Bugün Biga Sancağı konusuna değinmek istiyoruz çünkü günümüz toplumunda oldukça ilgi uyandıran bir konudur. Biga Sancağı tarih boyunca var olan ve birçok alanda analiz ve tartışma konusu olan bir konudur. Bu makalede, okuyucularımıza bu konuyla ilgili kapsamlı ve zenginleştirici bir vizyon sunmak amacıyla Biga Sancağı'in çeşitli boyutlarını derinlemesine incelemeyi öneriyoruz. Günlük yaşamın farklı yönlerindeki etkileri de dahil olmak üzere, kökeninden bugünkü önemine kadar, Biga Sancağı'in toplumumuzdaki önemini ve etkisini daha iyi anlamamıza olanak tanıyan geniş ve eksiksiz bir bakış açısı sunmayı amaçlıyoruz.
|
Biga Sancağı veya Kale-i Sultaniye (Osmanlı Türkçesi: Osmanlıca: بيغا سنجاغي ), Osmanlı İmparatorluğu Sancağı. 1888 yılında Karesi Vilayetinden ayrılarak bağımsız Biga Sancağı adıyla İstanbul’a bağlanmıştır. Kazâları, Kale-i Sultaniye, Ezine, Ayvacık, Bayramiç, Biga, Lapseki idi. Şimdiki Çanakkale ilinin Anadolu’da olan topraklarını kapsıyordu.
Biga, ondördüncü yüzyılda Osmanlı devletine katıldı, Kanuni Sultan Süleyman dönemine kadar kaza olarak yönetildi, o döneminde Biga Sancağı adıyla merkezi Gelibolu’da olan Cezayir-i Bahr’i Sefid (Akdeniz Adaları) eyaletine bağlanmıştır. O dönemde Biga Sancağı bugünkü Çanakkale ilinin Anadolu’da olan topraklarını kapsıyordu, hatta Balıkesir ili topraklarını da içine alıyordu.
Biga Sancak’ının Cezayir-i Bahr-i Sefid eyaletine bağlılığı 19. yüzyıl ortalarına kadar sürmüştür. 1867’de Çanakkale (Kale-i Sultaniye) Cezayir-i Bahr-i Sefid vilayetinin merkezi yapılınca Biga kazaya dönüşmüştür. 1877 yılında Cezayir-i Bahr-i Sefid vilayetinin merkezi Rodos’a taşınmış, şimdiki Çanakkale ilinin Anadolu yakasındaki toprakları Biga Sancağı adıyla hükûmet merkezi olan İstanbul’a bağlanmıştır. 1881’de Biga Sancağı ile Karesi Sancağı birleştirilmiş ve Karesi Vilayeti adıyla yeni bir vilayet kurulmuştur. 1888 yılında, Biga yeniden bağımsız sancak olmuştur.
Biga Sancağı 1914 nüfusu | |||||||||||||||
Kaza | Müslüman | Ortodoks Rum | Ermeni | Yahudi | Bașka | Toplam | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kale-i Sultaniye | 13,596 | 4,358 | 1.269 | 2,961 | 68 | 22,252 | |||||||||
Ezine | 15,801 | 486 | 700 | 256 | 82 | 17,325 | |||||||||
Ayvacık | 17,089 | - | 5 | 1 | - | 17,095 | |||||||||
Bayramiç | 20,614 | 290 | 48 | 269 | 9 | 21,230 | |||||||||
Biga | 65,242 | 2,243 | 409 | 103 | 67,997 | ||||||||||
Lapseki | 17,561 | 1,164 | 43 | 52 | 1,096 | 19,916 | |||||||||
Toplam | 149,903 | 8,541 | 2,474 | 3,642 | 1,255 | 165,815 | |||||||||
Bașka: 9 Katolik Rum, 67 Protestan, 1,097 Ortodoks Bulgar ve 82 Ulah. |