Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa

Günümüz dünyasında Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa insanların hayatında temel bir rol üstlenmiştir. Ortaya çıkışından bu yana Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa, iletişim şeklimizden günlük faaliyetlerimizi yürütme şeklimize kadar toplumun çeşitli yönleri üzerinde önemli bir etki yarattı. Bu yazıda Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa'in günlük hayatımızda oynadığı rolün yanı sıra farklı alanlardaki etkisini de inceleyeceğiz. Popüler kültür üzerindeki etkisinden akademik alandaki önemine kadar Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa'in günümüzde büyük ilgi ve alaka konusu olduğu kanıtlanmıştır. Bu araştırma aracılığıyla Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa'in hayatımızda oynadığı rolü ve etrafımızdaki dünya üzerindeki etkisini daha iyi anlamaya çalışacağız.

Sevr Antlaşması'nı imzalayan heyetin üyeleri arasında sağdan ikinci konumda duran Bağdatlı Hâdî Paşa

Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa (Osmanlı Türkçesi: بغدادلي محمد حادي پاشا) veya Abdülhâdî Paşa (1861, Bağdat - 1932, Tiran), Osmanlı Devleti'nin son yıllarında valilik ve nazırlık görevlerinde bulunmuş bir asker ve devlet adamıydı.

1882 yılında Mekteb-i Harbiye'den mezun oldu. Ağustos 1908–Mayıs 1909 tarihleri arasında Kosova valisi olarak görev yaptı. Mayıs 1909-Aralık 1910 tarihleri arasında 3. Ordu komutanlığı yaptı. 1914 yılında Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Reisliği görevini yürüttü. Ancak I. Dünya Savaşı'ndan önce ordudan emekli oldu. Savaştan sonra 1919 yılında kısa bir süre Ayan Meclisi üyeliği yaptı. Damat Ferid Paşa'nın kurduğu Hürriyet ve İtilaf Fırkası hükûmetlerinde Eylül 1919–Şubat 1920 tarihleri arasında Ticaret ve Ziraat Nazırlığı, Temmuz–Ekim 1920 tarihleri arasında Maarif Nâzırlığı ve Eylül–Ekim 1920 arasında da tekrar Ticaret ve Ziraat Nazırlığı görevlerinde bulundu. 15 Eylül 1919'da Meclis-i Âyan üyeliğine atanmıştır.

Maarif nazırlığı görevini yürütmekteyken 10 Ağustos 1920 tarihinde imzalanan Sevr Antlaşması'nda Osmanlı Devleti'ni temsil eden heyetin üyeleri arasında yer aldı. Bu nedenle Türk Kurtuluş Savaşı'ndan sonra yurt dışına sürgüne gönderilen Yüzellilikler arasında yer aldı. Hayatının son yıllarını sığınmış olduğu Arnavutluk'ta geçirdi ve 1932 yılında orada öldü.

Kaynakça

  1. ^ Sinan Kuneralp, Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922), Prosopoprafik Rehber, İstanbul 1999, s. 95.
  2. ^ Devirden Devire, Hıfzı Veldet Velidedeğlu, Cilt 2, Sayfa: 62, Bilgi Yayınevi, İstanbul, 1974.