Günümüz dünyasında Ahmed Fevzi Paşa benzeri görülmemiş bir önem kazanmıştır. Teknolojinin ilerlemesi ve küreselleşmeyle birlikte Ahmed Fevzi Paşa her yerde ilgi ve tartışma konusu haline geldi. Ahmed Fevzi Paşa, ortaya çıkışından bugünkü etkisine kadar insanların hayatında ve toplumun gelişiminde temel bir rol oynamıştır. Yıllar geçtikçe Ahmed Fevzi Paşa'in etkisini ve farklı alanlardaki yansımalarını daha iyi anlamak için çok sayıda çalışma ve araştırma yapıldı. Bu nedenle, bu konu hakkında daha eksiksiz ve kesin bir vizyona sahip olmak için Ahmed Fevzi Paşa'i ve onun çeşitli boyutlarını dikkatli bir şekilde analiz etmek önemlidir.
Ahmed Fevzi Paşa | |
|---|---|
Firari Ahmed Fevzi Paşa, diğer anılan lakabıyla Hain Ahmed Fevzi Paşa[1] Osmanlı donanması'nın Kaptan-ı Derya'lığını yapmış, 1839 yılında firar ederek Osmanlı donanmasını isyan etmiş olan Mısır'a teslim etmesinden dolayı hain olarak tanınan bir denizci ve devlet adamı.
Girit kökenliydi. İstanbul'a genç yaşta gelmiş. Bir süre kayıkçılık yaptıktan sonra donanmaya girerek yükselmiş, 10 Kasım 1836 tarihinde II. Mahmud tarafından Kaptan-ı Deryalığa getirilmişti. Mühendishane-i Bahr-i Hümayun binasının genişleterek yeniden inşa edilmesini üstlendi.
Padişah II. Mahmud 2 Temmuz 1839 tarihinde Osmanlı ordusunun Nizip'te Mısır ordusu önünde bozguna uğradığı günlerde öldü. Yerine tahta çıkan oğlu Abdülmecid henüz 16 yaşındaydı. Osmanlı Devleti'nin bu zor günlerinde Koca Mehmet Hüsrev Paşa padişaha baskı yaparak kendisini sadrazam ilan ettirdi.
Ancak Ahmed Fevzi Paşa'yla Hüsrev Paşa birbirlerine düşmandılar. Sadrazam olan Hüsrev Paşa o sırada Osmanlı donanmasının başında Ege Denizi sularında seyretmekte olan Ahmed Fevzi Paşa'yı İstanbul'a geri çağırdı. Ahmet Fevzi Paşa İstanbul'a ulaştığı zaman idam edileceğinden korktu ve Mısır'a sığınmaya karar verdi. Emrindekilerin çoğuna asıl amacını söylemeden gemilerin tümünü Mısır'a yöneltti ve İskenderiye'de demirleyerek tüm donanmayı Kavalalı Mehmed Ali Paşa'ya teslim etti. Böylece 12 yıl önceki Navarin Deniz Savaşı'nda tamamen yok edilmiş olan Osmanlı donanması bir kez daha yok edilmiş oluyordu.
Osmanlı gemileri uzun süre Mısır'da kaldı. Osmanlı Devleti Mısır'a karşı çok zayıf bir duruma düşmüştü. Abdülmecid 1841 yılında bir ferman imzalayarak Mısır Valiliğinin miras yoluyla Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın ailesinde kalması kabul etti. Böylece Mısır'daki isyan sona erdi. Ahmed Fevzi Paşa Mısır'da 1840 yılı civarında öldü.[2]
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Çengeloğlu Tahir Mehmet Paşa |
Kaptan-ı Derya 1836 - 1839 |
Sonra gelen: Said Paşa |