W tym artykule będziemy odkrywać fascynujący świat Sztabskapitan, temat, który przykuł uwagę osób w każdym wieku i o każdym zainteresowaniu. Od jego wpływu na społeczeństwo po znaczenie w historii, Sztabskapitan pozostawił niezatarty ślad w kulturze popularnej. W następnych kilku wierszach szczegółowo przeanalizujemy wszystkie aspekty Sztabskapitan, od jego początków po dzisiejszą ewolucję. Niezależnie od tego, czy pasjonujesz się tematem, czy po prostu chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, ten artykuł zapewni Ci pełny i wzbogacający wgląd w Sztabskapitan.
Sztabskapitan (ros. штабс-капитан, sztabs-kapitán) – stopień oficerski w Imperium Rosyjskim, pośredni między rangą porucznika i kapitana. Odpowiednikiem w kawalerii był sztabsrotmistrz (sztabrótmistr).
Stopień ten wywodził się z czasów, gdy obecne nazwy stopni wojskowych funkcjonowały jako określenia dla pełnionych funkcji. Wyższe funkcje w regimencie obejmowali oficerowie będący (i formalnie pozostający) dowódcami kompanii w randze kapitana, dlatego stworzono funkcję sztabs-kapitana, który faktycznie taką kompanią dowodził. Na przykład w regimencie pieszym Rzeczypospolitej Obojga Narodów według stanu z roku 1792 było 5 sztabskapitanów oraz 7 kapitanów z kompanią (w sumie 12 kompanii). Ci sztabskapitanowie, uznawani za ustępujących rangą kapitanom z własną kompanią, zastępowali szefa regimentu (generała), pułkownika, podpułkownika i 2 majorów (wg Konstantego Górskiego).
W XVIII wieku stopień ten wprowadzono również w wojsku pruskim (niem. Stabskapitän, w kawalerii Stabsrittmeister) oraz szwedzkim (stabskapten, w kawalerii stabsryttmästare), w których funkcjonował on jeszcze w XIX w.
Ze wspomnień Mariana Romeyki o weryfikacji oficerów WP przeprowadzonej w 1921:
(...) w armii rosyjskiej nie było stopnia majora (zlikwidowano go w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia ), a w gwardii nie było stopnia podpułkownika (kapitan od razu awansował do stopnia pełnego pułkownika – dowódcy batalionu, pułkiem gwardii bowiem dowodził generał). Jak więc należało potraktować sztabskapitanów? „Degradować” ich do stopnia porucznika czy też przyznać im wyższy stopień, kapitana? Jak należało ustosunkować się do stopnia kapitana gwardii? Uznać stopień kapitana czy majora? (...)