Dokuz Umde ismi her insanda farklı duygular, anılar ya da anlamlar uyandırabilir. Antik çağlardan günümüze kadar Dokuz Umde hayatın çeşitli alanlarında ilgi, tartışma ve yansıma konusu olmuştur. Önemi sınırları ve çağları aşan, etkisi kültürde, bilimde, politikada ve insan ilişkilerinde hissedilen bir olgudur. Bu makalede, Dokuz Umde'in anlamını ve alaka düzeyini derinlemesine inceleyeceğiz, mevcut dünya üzerindeki etkisini ve geleceğe yansımasını analiz edeceğiz.
Dokuz Umde veya Dokuz İlke, Mustafa Kemal Atatürk'ün TBMM'nin birinci döneminin çalışma süresi sona ermeden bir süre önce, 8 Nisan 1923'te yayımlamış olduğu bildiridir. CHP'nin ilk programı olarak sayılmaktadır.
Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti daha sonra Halk Fırkası'na dönüşmüştür. Halk Fırkası tarafından bir program olarak benimsenen Dokuz Umde daha sonra CHP'nin ilk programı olarak sayılmıştır.
1- Egemenlik ulusundur.
2- TBMM dışında hiçbir makam ulusal yazgıya engel olamaz.
3- Bütün yasalarda, örgütlerde, yönetimde, eğitimde ulusal egemenlik esastır.
4- Saltanatın kaldırılması kararı değiştirilemez.
5- Mahkemeler ve yasalar düzeltilecektir.
6- Aşar vergisi kaldırılacaktır.
7- Öğrenim birleştirilecektir.
8- Askerlik süresi kısaltılacaktır.
9- Mali, idari ve ekonomik bağımsızlık kesin koşuldur.