Sejm grodzieński
W dzisiejszym świecie Sejm grodzieński to temat, który nabrał dużego znaczenia w różnych obszarach i sektorach. Jego wpływ rozprzestrzenił się na społeczeństwo, gospodarkę, politykę i kulturę, wywołując zainteresowanie i debatę na całym świecie. Od początków do współczesnej ewolucji Sejm grodzieński był przedmiotem badań i analiz prowadzonych przez ekspertów i naukowców, którzy starają się zrozumieć jego wpływ na życie codzienne i rozwój nowych paradygmatów. W tym artykule zbadamy różne perspektywy i podejścia do Sejm grodzieński, aby zaoferować wszechstronną i aktualną wizję tego zjawiska, które do dziś wyznacza standardy.
.jpg)
Sejm grodzieński – zbiorcza nazwa dla sejmów I Rzeczypospolitej, odbywających się w Grodnie. Sejm odbywający się w Warszawie w 1673 zdecydował, że co trzeci sejm (z wyłączeniem tych, które wiązały się z elekcją króla – konwokacyjnych, elekcyjnych i koronacyjnych) będzie odbywał się w Grodnie. Miało to zaakcentować fakt, że Rzeczpospolita składa się z Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego (alternata). Miasto Grodno zyskało tym samym obok Warszawy status Miasta Sejmowego Rzeczypospolitej, natomiast w świadomości ówczesnych stolicami w dalszym ciągu były Kraków i Wilno. W Grodnie odbyło się jedynie 11 sejmów. Pierwsze w latach: 1678-1679, 1688, 1693. Potem nastąpiła przerwa związana z elekcją Augusta II Mocnego, wielką wojną północną i walkami wewnętrznymi w kraju. Kolejne sejmy grodzieńskie, już w czasach saskich, odbyły się w latach: 1718, 1726, 1729, 1730, 1744, 1752.
W czasie panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego w Grodnie odbyły się jedynie dwa sejmy: w roku 1784 oraz sejm grodzieński z 1793, który potwierdził II rozbiór Polski i okazał się ostatnim sejmem I Rzeczypospolitej.
| Od | Do | Król | Miejsce | Marszałek Sejmu |
|---|---|---|---|---|
| 15 grudnia 1678 | 3 kwietnia 1679 | Jan III Sobieski | Stary Zamek w Grodnie | Franciszek Stefan Sapieha koniuszy wielki litewski |
| 27 stycznia 1688 | 5 marca 1688 | Jan III Sobieski | Stary Zamek w Grodnie | Andrzej Giełgud pisarz wielki litewski |
| 9 stycznia 1693 | 11 lutego 1693 | Jan III Sobieski | Stary Zamek w Grodnie | Michał Kryszpin-Kirszensztein pisarz polny litewski |
| 3 października 1718 | 14 listopada 1718 | August II Mocny | Batorówka i Pałac Sapiehów w Grodnie | Krzysztof Zawisza starosta miński |
| 28 września 1726 | 9 listopada 1726 | August II Mocny | Batorówka i Pałac Sapiehów w Grodnie | Stefan Potocki referendarz koronny |
| 22 sierpnia 1729 | 27 sierpnia 1729 | August II Mocny | Batorówka i Pałac Sapiehów w Grodnie | zerwany przed obiorem |
| 2 października 1730 | 14 października 1730 | August II Mocny | zerwany przed obiorem | |
| 5 października 1744 | 19 listopada 1744 | August III Sas | Nowy Zamek w Grodnie | Tadeusz Ogiński oboźny litewski |
| 2 października 1752 | 26 października 1752 | August III Sas | Nowy Zamek w Grodnie | Józef Adrian Massalski starosta grodzieński |
| 4 października 1784 | 13 listopada 1784 | Stanisław August Poniatowski | Nowy Zamek w Grodnie | Ksawery Chomiński starosta piński |
| 17 czerwca 1793 | 23 listopada 1793 | Stanisław August Poniatowski | Nowy Zamek w Grodnie | Stanisław Kostka Bieliński cześnik koronny |
Przypisy
- ↑ Volumina Legum tom 5 s. 67 Seym trzeci w Wielkim Xięstwie Litewskim
- ↑ Rangę Grodna jako sejmowej stolicy potwierdził Sejm Wielki w ustawie Seymy z 28 maja 1791 (Volumina Legum tom 9 s. 250)
Bibliografia
- W. Konopczyński, Chronologia sejmów polskich, Kraków 1948.
- Robert Kołodziej, Sejm z 1718 roku na tle pierwszych sejmów grodzieńskich. Uwagi na temat wybranych elementów procedury sejmów w Grodnie, W podróży przez wiek osiemnasty... Studia i szkice z epoki nowożytnej, red. nauk.A. Perłakowski, M. Wyszomirska, M. Zwierzykowski, Kraków–Poznań–Toruń, 2015, s. 41–50
- W. Kriegseisen, Sejm Rzeczypospolitej szlacheckiej (do 1763 roku). Geneza i kryzys władzy ustawodawczej, Warszawa 1995, s. 139–140
- Markiewicz M., Rzeczpospolita bez sejmu. Funkcjonowanie państwa, Między barokiem a oświeceniem. Nowe spojrzenie na czasy saskie, praca zbiorowa, red. K. Stasiewicz, S. Achremczyk, Olsztyn 1996
- Gordziejew J., Socjotopografia Grodna w XVIII w., Toruń 2009