Ha (harf)

Günümüz dünyasında Ha (harf) benzeri görülmemiş bir önem kazanan bir konudur. Sosyal, politik, ekonomik ya da teknolojik alanda Ha (harf) dünya çapında bireylerin ve kuruluşların ilgi odağı haline geldi. Etkisi insanların günlük yaşamlarından küresel düzeyde stratejik kararlara kadar uzanmaktadır. Bu yazıda Ha (harf)'in önemini detaylı bir şekilde inceleyip toplumun bugününü ve geleceğini nasıl şekillendirdiğini analiz edeceğiz. Ayrıca, bunun farklı bağlamlardaki etkilerini ve farklı aktörler tarafından nasıl ele alındığını inceleyeceğiz.

Ha (ح), Arap alfabesinin altıncı harfi. İbranice muadili het harfidir. Ebced hesabındaki değeri 8'dir. Kamerî harflerdendir.

Yazılış

Ha harfi sağdan ve soldan bitişebilen bir harftir.

Sonda Ortada Başta Yalın Transkript Fonetik Karşılık
ـح ـحـ حـ ح ħ

Mahreç - Fonetik

Ha harfi, boğaz tamamen açıkken boğazın tam ortası sıkılarak ses tellerinin titreştirilmesi ile gırtlaktan çıkarılır (, ). Kalın harflerdendir. Yorgunken nefes nefese kaldığımızda çıkan kalın H sesi gibidir. Bu sesi çıkarıp çıkaramadığımızdan emin olabilmek için başparmağımızı gırtlağımıza hafifçe bastırırız, eğer gırtlak kıpırdayıp yukarı doğru hareket ederse sesi doğru olarak çıkartıyoruz, demektir. Örneğin: Maⱨrem (Mahrem)... Bu sese en uygun örneklerden birisi de Ⱨacı (Ҳacı: Hacı) sözcüğüdür. Bazen harfi ile de gösterilir: Ḩamam.

Bu sesin Türkçede karşılığı yoktur. Anadolu Türkçesinin halk ağzındaki ve Azericedeki kullanımında çoğu zaman aynı kaynağa yakın olarak seslendirilen Arapçadaki Hı (خ) harfi ile olan farkı ortadan kalkmıştır (X). Çünkü ح () ve خ (X) harfleri boğazdan gelen sesler olduğu için Türkçede ayrımları en zor yapılan harfler arasında yer alırlar. Normal biçimi ile kalın sesli biçimi arasında duran ح () harfi sıklıkla iki yöne doğru kayarak Türkçedeki farkları ortadan kalkar. H--X sıralamasında ortadaki harfi ya normal H'ya ( ه He) ya da kalın hırıltılı X'ya dönüşerek Türkçedeki ayrımı son derece zorlaşır.