Bugün Çon dilleri toplumun farklı kesimlerinde büyük önem kazanan bir konudur. Politikadan ekonomiye, kültürden bilime ve teknolojiye kadar Çon dilleri, insanların çevreleriyle etkileşim ve ilişki kurma biçimleri üzerinde önemli bir etki yarattı. Küreselleşmenin ilerlemesi ve bilgi teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte Çon dilleri, ilgili tüm aktörler için zorluklar ve fırsatlar oluşturan merkezi bir konu haline geldi. Bu makalede, Çon dilleri ile ilgili farklı boyutları ve yönleri inceleyerek günümüz toplumundaki önemini ve yansımalarını analiz edeceğiz.
Maya dilleri | |
---|---|
Coğrafi dağılım | Mezoamerika |
Sınıflandırma | Moseten–Chon ? |
Alt bölümler | |
ISO 639-2 / 5 | myn |
Çon dilleri Tierra del Fuego ve Patagonya'da konuşulan dillerdir. İki tanesinin varolduğu bilinmektedir, 2003 yılında soyu tükenmiş olan Selk'nam ve Tehuelçe dili. Selk'nam insanları 20. yüzyıl boyunca Martin Gusinde ve Anne Chapman gibi antropologlar tarafından ayrıntılı olarak incelenmişlerdir, ancak dilleri korunmamıştır.
Tehuelçe dili neredeyse ölü diller arasına girmek üzeredir. Tehuelçe insanları - Güney Patagonya'nın uzun göçebeleri - Galli yerleşimciler ile barış içinde ticaret yapmışlardır fakat Arjantinli yetkililer tarafından zulme uğramışlardır. 1900 yılında 5.000 olan konuşan sayısı, 2005 itibarıyla 20'ye inmiştir. Irksal olarak yeni gelenler tarafından sindirilmişlerdir ve Patagonya'da yerliler yerine daha çok yabancı kızılderililer bulunmaktadır.
Kuzey Tehuelçeler Victoria zamanında Mapuçeler tarafından fethedilmişlerdir ve onlar tarafından sindirilmişlerdir. Şili ve Arjantin'de 200.000 kadar Mapuçe yaşamını sürdürmektedir.
Bazı Tehuelçeler Galce öğrenmiştir ve çocuklarını Galce öğrenmeleri ve eğitim almaları için Galli yerleşimcilerle bırakmışlardır; böylece bu insanlar hakkında fotoğraf kayıtları bulunabilmektedir.
Dil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |