Pierre Bayle
Modern dünyada Pierre Bayle dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çekti. Toplum üzerindeki etkisi, siyasi alanla ilgisi, popüler kültür üzerindeki etkisi veya tarihteki anlamı nedeniyle Pierre Bayle sürekli ilgi ve tartışma konusu haline geldi. Pierre Bayle, kökeninden şu anki evrimine kadar yaşama, düşünme ve çevremizdeki dünyayla ilişki kurma biçimimizde bir önceyi ve sonrayı işaretledi. Bu makalede, Pierre Bayle'in farklı yönlerini, kökeninden günlük yaşam üzerindeki etkisine kadar inceleyeceğiz ve onun gerçek anlamını ve toplumumuzdaki alaka düzeyini anlamaya çalışacağız.
| Pierre Bayle | |
|---|---|
 Pierre Bayle'nin bir resmi. | |
| Tam adı | Pierre Bayle |
| Doğumu | 18 Kasım 1647 Carla-le-Comte, Fransa |
| Ölümü | 28 Aralık 1706 (59 yaşında) Rotterdam, Hollanda |
Pierre Bayle, 1647-1706 yılları arasında yaşamış olan Fransız filozofu. Temel eseri "Tarihsel ve Eleştirel Sözlük" olan Bayle, felsefi akılyürütmenin evrensel bir kuşkuculuğa yol açtığını, doğanın ise insanı körü körüne inanca zorladığını savunmuştur. Rasyonel çaba ve çalışmanın değersiz olduğunu öne süren Bayle, yine de insanın dış dünyada varlıkların, nesnelerin varolduğu ve Tanrı'nın aldatan bir varlık olmadığı görüşünü temellendirmek için, saf insanca dayanılması gerektiğini belirtmiştir.
Bayle, 17. yüzyıl felsefesinin şüpheci düşünürlerindendir. Akla yönelik şüpheyi derinleştirmiş ve sistematik bir septisizme varmıştır. Din ile bilimin uzlaştırılamazlığı fikrinden hareket etmiştir, dinsel dogmalarla aklın bilgileri arasında bir uzlaşma sağlanamayacağını öne sürmüştür. Dolayısıyla Pascal ile aynı şekilde her şeyin akıl ile aydınlatılabileceğine inanmamaktadır.
Bayle, çifte doğruluk önermesini ileri sürer, bunlar; aklın doğruları ve inancın doğrularıdır. Bayle'nin şüphesi kartezyen felsefenin ilkelerini de kapsar. O hem "düşünüyorum"dan, hem de matematik aksiyomların kesinliğinden şüphe eder. Ona göre bilginin hiçbir yerinde şüpheyi sona erdirecek bir kesinlik söz konusu olamaz.
 |
Wikimedia Commons'ta Pierre Bayle ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
 | Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
