16. yüzyıl
Günümüz dünyasında 16. yüzyıl toplumun çeşitli alanlarında önem kazanan bir konudur. Siyasi alandan bilimsel alana kadar 16. yüzyıl sürekli ilgi ve tartışma konusu haline geldi. İnsanların etkileşim kurma ve günlük yaşamlarını sürdürme biçimleri üzerindeki büyük etkisi nedeniyle, 16. yüzyıl'in günlük yaşamlarımızdaki etkilerini anlamak ve analiz etmek çok önemlidir. Bu yazıda 16. yüzyıl'in farklı bakış açıları ve boyutlarının yanı sıra günümüz toplumu üzerindeki etkisini de inceleyeceğiz.
| Binyıllar |
|---|
| 2. binyıl |
| Yüzyıllar |
| Onyıllar |
16. yüzyıl, Jülyen takvimine göre 1501 yılıyla 1600 yılı arasındaki yüzyıldır.
Olaylar
- 1500: Portekizli denizci Álvares Pedro Cabral Brezilya'yı resmen keşfetti.
- 1500: Kemal Reis'in liderliğindeki Osmanlı filosu, İkinci Lepanto Deniz Savaşı'nda Venediklileri mağlup eti.
- 1501: Michelangelo, David heykeli üzerinde çalışmaya başlamak için memleketi Floransa'ya döndü.
- 1501: 1736 yılına kadar İran'ı yönetecek olan Safevî hanedanı, İslam'ın Şii zümresini benimsedi.
- 1503: 14 veya 21 Aralık'ta Nostradamus doğdu.
- 1503: Leonardo da Vinci, üç dört yıl sonra tamamlayacağı Mona Lisa adlı tablosuna başladı.
- 1503: İspanya, Cerignola Savaşı'nda Fransa'yı mağlup etti. Tarihte barutlu küçük silahlarla kazanılan ilk savaş sayılır.
- 1504: Kurak bir dönem, İspanya genelinde açlığa yol açtı.
- 1506: En az iki bin Marrano Yahudisi, Lizbon'da çıkan bir isyanda katledildi.
- 1506: Christopher Columbus, İspanya'nın Valladolid şehrinde öldü.
- 1506: Polonya, Kırım Hanlığı'ndan gelen Tatarlar tarafından işgal edildi.
- 1506: ((İzlanda)) ((Arne Saknussemm))dünya'nın merkezine yolculuk el yazısı)
- 1513 Machiavelli Prens'ini yazdı.
- 1513 Piri Reis Kitab-ı Bahriye'yi yazdı.
- 1513 Yenişehir Muharebesi
- 1514 Çaldıran Muharebesi
- 1516 Koçhisar Muharebesi
- 1516 Mercidabık Muharebesi
- 1517 Ridaniye Muharebesi
- 1517 Doksan Beş Tez
- 1519 Ünlü Ressam Leonardo Da vinci Öldü.
1520-Yavuz Sultan Selim öldü. (d.1470)
1520-Kanuni Sultan Süleyman tahta geçti. (d.1494)
1522-Kanuni Sultan Süleyman Rodos Adası'nı aldı
1526-Osmanlı Devleti Macaristan Krallığı'nı Mohaç Meydan Muharebesi'nde büyük bir bozguna uğrattı.
1532-İnka İmparatorluğu'nun İspanyollar tarafından fethi
1536-Pargalı İbrahim Paşa'nın İdamı
1538-Kanuni,Bender'i fethetti.
1538-Kanuni Sultan Süleyman, bir kısım Arap toprakları ile Yemen"i fethetti.
1540- Papa III. Pavlus “İsa Cemiyeti/Cizvit Kurumunun Kaideleri”ni imzalamayı kabul etti ve İsa Cemiyeti/Cizvitler resmi olarak kurulmuş oldu.
1541-Kanuni Sultan Süleyman Macaristan seferine çıktı.
1546- Barbaros Hayrettin Paşa'nın ölümü
1547- Fransa Kralı I.François'in ölümü.
Kanuni Sultan Süleyman,Trablusgarp'ı fethetti.
1553 - Şehzade Mustafa, Sultan Süleyman'ın emriyle idam edildi.
- 1558 Hürrem Sultan öldü.
- 1558 - Kutsal Roma İmparatoru V.Karl'ın ölümü.
- 1560: Osmanlı Donanması İspanya filosunu Cerbe Deniz Savaşı'nda mağlup etti.
- 1561: Guido de Bres Protestan inancına dair Belçika İnanç Açıklaması'nı kaleme aldı.
- 1562: Babür lideri Ekber Şah güçlü Hindu Rajputlardan kendine bir eş seçerek Müslüman ve Hindu grupları bir araya getirdi.
- 1563: Fransız Din Savaşları'nda Wassy Katliamı ve Dreux Savaşı.
- 1563: İngiltere'de Büyük Veba Salgını 80.000 can aldı. Sırf Londra'da 20.000 kişi salgından dolayı öldü.
- 1564: William Shakespeare 26 Nisan'da vaftiz edildi.
- 1565: Hindu Vijayanagara İmparatorluğu ve Deccan saltanatları arasında Talikota Muharebesi gerçekleşti.
- 1565: Mir Chakar Khan Rind 97 yaşında öldü.
- 1565: Estácio de Sá Brezilya'da Rio de Janeiro şehrini kurdu.
- 1565: Osmanlı kuvvetleri Malta Kuşatması'nı gerçekleştirdi.
- 1566:Kanuni Sultan Süleyman, Zigetvar kuşatmasında öldü.
- 1566:II.Selim Osmanlı İmparatorluğunun Tahtına Geçti
- 1566-1648: İspanya ve Hollanda arasında Seksen Yıl Savaşları gerçekleşti.
- 1567: İskoç Kraliçesi Mary I. Elizabeth tarafından hapsedildi.
- 1568-1571: İspanya'da Morisco Ayaklanması.
- 1568-1600: Japonya'da Azuçi-Momoyama dönemi.
- 1569: İngiltere'de Kuzey İsyanı (Rising of the North) başladı.
- 1569: Lehistan-Litvanya Birliği Lublin Antlaşması ile kuruldu. 1795'e kadar sürdü.
- 1570: Korkunç İvan, Novgorod halkının toplu katliamı için emir verdi.
- 1571: Papa V. Pius, Osmanlı Devleti'ne karşı Kutsal Birlik oluşturdu.
- 1571: Osmanlı Devleti, İnebahtı Deniz Savaşı'nda Kutsal Birlik'e karşı yenilgiye uğradı.
- 1571: Kırım Tatarları Moskova'ya saldırdı ve Kremlin hariç her şeyi yaktı.
- 1571: İspanyol misyonerler Kızılderililer tarafından Jamestown Settlement, Virginia'da katledildiler.
- 1571: Sokullu Mehmet Paşa,Kıbrıs Adası"nı aldı.
- 1572: Brielle, Seksen Yıl Savaşları'nda Protestan Geuzen tarafından Habsburg İspanyası'ndan geri alındı.
- 1572: İspanyol konkistadorlar son İnka lideri Túpac Amaru'yu Vilcabamba, Peru'da ele geçirip, Cusco'da idam ettiler.
- 1572: Catherine de' Medici, Aziz Bartalmay Yortusu Kıyımı'nı başlattı. Katliamda Protestan lider II. Gaspard de Coligny ve binlerce Huguenot öldü. Şiddet olayları Paris'ten diğer kentlere ve kırsal kesimlere yayıldı.
- 1573: Her iki tarafta ağır kayıplara yol açan Haarlem Kuşatması İspanya'nın zaferiyle sona erdi.
- 1574: 4 ay süren Leiden Kuşatması Hollanda'nın zaferiyle sona erdi.
- 1574: Sokullu Mehmet Paşa,Tunus"u aldı.
- 1574: II.Selim öldü.
- 1575: Oda Nobunaga nihayetinde Nagaşima kalesini ele geçirmeyi başardı.
- 1575: Lehistan,Osmanlı İmparatorluğu himayesine girdi.
- 1576: Anvers, az ücret alan İspanyol askerler tarafından yağmalandı.
- 1577-1580: Francis Drake Dünya'nın etrafında gemiyle dolaştı.
- 1578: Portekiz Kralı I. Sebastião Vadi'l-Mehazin Muharebesi'nde öldü.
- 1579: Hollanda Cumhuriyeti'nin temelini oluşturan Utrecht Birliği kuzey Hollanda'yı bir araya getirdi.
- 1579: İspanya Hollandası, Avusturya Hollandası ve Belçika'nın temelini oluşturan Arras Birliği güney Hollanda'yı bir araya getirdi.
- 1580: İspanya Kralı II. Felipe İspanyol Armadası'nı inşa ettirdi. İspanya limanlarındaki İngiliz gemilerine alıkoyuldu.
- 1580: İspanya, II. Felipe'nin liderliğinde Portekiz'le birleşti. Portekiz tahtını ele geçirme çabaları Portekiz İmparatorluğu'nun sonunu getirdi. İspanya ve Portekiz tahtları 1640 yılına kadar birleşik kaldı.
.jpg)
- 1582: Papa XIII. Gregory Gregoryen takvimini yayınladı.
- 1582: Yermak Timofeyeviç, Stroganovlar adına Sibir Hanlığı'nı fethetti.
- 1584-1585: Anvers Kuşatması'ndan sonra şehirdeki tüccarların çoğu Amsterdam'a kaçtı.
- 1585-1604: İngiliz-İspanyol Savaşı Atlantik'in iki tarafında gerçekleşti.
- 1587: Luristan Osmanlılar tarafından işgal edildi.
- 1588: İngiltere İspanyol Armadası'nı geri çevirdi.
- 1589: İspanya İngiliz Armadası'nı geri çevirdi.
- 1591: Gazi Giray, Moskova'ya karşı kalabalık bir Tatar seferi başlattı.
- 1591: Mali'de, Sultan Ahmed el-Mansur'un Judar Paşa liderliğindeki Faslı kuvvetleri Tondibi Savaşı'nda Songhay İmparatorluğu'nu mağlup etti.
- 1592-1593: John Stow, 200.000 nüfuslu Londra'da 10.675 kişinin büyük veba salgınından öldüğünü kayda geçirdi.
- 1592-1598: Kore, Çinli Ming Hanedanı'nın yardımıyla iki Japon istilasını geri püskürttü.
- 1593-1606: Habsburg İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu arasında Uzun Savaş gerçekleşti.
- 1598: Nantes Fermanı Fransız Din Savaşları'nı sona erdirdi.
- 1598-1613: Rusya Smutnoye Vremya döneminde anarşiye doğru sürüklendi.
- 1600: Giordano Bruno, Hristiyanlık'a aykırı düşüncelerinden dolayı Roma'da yakılarak öldürüldü.
- 1600: Japonya'da Sekigahara Savaşı gerçekleşti. Edo dönemi başladı.
