Wiedza o społeczeństwie (ZSRR)
W tym artykule dokładnie zbadamy Wiedza o społeczeństwie (ZSRR) i jego wpływ na różne aspekty społeczeństwa. Od wpływu Wiedza o społeczeństwie (ZSRR) na kulturę popularną po rolę w gospodarce światowej, Wiedza o społeczeństwie (ZSRR) jest w ostatnich latach powracającym i istotnym tematem. Przeanalizujemy, jak Wiedza o społeczeństwie (ZSRR) ukształtował nasze interakcje społeczne i przyczynił się do rozwoju nowych trendów. Dodatkowo omówimy wyzwania i możliwości, jakie Wiedza o społeczeństwie (ZSRR) stwarza we współczesnym świecie, a także jego powiązanie z niektórymi z najbardziej palących problemów naszych czasów. Poprzez wieloaspektowe podejście, ten artykuł ma na celu przedstawienie kompleksowego spojrzenia na Wiedza o społeczeństwie (ZSRR) i jego dzisiejsze implikacje.
Wiedza o społeczeństwie (ros. обществоведение, Obszczestwowiedienije) – obowiązkowy przedmiot w szkołach średnich Związku Radzieckiego od lat 60. XX wieku do 1991 roku, w ramach którego prowadzono edukację obywatelską wraz z silną indoktrynacją propagandą komunistyczną.
W 2000 r. program i nazwa przedmiotu zostały zmienione i zastąpione przez ros. обществознание (obszczestwoznanije).
Cele
Celem przedmiotu była propaganda komunistyczna i indoktrynacja radzieckich uczniów w kierunku marksizmu-leninizmu. Dyscyplina ta była ideologizowaną pseudonauką w służbie partii komunistycznej. Z jednej strony była to de facto nieco zmodyfikowana dla szerszego grona odbiorców, społeczno-polityczna interpretacja Krótkiego kursu WKP(b), a z drugiej strony ideologiczna odpowiedź na „burżuazyjną naukę" – socjologię.
Historia powstania
W uchwale KC KPZR O zadaniach propagandy partyjnej w obecnych warunkach ze stycznia 1960 r. uznano konieczność wprowadzenia do starszych klas szkół średnich oraz uczelni wyższych przedmiotu „podstawy wiedzy politycznej", który koncentrował się na omówieniu poszczególnych elementów marksizmu-leninizmu oraz wybranych przepisów Konstytucji ZSRR. Nowy przedmiot pod nazwą obszczestwowiedienije pojawił się w szkolnych programach w 1963 r., a pierwszy podręcznik szkolny do przedmiotu przygotowała grupa autorów pod kierunkiem Gieorgija Szachnazarowa. W latach 1963–1982 ukazało się 20 kolejnych wydań, a w 1980 książka została uhonorowana Nagrodą Państwową ZSRR.
Treść
Program nauczania zawierał m.in. następujące treści:
- materializm dialektyczny i materializm historyczny jako podstawa światopoglądu naukowego,
- socjalizm jako pierwsza faza społeczeństwa komunistycznego,
- Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego jako naczelna i kierownicza siła społeczeństwa radzieckiego,
- drogi stopniowego przerastania socjalizmu w komunizm,
- XX wiek – wiek zwycięstwa komunizmu.
Podręcznik pod redakcją Szachnazarowa obejmował trzy części składowe marksizmu według Lenina: 1) podstawy filozofii marksistowsko-leninowskiej, 2) podstawy marksistowskiej ekonomii politycznej i 3) podstawy naukowego komunizmu. Po rozpadzie ZSRR przedmiot „Obszczestwowiedienije” został zniesiony.
Pochodzenie i znaczenie terminu
W języku rosyjskim słowo obszczestwowiedienije, użyte jako nazwa nowego przedmiotu szkolnego, było neologizmem wymyślonym przez Władimira Suchodiejewa. Zdaniem Iny Szumskiej, w słowniku rosyjsko-polskim to słowo nie do końca trafnie przetłumaczono na język polski jako „nauka o społeczeństwie" i/lub „socjologia". Niektórzy autorzy tłumaczą rosyjskie słowo obszczestwowiedienije jako „społecznoznawstwo”.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Соболева i др 2020 ↓, s. 37.
- ↑ a b Бухтояров ↓.
- ↑ a b c Szumska 2011 ↓, s. 109.
- ↑ Szumska 2011 ↓, s. 109-110.
- ↑ Szumska 2011 ↓, s. 110.
- ↑ a b Соболева i др 2020 ↓, s. 26.
- ↑ Обществоведение: Учебник для выпускного класса сред. школы и сред. спец. учеб. заведений / Шахназаров Г. X., Боборыкин А. Д., Красин Ю. А., Суходеев В. В. — 20-е изд. — М.: Политиздат, 1982. — 320 с., ил.
- ↑ Lenin W. „Trzy źródła i trzy części składowe Marksizmu” (1913)
- ↑ Игорь Гребцов: В борьбе за правду. Prawda, 2013. . .
- ↑ Graczykowska 2020 ↓, s. 110.
Bibliografia
- Tamara Graczykowska. Słownictwo pola semantycznego „Edukacja i wychowanie” w moskiewskiej gazecie „Trybuna Radziecka” z lat 1927–1938. „Acta Polono-Ruthenica”. XXV (1), s. 103-118, 2020. Instytut Słowiańszczyzny Wschodniej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. DOI: 10.31648/apr.5388. ISSN 1427-549X. (pol.).
- Ina Szumska. Edukacja prawna oraz wychowanie prawne w Rosji i na Białorusi. „Rozprawy z Dziejów Oświaty”. XLVIII (48), s. 101-128, 2011. (pol.).
- Е.В. Бухтояров: Образование обществознания. обществознание-онлайн.рф. . (ros.).
- О. Б. Соболева, и др: Методика обучения обществознанию : учебник и практикум для вузов. Под редакцией О. Б. Соболевой, Д. В. Кузина. Москва: Издательство Юрайт, 2020, seria: Высшее образование. ISBN 978-5-534-09466-4.