Shin-hanga

W dzisiejszym świecie Shin-hanga to temat, który zyskał duże znaczenie w różnych obszarach. Od nauki po kulturę popularną, Shin-hanga przykuł uwagę ekspertów i ogółu społeczeństwa. W miarę upływu czasu Shin-hanga pozostaje przedmiotem zainteresowania i debaty, wpływając zarówno na indywidualne decyzje, jak i na politykę publiczną. W tym artykule zbadamy różne aspekty Shin-hanga, jego implikacje i wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Poprzez dogłębną analizę stara się rzucić światło na ten fascynujący temat i jego znaczenie w naszym codziennym życiu.

Goyō Hashiguchi, Kobieta po kąpieli, 1915
Hasui Kawase, Świątynia Zōjō-ji w Shiba, z cyklu: Dwadzieścia widoków Tokio, 1925

Shin-hanga (jap. 新版画; dosł. nowe grafiki, nowe drzeworyty) – ruch artystyczny z początku XX wieku w Japonii (okresy Taishō i Shōwa), będący swoistym odrodzeniem tradycyjnej sztuki ukiyo-e z okresów Edo i Meiji (XVII–XIX wiek). Utrzymywał tradycyjny system współpracy ukiyo-e (system hanmoto), w którym w procesie powstania grafiki biorą kolejno udział artysta, rzeźbiarz, drukarz i wydawca, w przeciwieństwie do ruchu sōsaku-hanga (kreatywne drzeworyty), który propagował zasady „samodzielnego rysowania” (jiga), „samodzielnego rzeźbienia” (jikoku) i „samodzielnego drukowania” (jizuri), zgodnie z którymi artysta, chcąc wyrazić siebie, powinien samodzielnie tworzyć sztukę na wszystkich etapach jej powstawania.

Główny okres rozkwitu ruchu to 1915–1942 r., z krótkim powrotem popularności w latach 1946–1950. Zainspirowani europejskim impresjonizmem artyści włączyli do swojego arsenału zachodnie elementy i techniki, takie jak metody operowania światłem, nastrojem i wrażeniem grafiki, ale portretowali ściśle tradycyjną tematykę: krajobrazy (fūkei-ga), znane miejsca (meishō), piękne kobiety (bijin-ga), aktorów kabuki (yakusha-e), ptaki i kwiaty (kachō-e).

Historia

Termin shin-hanga został wymyślony w 1915 roku przez Shōzaburō Watanabe (1885–1962), najważniejszego wydawcę tego nurtu, w celu odróżnienia „nowych drzeworytów” od komercyjnej sztuki masowej, jaką było ukiyo-e. Popyt na grafiki shin-hanga był napędzany głównie przez rynek amerykański.

Grafiki trafiały do zachodniej publiczności w dużej mierze poprzez zachodni patronat i marszandów, takich jak Robert O. Muller (1911–2003). W latach dwudziestych XX wieku w International Studio, Studio, Art News i Art Digest pojawiły się artykuły na temat shin-hanga. W 1921 r. w Tokio odbyła się Shinsaku-hanga Tenrankai („Nowa wystawa kreatywnego druku”), gdzie wystawiono sto pięćdziesiąt prac autorstwa dziesięciu artystów. W 1930 i 1936 r. W Toledo Museum of Art w Ohio odbyły się dwie duże wystawy shin-hanga, największe w tamtym czasie.

W Japonii nie było zbyt wiele popytu na grafiki shin-hanga. Odbitki ukiyo-e były uważane przez Japończyków za masową komercję, podczas gdy Europejczycy w kulminacyjnym okresie japonizmu podziwiali je i uznawali za sztukę. Po dekadach modernizacji i westernizacji w okresie Meiji architektura, sztuka i odzież w Japonii zaczęły podążać za modą Zachodu. Japońscy studenci sztuki zostali przeszkoleni w tradycji zachodniej. Zachodnie obrazy olejne (yōga) zostały uznane za sztukę wysoką i zostały oficjalnie uznane przez Japońską Akademię Sztuki (Nihon Geijutsu-in, ang. Japan Art Academy), podczas gdy shin-hanga było uważane za odmianę przestarzałego ukiyo-e. Grafiki te były odrzucane przez Akademię i cenione niżej, niż obrazy olejne i rzeźby.

Shin-hanga straciło na popularności, gdy w czasie wojny rząd wojskowy zaostrzył kontrolę nad sztuką i kulturą. W 1939 r. powołano Stowarzyszenie Artystów Armii pod patronatem Sekcji Informacji Wojska, aby promować sztukę wojenną. W 1943 r. powołano oficjalną komisję do spraw malarstwa wojennego, a materiały dla artystów racjonowano. Przez to drastycznie spadł zachodni rynek grafik japońskich.

Popyt na shin-hanga nigdy nie odzyskał popularności po wojnie, jednak niewielka liczba artystów kontynuowała tradycję. Twórcy tacy jak Shinsui Itō (1898–1972) i Tatsumi Shimura (1907–1980) nadal korzystali z systemu współpracy hanmoto w latach 60. i 70. XX wieku. W ostatnich dziesięcioleciach XX wieku wydawcy skoncentrowali się na tworzeniu reprodukcji shin-hanga z początku XX wieku, tymczasem sōsaku-hanga cieszyła się ogromną popularnością i prestiżem na międzynarodowej scenie artystycznej. Na początku XXI wieku nastąpił ponowny wzrost popularności shin-hanga, zwłaszcza popytu na grafiki wcześniejszych mistrzów, takich jak Hasui Kawase (1883–1957) i Hiroshi Yoshida (1876–1950), a także nowych artystów kontynuujących estetykę shin-hanga takich jak Paul Binnie (1967–).

Przedmiot i technika

Nostalgiczny i romantyczny obraz Japonii, pokazywany przez artytów shin-hanga, pokazuje, w jaki sposób postrzegali oni swoje środowisko w trakcie transformacji. Większość pejzaży shin-hanga (które stanowią siedemdziesiąt procent grafik shin-hanga) przedstawia miejsca ukryte i spokojne. Artyści tacy jak Hasui Kawase nadawali swoim dziełom atmosferę snu i marzeń, przekazującą tęsknotę za wiejskimi korzeniami i tradycyjną drewnianą architekturą, która zanikała w miastach takich jak Tokio.

Shin-hanga vs. ukiyo-e

Shin-hanga jest często określane jako „neo-ukiyo-e”. Chociaż odbitki shin-hanga zachowują wiele cech ukiyo-e, takich jak tematyka, oba nurty różnią się przede wszystkim techniką i wrażliwością. Zainspirowani realizmem zachodnim artyści shin-hanga stosowali naturalistyczne światło, kolorowe linie, delikatne kolory, trójwymiarowość i głębię przestrzeni – cechy nieobecne w tradycji ukiyo-e.

Shin-hanga vs. sōsaku-hanga

Ruch shin-hanga jest często definiowany jako przeciwieństwo ruchu sōsaku-hanga (twórczego druku), który rozpoczął się w 1910 roku. Podczas gdy artyści sōsaku-hanga opowiadali się za zasadami „własnoręcznie rysowanych” (jiga), „rzeźbionych” (jikoku) i „drukowanych” (jizuri) GRAFIK, zgodnie z którymi artysta angażuje się w ekspresję artystyczną, angażując się we wszystkie etapy procesu graficznego, artyści shin hanga kontynuowali współpracę z rzeźbiarzami, drukarkami i wydawcami przy produkcji poligraficznej. Podstawą dychotomii shin-hanga i sōsaku-hanga jest debata na temat tego, co stanowi kreatywny druk lub czystą sztukę. Artyści i wydawcy shin-hanga wierzyli, że ich prace są równie kreatywne, jak te wykonane przez artystów sōsaku-hanga. W 1921 r. Shōzaburō Watanabe użył nawet terminu shinsaku-hanga („nowe odbitki”), aby podkreślić kreatywne aspekty shin-hanga.

W szerszym kontekście dychotomia między shin-hanga a sōsaku-hanga była tylko jednym z wielu napięć na japońskiej scenie artystycznej podczas dekad modernizacji, westernizacji i internacjonalizacji. Równolegle do antagonizmu shin-hanga / sōsaku-hanga następowała polaryzacja między japońskimi obrazami (nihonga) i malowidłami zachodnimi (yōga), a także rozkwit wielu nurtów artystycznych, takich jak futuryzm, awangarda, sztuka proletariacka i mingei (sztuka ludowa), które aktywnie szukały głosu na scenie artystycznej w latach 1910–1935 przed popularnością militaryzmu w Japonii.

Znani artyści

Lista alfabetyczna w porządku nazwisko/imię

  • Asano Takeji
  • Hashiguchi Goyō
  • Hirano Hakuhō
  • Itō Shinsui
  • Kaburagi Kiyokata
  • Kasamatsu Shirō
  • Kawase Hasui
  • Keith Elizabeth
  • Kitano Tsunetomi
  • Kobayakawa Kiyoshi
  • Kojima Gyokuhō
  • Natori Shunsen
  • Ohara Koson
  • Okada Koichi
  • Ōta Masamitsu (znany również jako Ōta Gako)
  • Shimura Tatsumi
  • Takahashi Hiroaki (znany również jako Shōtei)
  • Torii Kotondo
  • Yoshida Hiroshi
  • Yamamura Toyonari
  • Tsuchiya Kōitsu
  • Tsuchiya Rakusan
  • Yamakawa Shūhō
  • Yoshida Hiroshi

Uwagi

  1. Słowo hanga oznacza ogólnie obrazy wykonywane techniką drukowania (odbijania) wielu kopii z płyt wykonanych m.in. z drewna, kamienia, miedzi. W przypadku Japonii dotyczy to głównie drzeworytu.

Przypisy

  1. 新明解国語辞典. Tokyo: Sanseido Co., Ltd., 2018, s. 1244. ISBN 978-4-385-13107-8.
  2. Izuru Shimura: 広辞苑. Tokyo: Iwanami Shoten, 1980, s. 1832.

Bibliografia

  • Blair, Dorothy. Modern Japanese prints: printed from a photographic reproduction of two exhibition catalogues of modern Japanese prints published by the Toledo Museum of Art in 1930-1936. Ohio: Toledo Museum of Art, 1997.
  • Brown, K. and Goodall-Cristante, H. Shin-Hanga: New Prints in Modern Japan. Los Angeles County Museum of Art, 1996. ISBN 0-295-97517-2.
  • Hamanoka, Shinji. Female Image: 20th Century Prints of Japanese Beauties. Hotei Publishing 2000. ISBN 90-74822-20-7.
  • Jenkins, D. Images of a Changing World: Japanese Prints of the Twentieth Century. Portland: Portland Art Museum, 1983. ISBN 0-295-96137-6.
  • Menzies, Jackie. Modern boy, Modern Girl: Modernity in Japanese Art 1910-1935. Sydney, Australia: Art Gallery NSW, c1998. ISBN 0-7313-8900-X.
  • Merritt, Helen and Nanako Yamada. (1995). Guide to Modern Japanese Woodblock Prints, 1900-1975. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-1732-9; ISBN 978-0-8248-1286-7; OCLC 247995392
  • Merritt, Helen. Modern Japanese Woodblock Prints: The Early Years. Honolulu: University of Hawaii Press 1990. ISBN 0-8248-1200-X.
  • Mirviss, Joan B. Printed to Perfection: Twentieth-century Japanese Prints from the Robert O. Muller Collection. Washington D.C.: Arthur M. Sackler Gallery, Smithsonian Institution and Hotei Publishing 2004. ISBN 90-74822-73-8.
  • Newland, Amy Reigle. (2005). Hotei Encyclopedia of Japanese Woodblock Prints. Amsterdam: Hotei. ISBN 978-90-74822-65-7; OCLC 61666175
  • Smith, Lawrence. Modern Japanese Prints 1912-1989. New York, London, Paris: Cross River Press, 1994.
  • Swinton, Elizabeth de Sabato. Terrific Tokyo: A panorama in Prints from the 1860s to the 1930s. Worcester: Worcester Art Museum, 1998. ISBN 0-936042-00-1.
  • Masuda, Koh. Kenkyusha’s New Japanese-English Dictionary, Kenkyusha Limited, Tokyo 1991, ISBN 4-7674-2015-6.

Linki zewnętrzne