Günümüz dünyasında Sırçalı Medrese dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çeken bir konudur. Ortaya çıkışından bu yana, Sırçalı Medrese büyük tartışmalara yol açtı ve çeşitli endüstrileri etkileyerek insanların etkileşim kurma, bilgi tüketme ve günlük aktivitelerini gerçekleştirme şeklini değiştirdi. Sırçalı Medrese gelişmeye devam ettikçe etkileri toplumda, ekonomide ve genel olarak kültürde daha belirgin hale geliyor. Bu yazıda Sırçalı Medrese'in çeşitli yönlerini derinlemesine inceleyeceğiz ve günümüz dünyası üzerindeki etkisini analiz edeceğiz.
Sırçalı Medrese ana girişi | |
![]() | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Medrese |
| Mimari tarz | Anadolu Selçuklu mimarisi |
| Konum | Konya, Türkiye |
| Koordinatlar | 37°52′12″K 32°29′38″D / 37.87000°K 32.49389°D |
| Başlama | 1242 |
| Tamamlanma | 1242 |
| Teknik ayrıntılar | |
| Kat sayısı | 2 |
Sırçalı Medrese, Konya’da, Anadolu Selçuklu dönemine ait, 1242 yılında inşa edilmiş bir medresedir.[1] Adını zengin çini (sırça) süslemelerinden almaktadır. Günümüzde Konya Mezar Taşları Müzesi olarak kullanılmaktadır.[2]
Sırçalı Medrese, II. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde Emir Bedrettin Muslih tarafından, İslam hukuku öğretimi amacıyla yaptırılmıştır.[3] Medresenin adındaki "sırçalı" ifadesi, yapının iç mekânında yer alan renkli çini süslemelere işaret eder.[2] Yapının cephesi ve taçkapısı zengin taş işçiliği ve Arapça kitabelerle süslenmiştir.[4]
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde uzun yıllar eğitim amacıyla kullanılmış, 19. yüzyıldan itibaren terk edilmiştir.[1] Restorasyonların ardından 20. yüzyılda Mezar Taşları Müzesi olarak ziyarete açılmıştır.[2]
Medrese, açık avlulu ve iki katlıdır. Ana plan doğu-batı doğrultusundadır. Yapının ortasında dikdörtgen bir avlu, avlu etrafında iki katlı öğrenci odaları ve kuzeyde ana iwan bulunur.[5] Ana iwan, avlunun üç basamak yukarısındadır ve yanında kışlık derslik olarak kullanılan kubbeli odalar yer alır. Cephenin ortasında, iki yanda nişler bulunan gösterişli bir taçkapı bulunmaktadır. Kapı üzerinde mermerden yapılmış ve Arapça sülüs hatla yazılmış bir kitabe yer alır.[3][6]
Yapıda taş, tuğla ve ahşap birlikte kullanılmıştır. Çini süslemeler başta batı iwanı, kubbeli odalar ve mezar odası olmak üzere çeşitli bölümlerde hâlen görülebilmektedir.[5]
Sırçalı Medrese özellikle zengin çini süslemeleriyle tanınır. Mozaik çini, sırlı tuğla ve taş kabartma bezemeler kullanılmıştır. Özellikle ana iwanın duvarlarında firuze, lacivert, siyah ve mor renkli çiniler göze çarpar.[4] Avlu duvarlarında ve iwanlarda geometrik desenler, Kûfi ve sülüs hatla yazılmış Kur'an ayetleri ve usta imzası (Muhammed b. Muhammed b. Osman el-Benna el-Tusi) bulunur.[6]
Girişin kuzeyinde, iki basamakla çıkılan mezar odasında üç sanduka bulunmaktadır; bunlardan birinin banisi Bedreddin Muslih'e ait olduğu tahmin edilmektedir.[7]
Yapı, günümüzde "Konya Mezar Taşları Müzesi" olarak kullanılmaktadır ve Selçuklu, Osmanlı, Bizans ve Roma dönemlerine ait mezar taşlarını barındırmaktadır.[2]