නිශ්ශංක මල්ල රජතුමා
නිශ්ශංක මල්ල රජතුමා කිර්ති නිශ්ශංක ලෙසද හැඳින්වෙන අතර කාලිංග ලෝකේශ්වර යනු 1187 සිට 1196 දක්වා රට පාලනය කළ ශ්‍රී ලංකාවේ රජ කෙනෙකි. ඔහු නිශ්ශංක ලතා මණ්ඩපය, හැටදාගේ, රන්කොත් විහාරය වැනි වෙහෙර විහාර තනා ඇත. රට පාලනය කිරීමට අයිතිය ඇත්තේ බෞද්ධයෙකුට පමණක් බව නිශ්ශංක මල්ල ප්‍රකාශ කළ අතර, එමඟින් තම තනතුර තහවුරු කර ගනිමින් රජකම සඳහා වූ ඉල්ලීම සාධාරණීකරණය කළේය. ඔහු විවිධ ඉදිකිරීම් සහ අලුත්වැඩියාවන් සඳහා විශාල මුදලක් වැය කළ අතර අපරාධ මැඩලීමේ උත්සාහයක් ලෙස මහජනතාවට මුදල් ලබා දුන්නේය. ඔහු රටවල් කිහිපයක් සමඟ සුහද සබඳතා පැවැත්වූ අතර දකුණු ඉන්දියාවේ පාණ්ඩ්‍යයන් සහ චෝල ප්‍රාන්ත ආක්‍රමණය කළේය.නිශ්ශංක මල්ල විසින් දඹුල්ලේ කරවන ලද සෙල් ලිපියක ඔහු කාලිංග රාජ වංශයේ අයෙකු බවත් විජය රජුගේ පරපුරෙන් පැවත එන්නෙකු බවත් සඳහන් වේ. නිශ්ශංක මල්ලගේ උපන් වර්ෂය 1157 හෝ 1158 වේ. ඔහු පාර්වතී රැජිනගේ සහ ජයගෝප රජුගේ පුත්‍රයාය. නිශ්ශංක මල්ලට කාලිංග සුබද්‍රාදේවි සහ ගංගාවංශ කල්‍යාණමහාදේවි නමින් භාර්යාවන් දෙදෙනෙක් සිටියහ. නිශ්ශංක මල්ල විසින් ඉදිකරන ලද නිශ්ශංක ලතා මණ්ඩපය සුවිශේෂී ගොඩනැඟිලි වර්ගයකි.හැටදාගෙය නිශ්ශංක මල්ල විසින් කරන ලද තවත් ඉදිකිරීමකි. මෙම ගොඩනැගිල්ල බුදුන් වහන්සේගේ දළදා වහන්සේ තැන්පත් කිරීම සඳහා ඉදිකරන ලද්දකි. ශ්‍රී ලංකාවේ සිව්වන විශාලතම ස්ථූපය වන රන්කොත් විහාරය ද ඉදිකරන ලද්දේ නිශ්ශංක රජු මල්ල විසිනි.