ASP
Günümüzde ASP toplumda ilginin giderek arttığı bir konu haline geldi. Teknolojinin ilerlemesi ve küreselleşmeyle birlikte ASP ekonomiden kültüre kadar farklı alanlarda da önem kazandı. Bu yazıda ASP'in hayatımıza etkisini ve zaman içinde nasıl geliştiğini inceleyeceğiz. Kökeninden bugünkü önemine kadar, ASP'i bugün bu kadar anlamlı kılan çeşitli yönleri inceleyeceğiz. Ayrıca farklı sektörlerdeki etkisini ve çevremizdeki dünyayla ilişki biçimimizi nasıl dönüştürdüğünü analiz edeceğiz.
| Orijinal yazar(lar) | Microsoft |
|---|---|
| İlk yayınlanma | Aralık 1996 |
| Güncel sürüm | 3.0 / 17 Şubat 2000) |
| Programlama dili | VBS, JS |
| İşletim sistemi | Microsoft Windows |
| Lisans | Ticari Sahipli yazılım |
| Resmî sitesi | www |
Active Server Pages (Türkçe: Etkin Sunucu Sayfaları) kısaca ASP, Microsoft'un ilk dinamik web sayfaları üretmek için geliştirdiği sunucu taraflı betik motoru. Klasik ASP ya da ASP Klasik olarak da bilinir.
Bir ASP dosyasının içinde, özel nesneler ve VBS, JS, SQL kodları bulunur, bu sayfalar istemci tarafından istendiğinde sunucu öncelikle ASP içindeki kodları icra ederek, istemciye göndereceği bilgiyi oluşturur ve gönderir. Gönderilen bilgi genellikle HTML (ya da SGML) şeklindedir. Fakat sadece bunlarla sınırlı değildir, aynı şekilde bir grafik dosyası da oluşturulup, istemciye gönderilebilinir.
ASP sayfaları HTML kodlarının içine <% ve %> ASP taglarıyla gömülü şekilde oluşturulduğu halde bir kez sunucu tarafından yorumlandığında saf HTML olarak döner. Kaynak kodlara bakıldığında ASP kodları görülmez. Bu kodlamacıların kaynaklarını saklamalarını kolaylaştırır.
ASP'nin ortaya çıkış nedenlerinden birisi de CGI dillerinin Oturum (Session) ve Uygulamaların (Application) başından sonuna kadar izlenmesinin yetersiz oluşundandır.
ASP'de Kullanılan Nesneler
ASP altı adet tümleşik nesneyi barındırır.
Response
İstemciye HTTP içeriği ve çerez benzeri bilgileri gönderir.
<%
If Len(Request.QueryString("name")) > 0 Then
Response.Cookies("name") = Request.QueryString("name")
End If
Response.Write Server.HTMLEncode(Response.Cookies("name")) & " hoşgeldiniz!"
%>
Request
İstemci tarafından gönderilen bilgileri okur.
<%
' Get metodu ile gelen form bilgisini istemciye gönderir
Response.Write Server.HTMLEncode(Request.QueryString("name")) & " hoşgeldiniz!"
%>
Session
Oturum bazlı değişkenleri tutar.
<%
If Len(Request.QueryString("name")) > 0 Then
Session("name") = Request.QueryString("name")
End If
Response.Write "Welcome " & Server.HTMLEncode(Session("name")) & "!"
%>
Application
Tüm istemcilerin paylaşabildiği değişkenleri tutar.
<%
Application("uygulama_ismi") = "ASP Uygulamam"
Response.Write Server.HTMLEncode(Application("uygulama_ismi")) & " uygulamasına hoş geldiniz!"
%>
Server
Sunucu üzerinde kurulu veritabanı (ADO), dosya sistemi ve diğer kurulu kütüphanelere erişim sağlar.
<%
Dim oAdoCon, oAdoRec, oAdoStm, oCdoCon, oCdoMsg, oSciDic, oSciFsm, oMswAdr
Set oAdoCon = Server.CreateObject("ADODB.Connection")
Set oAdoRec = Server.CreateObject("ADODB.Recordset")
Set oAdoStm = Server.CreateObject("ADODB.Stream")
Set oCdoCon = Server.CreateObject("CDO.Configuration")
Set oCdoMsg = Server.CreateObject("CDO.Message")
Set oSciDic = Server.CreateObject("Scripting.Dictionary")
Set oSciFsm = Server.CreateObject("Scripting.FileSystemObject")
Set oMswAdr = Server.CreateObject("MSWC.AdRotator")
%>
Err
Hata yakalama metotlarını içerir.
<%
On Error Resume Next
Response.Write 1 / 0
Response.Write "Hata Kodu: " & Server.HTMLEncode(Err.Number) & "<br />"
Response.Write "Hata Kaynağı: " & Server.HTMLEncode(Err.Source) & "<br />"
Response.Write "Hata Açıklaması: " & Server.HTMLEncode(Err.Description)
If Err.Number <> 0 Then
Err.Clear
End If
%>
Examples
Basit örnekler.
Ekrana bugünün tarihini yazar.
<% = date() %>
Ekrana bugünün zamanını, saat ve tarih bilgisi ile yazar.
<% = now() %>
Ekrana sadece saat bilgisini yazar.
<% = time() %>