Кишварҳо | |
---|---|
Минтақаҳо | Piedmont, Лигуриё, Лумбордӣ, Эмилиё-Румонё, Сардиния, Sicily, Campania, Lucania, Ticino, Grisons, Corsica, Нис ва Menton |
Таснифот | |
Хат | Алифбои лотинӣ |
Glottolog | gall1279 |
Ниг. низ: Лоиҳа:Забоншиносӣ |
Забонҳои галлии итолиёӣ (инчунин забонҳои галло-итолиёӣ, лаҳҷаҳои галло-итолиёӣ, лаҳҷаҳои галлии итолиёӣ ; итол. lingue gallo-italiche ) - забонҳо ё лаҳҷаҳои ба ҳам наздик (аз забони итолиёӣ ), ки аз қисми зергурӯҳҳои забонҳои итолиёии шимолӣ фарқ мекунанд .
Забонҳои галлии итолиёӣ давоми забонҳои лотинии галлии нимҷазираи Апенин мебошанд, ки асосан дар асоси шеваи Келти ба миён омадаанд. Ба ташаккули онҳо забонҳои олмонӣ - Остготӣ ва Лангобардӣ таъсир расондаанд . Забонҳои галлии итолиёӣ бо якчанд забонҳои галло-романӣ монанди дошта тавсиф карда мешаванд .
Байни забонҳои галлии итолиёӣ ягон сарҳади аниқ мавҷуд нест, онҳоро бо гурӯҳҳои гӯишҳои лаҳҷавии гузаранда ҷудо мекунанд, ки хусусиятҳои ду, се ва ё ҳатто чаҳор забони ҳамҷаворро муттаҳид кардаанд .
Дар байни забонҳои галлии итолиёӣ забонҳои лигурӣ, ломбардӣ, пйемонтӣ ва эмилиано-романолианӣ дохил мешаванд :
Ба ғайр аз вилоятҳои дар шимоли Итолиё буда, як қисми зисти забонҳои галлии итолиёӣ аз нигоҳи ҷуғрофӣ дар кишварҳои ҳамсоя ҳастанд: инҳои манотиқи ҷанубии кантонҳои Тичино (Ticino ) ва Граубюнден (Graubünden) дар Швейтсария ( забони ломбардӣ ), гӯиши Ментони (Menton) дар Фаронса ва гӯиши Монгасӣ (Monegasque) дар Монако, гӯишҳои дигар, дар шаҳри аз Бонифачо (Bonifacio) дар Корсика (Corsica), ҷазираҳои Сан- Пиетро ва Сан Антиокко дар соҳили Сардиния ( забони лигурӣ), гӯиши Сан Марино (забони эмилиании романйолӣ), лаҳҷаҳои шимолу шарқии Ситсилия, баъзе минтақаҳои Лукания ва Кампания (маҷмӯи хусусиятҳои Пйемонт, Лигурия ва Ломбард) мебошанд .