Lezgisch
In dit artikel zullen we het onderwerp Lezgisch vanuit verschillende perspectieven onderzoeken met als doel het belang ervan in de huidige samenleving te analyseren en te begrijpen. Lezgisch is tegenwoordig een onderwerp van groot belang, omdat het van invloed is op talrijke aspecten van het dagelijks leven en een fundamentele rol speelt in de persoonlijke, professionele en sociale ontwikkeling. Door middel van een gedetailleerde analyse zullen we de verschillende facetten van Lezgisch behandelen, waarbij we de implicaties, uitdagingen en kansen ervan onderzoeken. Op dezelfde manier zullen we ons verdiepen in onderzoek en studies die een dieper inzicht bieden in Lezgisch en de invloed ervan in verschillende contexten. We hopen dat dit artikel een verrijkend en stimulerend perspectief biedt op Lezgisch, en het debat en reflectie over dit zeer relevante onderwerp aanmoedigt.
| Lezgisch лезги чІал | ||||
|---|---|---|---|---|
| Gesproken in |  Rusland Azerbeidzjan
| |||
| Vitaliteit | potentieel bedreigd | |||
| Sprekers | 670.000 | |||
| Taalfamilie |
| |||
| Alfabet | cyrillisch | |||
| Officiële status | ||||
| Officieel in | ||||
| Taalcodes | ||||
| ISO 639-1 | – | |||
| ISO 639-2 | lez | |||
| ISO 639-3 | lez | |||
| ||||
■ Verspreiding van het Lezgisch | ||||
| ||||
Het Lezgisch (лезги чІал, lezgi č’al) is een Nach-Dagestaanse taal, die wordt gesproken door de Lezgiërs.
Verspreiding
Het Lezgisch heeft ongeveer 670.000 sprekers en is een van de bestuurstalen in de Russische deelrepubliek Dagestan. De taal wordt ook gesproken in het aangrenzende gebied in Azerbeidzjan. Naast deze gebieden wordt de taal ook gesproken door minderheden in Georgië, Kazachstan, Oekraïne, Oezbekistan, Turkije en Turkmenistan.
Spraakkunst
Het Lezgisch is ongebruikelijk voor een Nach-Dagestaanse taal, omdat er geen naamwoordklassen zijn. Het Lezgisch heeft 18 naamvallen, die worden gevormd door middel van agglutinerende achtervoegsels. Daarvan worden er 12 nog steeds gebruikt in de spreektaal.
Klankleer
| labiaal | dentaal | alveolaar | palataal | velaar | uvulaar | glottaal | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| — | lab. | — | lab. | — | lab. | ||||||
| nasaal | m | n | |||||||||
| plosief | stemhebbend | b | d | ɡ | ɡʷ | ||||||
| stemloos | p | t | tʷ | k | kʷ | q | qʷ | ʔ | |||
| geaspireerd | pʰ | tʰ | tʷʰ | kʰ | kʷʰ | qʰ | qʷʰ | ||||
| ejectief | pʼ | tʼ | tʷʼ | kʼ | kʷʼ | qʼ | qʷʼ | ||||
| affricaat | stemhebbend | dz | dʒ | ||||||||
| stemloos | t͡s | t͡sʷ | t͡ʃ | ||||||||
| geaspireerd | t͡sʰ | t͡sʷʰ | t͡ʃʰ | ||||||||
| ejectief | t͡sʼ | t͡sʷʼ | t͡ʃʼ | ||||||||
| fricatief | stemhebbend | v | z | zʷ | ʒ | ʁ | ʁʷ | ||||
| stemloos | f | s | sʷ | ʃ | x | xʷ | χ | χʷ | h | ||
| vibrant | r | ||||||||||
| approximant | l | j | w | ||||||||
| voor | centraal | achter | ||
|---|---|---|---|---|
| ongerond | gerond | |||
| gesloten | i | y | ɨ | u |
| midden | e | ə | o | |
| open | a | |||
Schrift
Sinds 1938 wordt het Lezgisch geschreven in het cyrillisch, ter vervanging van het Latijnse alfabet dat sinds 1924 in gebruik was. Daarvoor werd het Arabisch alfabet gebruikt.
| А а | Б б | В в | Г г | Гъ гъ | Гь гь | Д д | Е е |
| Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й | К к | Къ къ | Кь кь |
| КӀ кӀ | Л л | М м | Н н | О о | П п | ПӀ пӀ | Р р |
| С с | Т т | ТӀ тӀ | У у | Уь уь | Ф ф | Х х | Хъ хъ |
| Хь хь | Ц ц | ЦӀ цӀ | Ч ч | ЧӀ чӀ | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ |
| Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
| А а | Æ æ | B b | C c | Сс сс | Є є | D d | Е е |
| Ӡ ӡ | Ӡ’ ӡ’ | F f | G g | Ƣ ƣ | H h | Ħ ħ | Ⱨ ⱨ |
| I i | J j | K k | Kk kk | Ⱪ ⱪ | L l | М m | N n |
| О о | Ө ө | P p | Pp pp | Ṕ ṕ | Q q | Qq qq | R r |
| S s | Ş ş | T t | Tt tt | Ŧ ŧ | U u | Y y | V v |
| W w | X x | Ẍ ẍ | Ӿ ӿ | Z z | Zz zz | Ƶ ƶ |
| آ | ب | چ | ج | ڃ | د | اه | ا |
| ف | گ | غ | ﻫ | اى | اي | ک | ل |
| م | ن | اۊ | پ | ڢ | ۊ | ر | س |
| ص | ش | ت | ط | او | و | خ | ؼ |
| څ | ز | ژ | ڗ |
Bibliografie
Referenties
|
