İnsani Gelişme Endeksi'ne göre Azerbaycan bölgeleri listesi

Bu makalede, mevcut bağlamda önemini, etkisini ve alaka düzeyini tam olarak anlamak amacıyla İnsani Gelişme Endeksi'ne göre Azerbaycan bölgeleri listesi'i çeşitli açılardan ve perspektiflerden inceleyeceğiz. Çeşitli alanlardaki etkisini ve gerçekliğimizi şekillendiren diğer unsurlarla etkileşimini inceleyerek İnsani Gelişme Endeksi'ne göre Azerbaycan bölgeleri listesi'in farklı yönlerini ve boyutlarını vurgulayacağız. Ayrıntılı ve kapsamlı bir analiz aracılığıyla, İnsani Gelişme Endeksi'ne göre Azerbaycan bölgeleri listesi'in karmaşıklığını ve derinliğini ortaya çıkaracağız ve anlamını tam olarak anlamamıza olanak tanıyan kapsamlı bir vizyon sunacağız. Bütünsel bir yaklaşım kullanarak, İnsani Gelişme Endeksi'ne göre Azerbaycan bölgeleri listesi'e çok yönlü bir perspektiften yaklaşarak okuyucuyu, ufuklarını genişleten ve bu konudaki bilgilerini zenginleştiren bir keşif ve anlayış yolculuğuna davet edeceğiz.

Bu listede başkent ve en büyük şehir olan Bakü dahil Azerbaycan bölgeleri 2018 İnsani Gelişme Endeksi'ne göre sıralanmıştır. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve Laçın bu listeye dahil edilmemiştir.

Sıra	Bölge	İGE (2018)	Karşılaştırılabilir ülke
Çok Yüksek Gelişmişlik Düzeyi
1	Bakü	0.822	Kazakistan,  Belarus,  Rusya
Yüksek Gelişmişlik Düzeyi
2	Abşeron Ekonomi Bölgesi (Bakü dahil değildir)	0.798	İran,  Trinidad ve Tobago,  Sırbistan
3	Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti	0.772	Malezya,  Mauritius
4	Şeki-Zakatala Ekonomi Bölgesi	0.757	Azerbaycan,  Ekvador,  Çin
–	Azerbaycan	0.754	Ukrayna,  Ekvador,  Çin
5	Guba-Haçmaz Ekonomi Bölgesi	0.731	Lübnan,  Moğolistan
6	Dağlık Şirvan Ekonomi Bölgesi	0.720	Belize
7	Gence-Kazah Ekonomi Bölgesi	0.719	Maldivler
8	Lenkeran Ekonomi Bölgesi	0.712	Filipinler
9	Aran Ekonomi Bölgesi	0.708	Libya
10	Yukarı Karabağ	0.702	Gabon

Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti

Nahçıvan yüksek İnsani Gelişme Endeksi'ne sahiptir; sosyoekonomik gücü, (Türkiye dışındaki) komşu olduğu ülkeler ve Azerbaycan'ın kendisinden bile çok daha fazladır. Nahçıvan Özerk Bölgesi İstatistik Komitesi (2017 yılı sonu için) 30 Haziran 2018 tarihli raporunda, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı sosyoekonomik veriler açıklamıştır:

Ölçüt	Değer
Nüfus	462,055
Kişi başına düşen GSYİH (SAGP)	$15,240
Beklenen yaşam süresi	72.9 yıl
Ortalama Alınan Eğitim Yılı	10.5 years
Beklenen Eğitim Yılı	12.6 years

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programının 2014 İnsani Gelişme Endeksi metodu kullanılarak aşağıdaki bilgiler elde edildi:

Ölçüt	Değer
Gelir Endeksi	0.7593
Beklenen yaşam süresi	0.8138
Eğitim Endeksi	0.7071

İGE değeri bu durumda şu şekilde olur:

${\displaystyle (0.7593\cdot 0.8138\cdot 0.7071)^{\frac {1}{3}}=0.7600.}$

Kaynakça

1. ^ "2019 Human Development Index Ranking". Human Development Reports. UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020. 
2. ^ "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (İngilizce). 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2018. 
3. ^ "Human Development Report 2018 – "Human Development Indices and Indicators"" (PDF). HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. ss. 22-25. 14 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2018. 
4. ^ "Naxçıvan əhalisinin sayı açıqlandı". 22 Mayıs 2018. 25 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2018 – qafqazinfo.az vasıtasıyla. 
5. ^ "Makroiqtisadi göstəricilər". statistika.nmr.az. 1 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2014. 
6. ^ "Naxçıvan Muxtar Respublikası üzrə cins bölgüsündə doğulanda gözlənilən ömür uzunluğu". 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2014. 
7. ^ ^{a b} "Naxçıvan Muxtar Respublikası üzrə təhsilin əsas göstəriciləri". 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2014. 
8. ^ "Technical notes: Calculating the human development indices – graphical presentation" (PDF). 24 Haziran 2014. 1 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Aralık 2014.