Haber kipi

Günümüz dünyasında Haber kipi büyük ilgi ve tartışmalara yol açan bir konudur. Zamanla Haber kipi akademisyenlerin, uzmanların ve kamuoyunun dikkatini çekerek farklı alanlardaki tartışmaların önemli bir noktası haline geldi. Haber kipi'in alaka düzeyi toplum üzerindeki etkisine ve günlük yaşamlarımızı etkileme şekline yansır. Bu makalede Haber kipi konusunu derinlemesine inceleyeceğiz, sonuçlarını, zaman içindeki gelişimini ve konuyla ilgili farklı bakış açılarını analiz edeceğiz.

Bildirme eki "-dir" ile karıştırılmamalıdır.
Örnekler
  • Geniş zaman kipi: dinler, sayar, uyur, sallar
  • Şimdiki zaman kipi: yazıyor, gidiyor, okuyor
  • Görülen geçmiş zaman kipi: duydu, baktı, geldi
  • Öğrenilen geçmiş zaman kipi: almış, gitmiş, yormuş
  • Gelecek zaman kipi: uçacak, verecek, sevecek,

Haber kipi veya bildirme kipi, Türkçede fiillerin zaman eklerinden birini taşıyan, yani zaman anlamı taşıyan hallerinden her biri. Türkçede beş haber kipi vardır:

Geniş zaman

Geniş zaman kipi: -r, -ir ve -ar'-er ekleri ile oluşturulur:

  • Her sabah dişlerimi 'fırçalarım'.

Şimdiki zaman

Şimdiki zaman kipi: -yor veya -mekte eki ile oluşturulur:

  • Babam arka bahçede çimleri 'biçiyor'.
  • Şu an TRT İstanbul Radyosunu 'dinlemektesiniz'.

Bilinen (görülen) geçmiş zaman

Bilinen (görülen) geçmiş zaman kipi: -di eki ile oluşturulur:

  • Geçtiğimiz hafta sonu Uludağ'a kayak yapmaya 'gittik'. (Ünsüz benzeşmesi nedeniyle örnekteki -di eki -ti'ye dönüşmüştür.)

Öğrenilen (duyulan) geçmiş zaman

Öğrenilen (duyulan) geçmiş zaman kipi: -miş eki ile oluşturulur:

  • Dayımlar da gelmiş.

Gelecek zaman

Gelecek zaman kipi: -ecek ,-acak eki ile oluşturulur:

  • Ablamlar yarın bize 'gelecek'.

Kaynakça

  1. ^ a b Haber (Bildirme) Kipleri 10 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçeciler.com. Erişim: 6 Ocak 2012.

Ayrıca bakınız