, ISBN 0-203-44149-4, OCLC 76969042 (ang.).
- ↑ LoraL. Tomaš LoraL., Starčević, Sarić, Kapović: Jezični savjeti nemaju veze s kvalitetom jezika nego s ideološkim treningom , mvinfo.hr, 13 listopada 2019 (chorw.).
- ↑ K.K. Liber-Kwiecińska K.K., Lingwicyzm, gramatyczny nazizm i ortoterroryzm w sieci – komentowanie błędów językowych w dyskusjach internetowych , Język Polski, (3), 108–128., 2022 .
- ↑ MariaM. Bolek MariaM., Lingwicyzm, czyli dyskryminacja językowa , Portal "O języku", 2023 .
odmiany
zdefiniowane
dotkniętą
grupą | |
|---|
| inne odmiany |
|
|---|
powiązane
postawy | |
|---|