Joost van den Vondel (Keuln, 17 november1587 - Amsterdam, 5 februoari1679) was een Hollandschn dichter en tonêelschryver. Je was één van de grotste schryvers van de goudn zeventienste êeuwe in d' Hollandsche letterkunde.
Leevn
De doopsgezinde ouders van Joost van den Vondel vluchtegen weg uut Antwerpn uut schrik vo de contrareformoatie. Achter e verbluuf in Duutsland giengn ze in 1597 in Amsterdam weunn.
In 1610 trouwde Joost van den Vondel me Maria de Wolff en je pakte de kousewienkel van zyn voader over in de Warmoesstroate. Je kwam al zêere in contact met d' Amsterdamsche literaire weireld.
In 1606 wierd 'n lid van de rederykerskoamerHet Wit Lavendel en je rakte bevriend met P.C. Hooft en Hugo de Groot.
In 1613 begost Van den Vondel Latyn te lêern. Je was een overtuugd humanist en je dweepte met de klassiekn oudheid. Je vertoalde en bewerkte verschillige werkn van Sophocles, Euripides, Seneca, Vergilius en Ovidius. In 1625 het 'n ook nog Grieks gelêerd vo de Palamedes te kunn schryvn.
Van den Vondel stierf ip 91-joarige leeftyd. Z'n latste werk was zyn spottend grafschrift:
Hier leit Vondel zonder rouw,
Hy is gestorven van de kouw
Werkn
Decretum horribile (zj.)
Klinckdicht of Misbruik des kerkelyken bans (zj.)
Schriftuerlijck bruylofts reffereyn (1605)
Het Pascha ofte de Verlossinge Israels wt Egypten (1612)
Den gulden winckel (1613)
Hymnus ofte Lof-gesangh over de wijdberoemde scheepsvaert der Vereenighde Nederlanden (1613)
De vaderen (1616)
Vorsteliicke warande der dieren (1617)
De heerlyckheyd van Salomon (1620)
De helden Godes des ouwden verbonds (1620)
Hierusalem verwoest (1620)
Lof der zee-vaert (1623)
Palamedes oft Vermoorde onnooselheyd (1625)
De Amsteldamsche Hecuba (1626)
Geboorteclock van Willem van Nassau (1626)
Rommel-pot van 't hane-kot (1627)
Verovering van Grol, door Frederick Henrick, Prince van Oranje (1627)
Hippolytus of Rampsalige kuyscheyd (1628)
De Rynstroom (1629 of 1630)
Een otter in 't bolwerck (1630)
Harpoen (1630)
Roskam (1630)
Uitvaert van mijn dochterken (1633)
Huigh de Groots Josef of Sofompaneas (1635)
Lyckklagt aan het vrouwekoor, over het verlies van mijn ega (1635)
Gysbreght van Aemstel (1637)
Elektra (1639)
Maeghden (1639)
Gebroeders (1640)
Joseph in Dothan (1640)
Joseph in Egypten (1640)
Peter en Pauwels (1641)
Brieven der Heilige maeghden, martelaressen (1642)