İmpuls (fizik)

Klâsik mekanik
${\displaystyle {\textbf {F}}={\frac {\mathrm {d} }{\mathrm {d} t}}(m{\textbf {v}})}$ Newton'un hareket yasaları
Dallar Statik Dinamik Kinetik Kinematik Uygulamalı mekanik Gök mekaniği Sürekli ortamlar mekaniği İstatistiksel mekanik
Temel kavramlar İvme Açısal momentum Kuvvet çifti D'Alembert ilkesi Enerji Kinetik enerji Potansiyel enerji Kuvvet Konuşlanma sistemi İmpuls Eylemsizlik · Eylemsizlik momenti Kütle Güç (fizik) İş (fizik) Moment Momentum Uzay Hız Zaman Tork Sürat Yerçekimi Sanal iş
Formüller Newton'un hareket yasaları Analitik mekanik Lagrangian mekaniği Hamilton mekaniği Routhian_Mekaniği Hamilton-Jacobi_Mekaniği Appell'in Hareket Denklemi Koopman-von Neumann mekaniği
Konular Rijit cisim Rijit cisim dinamiği Euler denklemleri (rijit cisim dinamiği) Hareket* Doğrusal hareket Newton'un hareket yasaları Newton'un evrensel kütle çekim yasası Euler'in hareket yasaları Hareket denklemleri İvmeli referans çerçevesi Eylemsiz referans çerçevesi Yalancı kuvvet Düzlemsel hareket mekaniği Yerdeğiştirme (vektör) Bağıl hız Sürtünme kuvveti Basit harmonik hareket Uyumlu salınım Titreşim Sönümleme Sönüm katsayısı
Dönme hareketi Dönme hareketi Dairesel hareket* Düzgün dairesel hareket Düzgün olmayan dairesel hareket Dönen referans çerçevesi Merkezcil kuvvet Merkezkaç kuvveti Merkezkaç kuvveti (Dönen referans çerçevesi) Tepkisel merkezkaç kuvveti Coriolis kuvveti Sarkaç Teğet sürat Dönme sürati Açısal ivme Açısal hız Açısal frekans Açısal yerdeğiştirme
Bilim adamları Kepler Galileo Huygens Newton Horrocks Halley Maupertuis Daniel Bernoulli Johann Bernoulli Euler d'Alembert Clairaut Lagrange Laplace Hamilton Poisson Cauchy Routh Liouville Appell Gibbs Koopman von Neumann
Fizik Portalı  Kategori
g t d

İmpuls veya itme, bir cismin çizgisel momentumundaki değişimdir. J ile gösterilir. Cisme etki eden ortalama kuvvetle, kuvvetin etki etme süresi çarpılarak hesaplanabilir. İmpuls, kuvvet vektörünün integraliyle elde edildiği için bir vektördür. SI birimi newton saniyedir (N·s) Temel büyüklükler cinsinden kilogram metre bölü saniyedir (kg·m/s).

Bir cisme etki eden kuvvet ivme oluşturur ve onun hızının değişmesini sağlar. Kuvvet daha uzun bir süre uygulanırsa hız değişimi daha çok olur. Aynı sürede daha büyük kuvvet daha çok hız değişimine sebep olur. Dolayısıyla momentum değişimi kuvvet ile sürenin çarpımıdır.

Kütlenin sabit olduğu durumda türetilmesi

t₁ zamanından t₂ zamanına kadar olan impuls şu şekilde tanımlanır.

${\displaystyle \mathbf {J} =\int _{t_{1}}^{t_{2}}\mathbf {F} \,dt}$

Newton'un ikinci yasası momentumla kuvveti şu şekilde birbirine bağlar:

${\displaystyle \mathbf {F} ={\frac {d\mathbf {p} }{dt}}}$

Yerine yazılırsa

${\displaystyle {\begin{aligned}\mathbf {J} &=\int _{t_{1}}^{t_{2}}{\frac {d\mathbf {p} }{dt}}\,dt\\&=\int _{p_{1}}^{p_{2}}d\mathbf {p} \\&=\mathbf {p_{2}} -\mathbf {p_{1}} =\Delta \mathbf {p} \end{aligned}}}$

Burada Δp çizgisel momentumdaki değişimi temsil eder. Bu eşitlik impuls-momentum teoremi olarak adlandırılır.

Eğer kuvvet zamanla değişiyorsa impuls, kuvvetin zamana bağlı integrali olarak hesaplanır.

${\displaystyle J=\int Fdt}$

Değişken kütle

Değişken kütlelere impuls-momentum teoreminin uygulanması Tsiolkovsky roket denkleminin bulunmasını sağlamıştır.

Kaynakça

• Konya Üniversitesi. "Parçacık Kinetiği İmpuls&Momentum" (PDF). 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2014.